Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 46, 11 April 1893 — E Ao Kanaka mai Kakou [ARTICLE]

E Ao Kanaka mai Kakou

Mr. Lunahoopemopono: — E ae *-hou mai kou oluolu ia : u, e hoakaka pokole ae i ke kaona o kela mau hiua palapala e kau ae la maluna no ka pomaikai o ko kaua poe hoa makaainana o ka io a koko hookahi. He mea hoouiha a hookahaha manao no hoi, ka lohe mau ana i na olelo waiwai oie e kalahea ia ana e kekahi poe. raa ka i ana “he wa wale no, a hoi hou ae ka Moiwahine Liliuoka lani maluna o ka noho Moi o Hawaii nei; a e hoi hou aeana no hoi ka mana hookele o ke aupuni o Hawaii ma ku lima o na Moiwahine la." lua e lawe ae aua kakou a kaupaona, me ke kaana akahele ana i ka waiwai io o ia mau mamala olelo, aole loa e loaa iki ana kekahi wahi huna metalia o ka pomaikai mailoko mai o ia mau olelo. Ua ike no oukou e o : u mau hoa Hawaii a pau, he mea hiki ole i ka Moiwahine ke hoi i hou ae ma kona kulana mua. E hoomanao hoi oukou, mai ka la i kukala ia 'ai o ka mana \ aupuni Kuikawa, mai laila mai ka, lele loa ana o ke aho o ka Moi o Hawaii nei. Ua [ make loa kela mana aupuni ; ma Hawaii nei, a ua kanu loa ; ia ma ka ilina no ka manawa j pau ole. Holaila, ma ke kumu i hea la e hiki ai ke hoihoi hou j ia ae ka Moiwahine. Ke olelo nei kekahi poe ua mana ka o ke Aupuni o Ame- " I rika e hoihoi hou ae ia Liliuo- | kalani ma ka noho moi. Ea! • ; o keia paha kekahi o na ma-

onmowwi ii ii ■~mfi i m ii ii szjjjcritsi ii rjir>c ii»xi»»*«TTr pao hupo loa i lohe ia. Ma ke kuleana hea, a ma ka inana hea e hiki ai ike aupuni o Ameiika, a maua aupuni e ae paha. e lawelawe ai 'i kela X * hana? 0 ka hana hiki wale no ia Ameiika ke hana. oka ae mai, a i ole, o ka hoole mai i ke noi a keia aupuni, oia hoi ka ae'ana mai e hoohui aku ia Hawaii nei, a i ole o ka hoole mai. Oia wale iho la no: Xo ka hoihoi hou ana ae i ka Moiwahine ma ka noho moi, he mea e loa kela, oiai aia wale no kela hana mawaena oua makaainana ponoi o Hawaii nei; a oiai ua hala mua ka wa e hiki ai o ia hana, nolaila, he mea makehewa wale no na kamailio huhewa ana o keia mau la. 0ka la 17 o lanuan, 1893, oia wale no ka wa ame ka manawa e hiki ai ke manaolana ia, a oiai, ua makau, a hohe wale na paalalo o Liliuokalani ma ua la la, nolaila, ua lilo kaokoa ke aupuni ma ka lima o na kakoo o ke aupuni Kuikawa. Ina he aloha io a mlnamina io ua ppe la o ka aoao moi, heaha la ko lakou mea i haawi pio wale aku ai ika mana o ke aupuui iloko o na lima o ka mana aupuni kuikawa ma ka la 17 o lanuan? Oia wale iho no ka wa kupono a lakou e paio mai ai ma ka aoao oka noho moi. Aka, no ke kamailio wale ana no ia mea iloko o keia wa, ua like ia me ke keleawe kanikani. Eia ke aupuni iloko o na lima o ke Aupuni Kuikawa, nolaila, me ka ikaika wale no e hiki ai ke kaihi ia ae kela mana. _Ua make loa kela mana aupuni, a he hookahi wale no mea hiki, oke kanikau aku, aka oka manao ana aleu e hoi hou ae ana mamuli oke kokua ana mai o kekahi mana aupuni e ae, he manao hehena a olalau loā kela. Kolaila, he mea pono e ao kanaka mai kakou. Mai puni wale i na olelo wahahee a kekahi poe e hoouluku wale nei i ko oukou mau manao. Me ka oiaio, Hawaii Oiwi, Honolulu, April 5, 1893.