Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 54, 25 April 1893 — HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATON [ARTICLE]

HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATON

* . . Rsna ana Iwaena o ka lahul Aikanaka o JSTu. Etel3ereciisa. Aka. me ia maka poninniu ; no ika pololi a ka ai, ua kauoha pupuakulu inai la no ia makou e ukali aku no mahope ona, me ka i ana mai: :< E a-u-a ana au iko raiki a me na waiwāi e ae. i uku panai no ka eha ana o ko’u kuli, ame ka paio ana āku o ko’u poe kanaka nou.” Ua awiwi aku la makou a . kaa mahope o Taimungo me kona poe kanaka, me ka ike 'Ole' 'ia mai eko makou poe enemi. , Ua halawai akula makou me kekahi puulu kanaka kakaikahi o ko makou poe maka- . maka, aua ano hauoli lakou i ka ,ke ana mai-ia makou e hoao ana e holu i pakele. Aka i ka hala ana ia makou he ehā mile ma ko makou ala- \ hele, ua halawai aku la makou me kekahi puulu kanaka nui a Miaki, e kiai ana no ma na wahi kiai o waho loa. Iko lakou ike ana maiia makou e hele aku nei, ūa hapaikoke ae lalakou i ka lakou mau pu a kau pololei mai la maluna o’u. Hapai koke ae la o Taimungo i kana ihe iluna ine ka oleana: “Aole! Mai pepehi oukou ia ilisa i keia la! Eia oia me a’ul Uoki,” la wa, ua hele aku la oia a ukali pu aku-la no hoi me ka’u poe kumu Aneifceuma mahope ona, me ka waihoiho ia’u hookahi eku aku he alo a he alo imua o kela mau pu kaupoohiwi e kau pololei ia mai ana. . Uakamailio mai la oSivawia ke alakai hoi o ua poe kanaka la ia’u ma ke anoilike niekaluda: “Ko’u aloha ia oukou e Misa anui.” ' Aka, ua kahea aku la nae ia me ka leo nui mahope o Taimungo:: V* 1 * w r - - i*> /•- l .'•

“He ino kau hana i ka lawe pu ana ia Misa me oe; e waiho mai iaia me makou, i pepehi ia aku a make.” la manawa, ua hooneenee malie aku la au a hiki wale i ke alai ia ana ae e kekahi opu . nahelehele mai ko’u ike ia mai e lakou me ko’u hoomau pu no i ke kaulona pololei anaa ko’u mau maka maluna o lakou, a oia no hoi ko’u wa i huli ae ai a holo awiwi aku la mahope o ko’u mau hoahele. Ua halawai hou aku la no makou me ka elua o ka puali kanaka kue, a, me na akeakea he nui, ua kaawale aku la makou mai a lakou mai. Aole no i emo ia hele hou ana aku ua halawai hou aku la no makou me kekahi puali hou o na enemi, a ua nui haaleleloa kolakou akeanamai i ko makou mau ola. Aka, ma keīa hana ana, ua kupaa ikaika loa o TaimangO i ke pale ana no makou, me ka hoopuni ana ae o koha poe kanakaa puni niakou, akamailio ae la oia; “Aole o’u wahihopohopo iki i keia wa e Misa, ke pii mai la ko’u ikaika, oiai ke kokoke aku nei au i ko’u ainaponoi.” Me ka awiwi ana aku, ua hiki aku la makou ma kela puulu kauhale ma kahi kiekie o ka aina i kapaia o Aneai, oia hoi he Lani ke ano ma ka olelo Hawaii. He keu o ka wela, aohe wahi mea e malumalu ai a he oneanea wale no. Ua maluhiluhi ia makou a , pau. Ua luhi loa ia no hoi o Taimungo mamuli o kana ukana e paahele nei oia hoi kuu mau waiwai ana i lawe lima nui ai. Hoomahaiho la oia me , ka noho ana ilalo e puhi haka ai, ua hele a aki ka hou. A liuliu iki, ua kh ae la lai kou a pau iluna me ka pihoihoi nui. la wa, na holo ino maila kekahi pnulu kanaka • nui a he poe loloa like wale ■ no lakou a pau mena Mno ku- : lana ikaika wale no. Ha Miaki i hoouna aku he elele ia lakou me ka hoike pu : aku i ko makou holo malu ana‘ . mai. i jSTo ia mea, ua makau loa o [ Taimungo, a ia manawa no uaimailaoia; “E Misa, e hele mua ae oe , ma kela kuamoo me kou poe * Aneiteuma, a i ukali aku no L hoi au mahope iho o ka pau L ana o kuu kamailio pu ana ae me keia poe ke pau ae hoikuu •puhi baka ana.” Pane aku la au:. "Aole pela, maanei no wau e ku ai ma kou t aoao a hiki i kou hele ana. A j, ina au e make ana, alaila ma kou aoao au e make-ai. Aole i, loa au e hookaawale ia’u iho i mai ia oe mai.” i Koi ikaika mai la kela ia’u - ehele muaaku, aka, uaike > lea aku la au he make maopo- - po loa kela. Paipai ae la kela i poe kekahi i kekahi o lakou e - pepehi koke mai ia makou. 0 ■ keia kēkahi wa kupilikii ina e ) kuemi hope ma ka hana. | Me keia man hiona ku i ka 'j weliweli, ua nana kuo.o aku 3a au me ka wiwo ple ia lakou a k me ka olelo ana aku: 1- hoopaimai ana ko’u Akua ’ P lehovaia' oukou makeia ao . ['a pelamoma kela ao, ina ou- ? _ ; ■; v' ' ■.' ■;

kon e pepehi mai ana ia makana poe kauwa.” Mamuli okekalii pohaku pepehi kanaka i nou ia mai e kekahi ona pegana, ua halahia ae la ma ka papalma o ka aoo Aberahama. A mahope mai o laila, aia he n-ewa kekahi i hoana pu ia mai me ke ake anae ukali mai mahope o ke kipehiia ana mai o ka pohaku pepehi kanaka; aka, na ke Akua nae i hooha-la-hu ae i ke kiola pololei ana mai. AoU ipau .