Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 63, 10 May 1893 — He Moolelo NO KA Ui Nohea Kaliwalana [ARTICLE]

He Moolelo NO KA Ui Nohea Kaliwalana

■ ■ , J» KĒ KAMA WAHINE HANAI A IOLE, KA MEA HUHA 0 NA PALI KAHAKAI0 SEKOTIA, MOKUHA YIH. ' KA'HALAWAI HAKOKO ANA ILOKO 0 KA HLULAAU. I ka ike ana mai o ua moo la i ka opio, ua e-a ae la kona poo iluna me ke ana mai i kona elelo manamana, aka, ua emi hou iho la kona poo, a oni hele aku la kona pauku kino me ka hikiwawe, a oiai aia ma kekahi aoao o ke alaheleeku anakekahi pohaku nui. Me ka emoole, aku la ke kino o ua moo lā ma kekahi wahi hakahaka malalo o ua pohaku la. Hooholo iho la ko Kikila manao e pepehi a make i kela kupuino, nolaila, ua hele aku la.oia a hiki ma kahi a ka moo i nalo aku ai, ua ku iho la oia me ka halo pono ana ia loko ō ka lua malalo o ua pohakula, ; aka, mamua nae o kona ike ana aku i kana mea i. hookolo mai ai. aia hoi, ua haule aku lakaike akona mau maka malnna o kekahi wahi mea keokeo huinaha uuku, me nā huapalapāla ikahākaha ia mawaho. , .. Uālau aku la kona lima i ua mea.la a huki mai. ,laiwaho r a ike pono’iho la oia he leta ua mea la,- a ua waihona paha e kekahi mea me ka mānao paha e loāa aku ana i ka . mea nanā ia leta i kau ia. mai ai. 0 ka inoā mawaho ō ua leta la, aōle ia he mea e, āka, na Gara Tāmela nō' ia, ke alakai a kapena hōi Ō kā moku hoo- ■

pae waiwaikuekanawai. Ua hui* ia ko Kikila naaa. i keia mēa, nolaila aa wehe-ae. la oia a helahelu iho lai na manao o loko., ■ aa i maopopo i- ka la e loaa ai keia leta ia 'oe, : akaj •ke waiho nei an i keia leta ma keia wahi i keia Poalima. E mano ka meā, eia kekahi kiu ke hookolo hei mahope o kou meheu. Mai hele oe e hookokoke i kahi o ke Kakela. Oiai, he nui na mea e hoolala ia nei no kou pilikia a kaua hoi e hīki ole ai ke hoomaopopo. Mai makau oe no Kikila, aka, he mea pono nae — mai hilinai hou oe iaia ma keia hope aku.” “M.” Haikea koke ae la'hā papalina o ka opio, a ua hookāhaha nui loa ia hoi kona naau no kona ike pono ana iho no i ka lima kakau p kona makuahine. Ike pono iho la no hoi; oia, eia ho ka konamakuahine ke hoolala pu nei me kela kanaka e hoopoino i kona ola. He mea oiaio, ua ike no oia aole ho he aloha loa o kona makuahine hona,. aka, aole nae oia i moeuhahe iki ē aa ana oia e haha i kekahi mea inp o kēlaanp. He mau minute ke ku ana o ka opio me ka nalu ana i kēla mea, a i ka pau ana, ua hoomau hou aku la oia ma kona. alahele no ka hāle Kakela o ka Hāku Sir Wiliama; a ua palaka loa ia hoi oia no ka moo ana- i manao ai e pepehi. MOKUNA IX. He Kukakuka Ano Hui. Oiai ka Haku Sir Wiliama Kalivalana e noho ana maluna o kekahi noho pulu nui hooluolu maloko o kona keena kakau, oia ka wa a kona kahu i hele aku aiā hoike aku la he makemake ka' opio Kikila Lilana e ike iaia. Ua kauoha koke akn lā ia e lawe koke ia mai ka opio. Iko Kikila hoea ana _ aku, ua • poloai mai ka haku aoo i ka~ opio me-ka minoaka ma kona mau papalir>a. Ē hoike ana ika hauoli 0 kona naau ho keia ppio. Lalau koke mai la pia i ka lima. o ka opio a.puili iho me ka pumehana. E like ho hoi me ke kulana keonimana oiaio o ka opio aple oia i noho koke iho ma kekahi o na noho lehulehu wale e kuku ana._. Ua maopopo no i ka haku aoo ko Kikila kulana keonimāna a malama rula, nolaila, ua ku koke ae la ia ā hopkq)ā akula 1 ke kanaka opio maluna o kekāhi noho e ku ana ma ka āoao 0 ka uoho nui hooluolu a ua. hāku la ē noho ana. Ma- ** . .'V ' '

hope iho o ka noho ana iho o laua a elna ma ko lana man noho, na pane 1 koke mai la ka Haku Sir Wiliama: “E Kikila. 1 kauoha aku nei an ia oe no kekahi mea ano nui loa a he makemake au e ninau aku la oe i kekahi , mau «mea. He make- , make hoi au e pane pololei mai oe, oiai ua ike no au aole loa oe e hoao iki ana e hunai kekahimea.” .■“Ua.-ikeno oe e . ke alii i ko’u mau la kamalii Inai, nolaila, na ahona au,e make e mamua o ko’u hoao ana e huna i ' kekahi mea mai ia.oe * mai ma na. wa a pau-au , e ke alii e hauoli ai no ka u-i ana mai ia’u nei, kau kauwa haahaa a hoolohe nei,”. wahi a ka - opio lawaia i kamailio » aku ai me ka leo oluolu a moakaka maikai. * “E kala mai ia’u-e ■ kuu Kikila maikai no kuu hoopuka ana aku ’ nei ia mau olelo, ma- * mnli hoi o ko’u palaka i, aka, e aē ihai nae oe > ia’u e olelo aku a e papa [ e aku hae hoi ia oe inai ' ole oe a hoopuka - iki i ' kekahi o ka kaua--mau 1 , mea e kuka ai i kekahi . kahākā ola uhane hooi kahi ma keia ao.” i “Mai hopohopo oe e . e kuu alii no ia mea, oiai, aole loa he mana 1 lalo iho o na lani nana - e ume aku i kekahi ; hunahuna o ia mea māi > ko’u hiipoi mailani ana , ia mea maloko o ko’u ' puuwai.” • _ “He mea oiaio kau e olelo mai nei e Kikila; oiai, ua ike no au, ua hiki loa ia’u ke hilinai i ko’u ola iloko o kou mau lima.” (A.ole i pau.)