Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 63, 10 May 1893 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

Ua hala atu ke Kinau i ka Poalua nel me 11 mau poe makalkai lua pele. E nieniele ia aku ana kekahl mau mea i hoohuoi ia aia he hana kolehe kekahī muloko 6 ka Hale Leta ma o kona mau paahanala. He anaina hoolauna ka na wahine oka ekaleaīa o Kaukeano e haawi ana ike ahlahl oka la apopo maloko o ka luakiui hou. I ka hora 10 o kela kakahiaka, ua niauloa aku ka mokuahi Oeeanie no Kapalakiko, mahope oka hoo. kaulua ana. ma keia awa'-no hookahipo. _ Eia ke kuaī īa nei na keeua o na aliimoku o ka Oeeanie e ka poe ake ' nui loa o Honolulu e kau maluna ona ma o ke $4o a hiki i fca $100 e haawi ia nei. Ua haalele iho o Mrs. J. H. • Blount ia Honolulu ma ke Kīnau o ka Poalua nei aūa holo aku oia no Hilo a hele loa aku e ike i ka wahine hookala kupua o Kilauea. He kanakolu ka nui o na poe malihini i komo ae e makaīmai ia loko o ka Halealii i ka Poalua nei me na palapala ae i loaa ia lakou mai ke keena maī o ko na aīna e. Ua haawi manawalea ae ka Puali Pahi Ohe o ke Aupuni i ka ponei ma ke kuea o ka Hotele Hawaii, he aha puhi ohe no ka pomalkaio na mallhini ma ka mokuahi Oeeanie mai. ■ Maluna aku o ka mokuahi Hawaii o keia la, e halihall ia aku ai ona kan kinai ahi no ke kaona o Hilo. He kaa klnai ahi aao kahiko no keia i hoohana ia e ka puali kinai Helu 1 o Honolulu nei. iso ka lawa ole o na keena o ka mokuahi Oeeanie e pau ai na ohua o Honolulu e hookio nei no ke kau aku maluna ona, oiai ua piha e mai. no i na ohua max Asxa mai, nolaila hauie iho la kekahi mau ohua a mahope aku. Ua hoopiha iaka aha hookani ogana a Mr. Wray Taylorokaponei ma ka luakīni o Kaumakapilī eke anaina nuī, a uamaīkai na leo mele Amena hookanl ogana ana, enamunamu ole ai ka poe ī naue aku e ike.

I Eia ke hali hele ia nei he palapala kakaa inoa e onoa «na ia Chas* T. WHder i Kanikela Hawaii no Kapalakiko. Ke kakaa nei na poe koikoi a maikal ī keia palapala. He ekola poe noi i keia kulana, oia hoi he elaa i Hoonolnlu nel ahe hoo* kahi aia no i Kapalaklko. Ke olelo nei ka kupepa Japan Gazette i loaa mai ma ka Oeeanie o ; .ka Poalua nel, ua holo palapala aku ; ke Aupuni Hawaii ike Aupuni o lapana e noi hon ana ī mau limahana lapana hou i 1,700 ka nui, a e hoouna ia mai malana o ka mokuahi “MiikeMam” mamua o ka hīki ana aku ika hopena o keia malama. Ela ke hoolaha wale aka nei ka poe pili alii, ua haalele ka Hope Feresidena S. M. Damon i kona noho ana lala no ke Aapuni Kaikawa. Manaka ole no hol ka poe pili alii ika pekapeka wale aka no e hoolaha wale ai me ka oiaio ole. 0 i noke iho nei ika hoolaha no ka hoihoi ia ae o ka Moiwahine ma ka nohoallia oke koole, ke apakau aenei ma keīa ala e hoopanipani aL Ua lawe mal ka mokuahi Oeeanie ika Poaiaa nel, mai Honokaona a me lokahama mai, ia 7 ohaa kapena a me na ohaa oneki he 16 lapana a me 141 Pake no Honolulu nei, a me 71 ohaakapenu a me313ohaa oneki no Amerika a meEuropa. 0 na ohua oneki no Honolulu nei, e hoomalu ia ana ma Kahakaaalana no ehiku mau la mamua o ka hookuu ana aku ia lakou. Ma ka hoopīi ake Aupunl Kuikawa kue ia A. Herring no ka hewa pepehi īa D. L, Huntsmana a make 1 lawe ia īmaa o ke Kau Kiure Kaapuni o Oahu ma ka Poalua nei, ua kueo Mn C, W. Ashford ka loio oka mea pepehī kanaka ī ko Lunakanawai H. E. Cooper noho kahu ana mal no ka Aha no ke kamu wahi a ka loio pale, aole i hookoha ia oia malalo oke Kumukanawal.