Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 67, 17 May 1893 — KUMUKANAWAI O AMERICA HUIPUIA. [ARTICLE]

KUMUKANAWAI O AMERICA HUIPUIA.

PAUKU L Mahele. 1. 0ua mana Kaukanawai a pau ma keia i ae ia e haawi ia ka maua iloko o ka Ahaolelo Lahui o na Mokuaina Hui, oia hoi ke Senate a me ka Hale ona Lunamakaainana. . Mahele. 2. 0ka Hale ona Lunamkaainana oia no na Hoa i koho ia i ka elua o kela ame keia e ka lehulehu o kela a me keia Mokuaina, a e loaa no hoi i ka poe koho ba!ota o kela a me keia Mokuaina ke kuleana kupono i makemake ia ma ke ano he poe koho balota mai na lala lehulehu mai o ka Ahaolelo Mokuaina.^ 2 Aole e hiki i kekahi mea ke lilo i Lunamakaainana ke olee hiki aku kona mau malmhikiika iwakalua-kumamalima, a i noho kupa hoi he ehiku makahiki ma Ameiiea Huipuia, a aole hoi oia he makaainana ponoi i ka wa i koho'ia ai, no ka Mokuaina ona e koho ia ai. ! [0 na Lunamakaainana a me ; na auhau hoe-' pololei-e mahelehele like ia iwaena o na Mokuaina. a pau maloko o koia Huina, (Union) i kulike hoi mekolakou mau helu pakahi, a e Loomaopopo ia hoi mamuli o ka houluulu aua i ka heluna nui o na Poe Kuokoa, e hui pu mai ana i ka poē i hoopāa ia malalo o ka aelike hana no kekahi mau makahiki, a e kapae'ana hoi i nā Ilikini aūhau ole iā, a he ekolu-hapalima ona poe eae ā pau.] E lawe-.: lawe ia ka .helu papa maoli ana iloko o ekolu makahiVi mahope iho o ka halawai inua aha. o kā Ahaolelo Lahui o. nā- Mokuaina Hui, a ilokō hoi o kelā a me keia kau mahope mai o na makahiki he umi, • a ma ke ano hoi a lakou e kauoha ;ia‘ ai’ e ke kanawaL 0ka heluna :o. na Lunamakaāinana aole eoi - aku mamua o hookahi no kela a me keia kanakolu tausani; ākā e,loaā hāe i kelā a me keia ; Mokuaina he hookahi Lūnāmakaainana ; a ; aia a hana ia a hopko ia kela helu papa ana, r alaila, loaa noke kuleana i ka Mokoama' ō/Nu' Hainepiā/e ‘koho āi i .ekohi, L^ahd-a-Providence Plan±aiion3 hookahi, Cōnetikute elima^; Nu loka eono, Nu Jersey eha,"Peneselevenia ewalu, Delawaxe hookahi, Melelana .eono,Virginia ,umi r Cārplinā Akau elima, Carolina"Sema elima; a ōGreorgia ekolu. •*, , J - ■ * 4 I ka manawa e ulu ae ai o kekahi hakahaka np ka^. . Lunamakaainana mai kekahi mai onā Mokuama, ■ e hoopuka aku no ka Mana Hooko ina Palapala Kauohā Eoho Balota no ka hoopiha ana ia mau hakahaka. 5 E koho no ka Hale ona Lunamakaainana i ko f lakou mea Alakai ame na Luna nui e ae; aia lakou wale ':io hol ka mana ō ka Hoopii Luna nui ana. Mahele. 3. x 0 ke Senate o na Mokuaina Hui, oia hoi he elua mau Senate mai kela a me keia Mokuaina. a i koho ia e ka Ahaolelo ponoi o na Mokuaina' no ke kau o eono makahiki; a e loaa hoi i kela ā me keia Senate he hookahi kuleana koho. ■ ' ■ ; : . koke iho o ko lakou akoakoa ana no ke kumu o lakou i koho ia ai i kinohi, e mahele ia lakou iloko ona mahele kaulike o ekolu papa. 0ka noho o na Senate oka papa ekahi e hoopau ia i ka pau ana o ka elua o na makahiki, a o ka papa elua hoi, i ka pati ana o ka eha o na makahiki, a o ko ka papa ekolu hoi, i ka pau ana o ka eono o na makahiki, a pela hoi e hiki ai ke koho ia he hoo-kahi-hāpakolu i kela a me keia elua makahiki j a ina hoi e ulu āe anā kekahi mau hakahaka mamuli 0 ka waiho maoli mai, a ma kekahi ano e ae paha,' oiai e hoomaha ana ka Ahaolelo o kekahi o na Mokuaina, na ka Luna Hooko o ia Mokuaina e hookohu aku i'kekahi mea no ka manawa a hiki i ke kau halawai e hoea mai ana o ka Ahaolelo, a nana e hoopiha ia mau hakahaka. 3 Aole e hiki i kekahi mea ke lilo i Senate ke ole oia e hiki i ke kanakolu o na makahiki, a he eiwa hoi makahiki o ka noho kupa ana ma na Mokuaina Hui, a aole hoi oia he makaainkna ponoi i ka wa i koho ia ai no ka Mokuaina oua e koho ia ai, 4Q ka Hope Peresidena o na MokuainaHui ke Peresidena o ka Aha Senate, aka, aole nae ona kuleana koho, koe wale no aia a like a like na aoao koho. .. _ * T 5 Na ka Senate no e koho iko lakou mau Luna Uui e ae, a pela pu hoi me ona Poresidena no ka wa, i ka wa e hoea ole ae ai o ka Hope Peresidena, . a i ole, i kā wa paha ana e lawelawe ana i ka Oihana Peresidena o na Mokuaina Hui. s 0 ke Senatc wale no ka mana piha e hoolohe ai no na Hoopii Luna Nui. I ka wa hoi e noho ai no iā hana, e hoopaa ia lakou malalo o ka hoohiln ana. 1 ka wa e hookolokolo ia ai ka Peresidena o na Mokuaiha Hui, alaila, oka Lunakanawai Kielae ke aoho mai ma iaLiiua. Aole hoi e hiki ke hoahewa ia kekahi mea ke ole e ae like ka elua-hapakolu o ■ na Hoa 1 ākoakoa mai.

- 7 0 ka Olelo Hooholo no na hihia Hoopii Luna Nui aole e oi aku mamua o ka hoopau ana tnai ka , oihana ae, ma ka hoonele ana hoi aole e hiki hou ke paa i kekahi oihana hanohano, Hilinai ia a Pomaikai paha malalo ona Mokuaina Hui; aka, oka mea nae i hoahewa ia aole loa e ku iaia ka hewa e hiki ai ke hoopii ia, hookolokolo ia, a hoopai ia paha elike me ke kanawaL Mahele. 4.—’O na manawa, na wahi a me ke ano e malama ia ai o na wahi Koho Balota no na Senate a me ha Lunamakaainana e hoakaka ia maIpko o kela a me keia mokuaina e ka Ahaolelo ponoi okela a-me keia o lakou; aka, ua hiki no nae i ka Ahaoīelo Lahui i na wa a pau mamuli o ke kanawai e hana a hōololi paha ia mau Rula, koe wale no nae kahi e, koho ia ai o na Senate. . 2 E.ākoakoa ka Ahaolelo Lahui he hookahi manawavilokō o kela a me keia makahiki, a oia mau halawai ana ma ka Poakahi mua iloko o Dekemaba, koe wale no uae aia a koho ia e lakou ma ke kanawaf i la okoa e ae, hlAHELE. 5. — 1 0 kekahi oia mau Hale na Lunākanawai no ke koho ia ana, Hoike i lawe ia mai, a ine ke kupono o kona mau Hoa ponoi, a me ka Hapanui o kela a me keia o laua oia iho la kā lawa ana e hiki ai ke hana ia na Hana; aka, o ka heluna malalo mai ua hiki nō ke hoopanee ia mai kahi la a kāhi la aku, a ua hiki no hoi ke hoomana ia aku no ka hoakoakoa anajnai ina Hoa i hele ole mai, ma : ke ano a malalo hoi o ka Hoopai a kekahi ōia mau ' Halē e hana ai. ' - i *Ua hiki no i kekahi oia. mau Hale ke hana i . mau Rula e lawelawe ai i kana mau hana, hoopai ana-i na Hoa no ka malama ole i ka malūhia, a mamuli hoi o ka hoōholo ana o ka elua hapakoiu ua hiki ke kipaku ia kekahi Hoa. .,-ī 3 E malama kekahi oia mau Hale. he Buke moolelo ona hana, a mai kela a me keia manawa e ■ hoolaha ae ia mea, koe wale no nae kekahi jnau w;ahi a ko lakou mau lunaikehala e manao ai e huna fdai ka ike akea ia ana; a ona ae a me na hoole o na Hoa o kekahi oia mau Halema kekahi ninau ke uinākemake ia e hoōkāhi- j>oei . kōa mai ua hiki lio ke hōōkomo‘ia ilokō o ka'Buke : v. Mki i kekahi; oia mau Hale oxax e nono , ī anā-kar Ahaolelo -Lahui me ia ae ōle b kekahi k? -hoopanee no na lā ā pi āku mainua o ekōlu, a aole ' no’hoi nō kekahi waM eāku mawahō aku o kaM e. : noho ana pna Hale a elua. Mahele. 6.— X E loaa noi na Senate ame na Lu- . nāmakaaihana. he uku no ko lakou ana, a e hoomaopopo ia hoi e ke kanawai, a e uku la mailoko ae o ka waihona o na Mokuaina Hui. _ Ua hiki no ke loaa ia lakou ke kuleana e pakele ai mai ka hopu ia anama na Mhia a pau, koe wale no tiae ke Kipi, karaima kiekie, a kue ika maluhiaoiai lakou e noho ana no ke kau o ko lakou, mau Hale pakahi, a i ole i ka wa paha e hele aku ana me ka hoi ana mai mailaila mai, a no kekahi Haiolelo a Paio paha iloko o kekahi oia mau Hale, aole loa lakou e mnau ia ma kekaM wahi e aku. 2 Aole kekahi Senate a Lunamakaainana paha, oiai kona manawa i kōho ia ai, e hookohu ia ma ke- . kahi ona Oihana- Kivila, malalo hoi o ka mana o na Mokuaina Hui, kekahi paha.p nauihanau hoala ia a i loaa mai paha mailaila mai, a i hoomahuanua ia ae paha iloko o ia manawa; a, aole hoi e ae la keIm.hi rnea e paa ana i kekahi oihana malalo o na Mokuaina Hui, e lilo i Hoa no kekahi o ia mau Hale oiai oia e mau ana iloko o ka oihana. Mahele. 7.— x 0 ua Bila a pau no ka hoala ana i ka Loaa Aupuni e hookumu ia maloko oka Hale 0 na Lunamakaainana; aka, ua hiki no i ka-Hale o na Senatc ke hapai mai, a kokua mai paha me na hoololi e like me ka mea i hana ia ma na J3ila e ae. 2 0 na Bila a pau i hooholoia eka Hale ona Lunamakaainana a me ko na Senate, mamua hoi o ka lilo ana i kanawai, e waiho mua ia aku imua o ka Peresidena o na Mokuaina Hui; ina e apono oia, alaila, e kakauinoa ana oia, aka, ina aole, alaila, e hoihoi hou mai oia, me kona mau manao kue, i ka Hale i hookumu ia ai ia mea, a hookomo iho i na manao kue iloko o ko lakou Buke moolelo, a hoomaka e noonoo hou i kela mea. Ina mahope iho o ia noonoo liou ana a ae lioi ka elua hapakolu o la Hale e hooholo i ka Bila, alaila, e hoouna pu la xne ka manao kue i kekahi Hale a e noonoo pu hou la, a ina e apono ia e ka elua hapakolu o ia Hale, alaua, e lilo no i kanawai. Aka, ma na mea a pau o la ano, e hoomaopopo ia na koho ana o na Hale a elua ma na ae ame na hoole, a me na inoa o ka poe e koho una ma ka aoao o ka Bila a me ka poe kue, a e hookomo ia iloko o ka Buke moolelo o na Hale a elua. Ina i hoihoi ole ia mai kekahi Bila eka Peresidena iloko o na la he umi (koe ke Sabau) mahope iho o ka waiho ia ana aku imua ona, alaila, e lilo kēla* mea i kanawai, ma ke ano me he mea la ua kakauinoa ia e ia; koe wale no ;mamuli o ka hoopanee ia ana o ka Ahaolelo Lahui ke kumu i akeakea ia aikona hoihoi ia anamai, a ma ia mea aole e lilo 1 kanawai.