Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 69, 22 May 1893 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

_He puhi olie ma ka Eran Kuea i keia po. Apopo a. aui ka la, ku imi ka .MalalanL . Ma ka Poakolu ae nei kala hanau o ta Moiwahlne \ r Ictoria. He ;7 mau makaikai lua pele i holo aka maluna o Klnau i ka Poalima i hala. ’ Ua kipaku ia he elimamaukoa aapuni mamuli oka ahewa ana a ka aha koa. 0 ka loaa o ka hoikeike nul o Kikoko ika la mua i weheia ai ka hoikeike, hc §250,000. Nui ka poe kuai poo leta kuniia 1 ka hoailōna o ke Aupuni Kuikawa i ka Poapno aku nei i hala. Ua holoi la aku ko K. W. Wilikoki īnoa-mai ka papaiuoa aku o ka poe i kakau ma ka aoao hoohuiaina.' 0 ka mai, he kuhalahala. Ua hala aka ka Luna Wai oka Oihana Wai o Honolulu i Hilo ma ke Kinau o ka Poalima i hala, e nana i ka oinana wai o HHoKe makawala mai nei ko Maui 1 ka ahewa i ka hookohu ia ana aka o W. J, Kelekona i luna kiai awa noKahului, oiai, he ppe nokoMaui. He la ike makamaka keia oko Kuhina Amerika i pau J. L. Stevens mamua o kona hoi ana aku i ka home oiwi. 0ka mua o kanapoe e kipa aku ai, o na Luna Aupanī. Ua eha ia ke poo o kekahi luīna o ka mokuahl Waila iaia e ku ana ma Paauhau Hamakua i ka Poaha i . hala, mamuli oka haule ana mai o ke palaka. Eia nae, aole i kukonu-. konu loa. Ma Makaalae, Hana, Maui, ua lilo mio iho la kekahi lapana i na dala he hookahi haneri, na kekakhi poe lapana e aku me ka manao e wawahi ma ke gula lelo o Amerika. I ka hiki ana nae ma ka uwapo o Waiohonu, hoopunipuni iho la ua lapana nēi ua powa ia oia, eia nae nana mo, a mahope hoike ae nana no i lawe, ua mahuka aku la nao kela. “Pupuhi ka i’a o Ukoa.’*

Mal ka.Poakolumai ka paa ana o na kiure o ka hihia pepehī kanaka oC. A. Herring: a hiki ī keia la, aoleihoi iki me na ohana. Ke noho nei no lakou ehoolohehooiohe hoomanawanui. I ka Poalima ī hala, aa ku mai zna keia awa, kamoku kalepa Amerika Amy Tumer 9 iloko o na la holo he 109 mai Nu īoka mai me 1,600 mau tona akana. Ua hooana ia mai kela moku I ka hui o C. Burua ma. A kela ahiahi Poakolu ae e halawai ; ai na komike ona hui waapa Matala a me Healani, no ka noonoo ana i ka la u me na hooponopono ana no ka la heihei a keia mau hui e liki nei 1 ka mea pukonakona o laua. Maikai oo na leo mele a na keiki puhi ohe a me oa poe kokuamaloko 0 ka Hale Mele Hou i ka po Poaono 1 i hala, ela wale no ka hewa, aole piha i ka poē makaikai. No ka iike ole pahao na manao kalalainao keia anaina. 0 ka haole lawe maanu a ka aoao anee alii nona ka inoa Charles Nordhoi? e pekapeka nei ī kana nupepa 1 Nu īoka i kepa ia ai oia e holo mai i Hawaii nel e hakilo ai i ke kulana no ka pono o ka aoao alii, ua ike oia i ka hewa o kekahi o kana mau hana pekapeka, nolaila ua mihi ihp neloiai kona hewa a ua hoīhoi i kana mau olelo wahahee. 1ke aumoe Sabati nei, ma Klkihale, Honolulu, na hoopaapaa iho kekahi paele me kekahī wahine Hawaīl, a i waena o ko laua wa e aumeume ana, ua hou aku la keia paele a moku mā ka lima. Ua puka aku keīa paeie a mahuka. Ua īm! ia aku oia a hol nele mal na makai. Mahope iho, ua imi hou aku o Kapēna Makai Selema a ioaa aku la ka lawehala i Koholaloa e moe ana malalo oka waa. Ua hopu ia a eia ke paa nei.