Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 72, 25 May 1893 — He Moolelo NO KA Ui Nohea Kaliwalana [ARTICLE]

He Moolelo NO KA Ui Nohea Kaliwalana

KE KAMA WAHINE HANAI A I OLE, KA MEA HUKA 0 KA PALI KAHAKAI0 SEKOTIA MOKHNA XIV. Hoopilihua kui ia; aeookauMAHA ITDI IA KA MANAO 0 KA HAKU A00 SIR WILIAMA KALĪVILAKA. MAKAOLAKA MAU KO 0 KTKTT.A 3 a HOOHOKA IA KO GAKA TAMBLA MAU MAHAO. > r ' V He uluku nui, me hoaa na hiohiona ma ka hale kakela — oiai e aueane mai ana e nhi° mai na eheu o ka po, aole no i hōi mai o Ida a me kona k'ahu wahine. Ua loaa akn la kahi pani o kahi ipuka pa uuku e waiho hamama ana no, a ma kahi hoi o ke'one o ke alahele e waiho moakaka ananahoailona kamaa o ka wawae, a ma ka hoomaopopo loa ana ua ike poho la iho la oia no ko Ida kapuai wawae, no ka mea, he liilii loa mamua ae o na kapuai e ae a pau o ko laila poe, a ua hoomaopopo pu ia iho ko AnetL 0 na kapuai wale no e- - hoike mai ana i ko laua hele ana mailaila aku aka, aole kekahi hoailona e hoike mai ana i ko lana hoi ana mai no kanhale. Mamuli o keia hoi ole mai ; o Ida ma, ua hoomanao koke mai laka haku aoo i na olelo o kela palapala i loaa mna mai laia n6 Grara Tamela. He ,mea e ko ka Haku Sir William kaumaha i ko Ida • ✓ nalowale ano e wale ana ā me Aneti ko Ida kahn wahine punahele. ' la wa, ua kauoha koke ae oia i kona poe kahu a pau o koha kakelā e hele-aku e huli ma na wahi a pan o ka aina. Aole he hoonoo pono iloko o ko ka Hakn Sir Wiliamanaan.. He mea oiaio hoi, o keia ka puupuu ikaika hookahi i he- - kau iho maluua oūa. He mea oiaio, he kauaka oia i alo i na inea a me na popilikia o ke kahua kaua, aka, he mea ole wale no ia iaia ma ka aoao o keia poino. Ua aloha kona . puuwai maemae. ia Ida me he la mailoko ponoi aku no oia o kona puhaka ponoi. Kauoha koke ae la ka haku i kekahi o koua māu kahu lio

e hoomakaukau koke aku i kekahī o koua mau lio oi loa āku o ka holo, a e lawe koke aku no Kikila, a e hoike aku hoi īaīa i keīa pilikia nui, a e nonoi aku iaia e hele koke mai. Me ka eleu ke kanaka i hooko aku ai i ke kauoha a ka haku. Kau ae la ua kanaka kahu lio la ma kekahī lio e aku meke kakaula anai ka līo ī hoomakaukau ia no ka opio lawaia. Aole i liuliu, aia hoi, ua hoohikīlele ia ae laka haku mai kona knlou ana ma ke pakankan kakau mamnli o ke komo ana aku o ka opio. “0! E kou Kikila, ua naiowale o Ida!” wahi a ka haku i hooho mai ai i kona ike ana mai i ka opio Kikila. “Pela ke kauwa i hoike mai nei ia’u. 0 kela kanaka powa Gara Tamela ka mea nana keia hana,” wahi a Kikila, me ka haikea o koua mau papalina, aka aole nae kekahi hoailona o ke o kona nanaina.’ » “Pehea auanei oia e loaa ai?” i pane hou mai ai ka haku aoo me ka hiolo ana p kona mau waīmaka ma kona maupapalina. “A loaa ana oia ia’u, acde loa he kumu e hoonele ia ai au. luāaole oia e loaa koke aku ana ia’u i keia wa ano, alaila, me ka oiaio loa, he wa no ōna e loaa ai ia’u. He mau hoa’loha oiaio ko’u iluna o kela moku, zr ina ua lawe o G-ara Tamela ia Ida me kona kahu wahine iluna o kela - moku, alaila, he mea oiaio loa e kuu Haku Sir Wiliama, aole. e hala anahe maula kakaikahi mai keia hora aku a kaua e kūka nei me kanaau ehaeha, e ike aua kaua i ko īda hoihoi ia mai,” wahi a ka opio lawaia. Ea ae la ka haku aoo iluūa, a nana pono mai la;me kona mau maka i piha me nawai- , maka i ka opio maikāi no kekahi mau sekona,- a pane mailaoia: “E kuu Kikila maikai, he mea hiki ole ia’u ke hoike aku i.kp’u mau manāo mahalo ia oe, a'iūē kou mau manaolaua pookela. He mea oiaio anei, ua hiki ia oe e Kikila ke hili- • nai aku maluna o kela poe ’ kānaka o luua o kela moku, kela poe hakihaki kanawai? Eiā no hoi kekahi, aia kela poe , a pau malalo .o Gara Tāmela?” ! “Mai'.kanalua. oe noka’ū i > olelo aku nei. Aiā kekahi kaL nakao Eakanala kona inoa, a oia no hoi ka malamamoku o * ua moku la; a aia malnna 0: t ua kanaka la au e paulele uei. > He kue loa oia ika Gara Ta-

mela mau hana. Ua like hoi oia me he makuakane la no’u, a ua maopopo ia’u, īna he mea no kona ola e lawe ia ai ma o ka hana ana i kekahi mea no’u, aole loa oia e kuihe iki ana i ka haawi ana i kona ola,” wahi a ka opio. “He oiaio e Kikila, ua like kau mau olelo hoolana manao me he poiwai la i ninini ia ihp . maluna o’u. Ea, he oi ka a. kou hilinai nui wale maluna p kela kanaka, aka no’u nei nao, he mea paakiki' loa no’u ka manaoio ana aku i kekahi kanaka i maa ī na hana kue v. •• • kanawai. Aka, mamuli nae ou e kuu Kikila ua hiki ole ia’u ke kanalua hou aku, a no ia mea, e ike hou aku ana no paha ko’u mau maka i ka’u milimili hiwahiwa?” “E like me ka oiaio e hoea mai ana ka la ma ka hikina; pela no ka oiaio o ko īda hoi-. hōi hou ia mai, ke malama hoi na mana laui i kona ola,” wahi aka opio! me ka haloiloi mai oua waimaka ma kona mau lihilihi. “Mai manao aku kaua e poino aua kona ola! E nonoi mau aku ana ka’u leo pule i na lani e kiāi a malama mai iaia a hiki i kona hoea hou ana mai,” i hooho māi ai ka haku aoo me ka mau uo o ka hiolo makawalu ana o kona mau waimaka me.Ke ua Lani- - pili la o ka hooilo. Aolei pau.