Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 77, 5 June 1893 — He Moolelo Hawaii [ARTICLE]

He Moolelo Hawaii

MOKUNA VIIL. NO KA OIHANA liAAPAU A ME NA KAHUNA. Ke ao ana. He oihana kapn ka haha. Ina" e ao no keia oihaua, e holkala mua ka haumana i kona maa kapu aamakua a pau, alaila, komo. He nai na kaaawaī kapu no ke ao ana. He uluhale, he mokahale, a bo hale laa kahi e ao al. He hoolohe a malama loa i na loīoa, a hiki i ka ailolo ana, alaiīa, pili mai la kaaumakua lapaaa i ka haumana, oia ke kamu o ka īke a me ka mole o ke ftknm?n T ■ 0 ke ao a hoopaanaau ana i ka pnle ka mua, oia ke alakai o ka ike i na mea pohihihi īloko oke kanaka, a me ka ike lapaau, nolaila, o ke Akaa ke alakai o na mea a pau, oke Akua ke ola palenaole, a na hillnaīna meaa pau e ao ana i kela a me kem oihana i ke Akaa. _ Na kahua p na papa kahuna lapaaa. 1 Oke Akaa, 2 o ka. pule,. 3 o fca papa mal, 4 o ka papa laau, 5 0 ka papa make, 6 o ka papa ola. 0 ka mua a mc ka lua. 0 ke Akua ke kuma o ka ike a me ke » akamai o kekahuna lapaau, a nona ka ike kuhihewa ole ma ka lapaau ana, o ke Akua kahoauaa me ke kahua o ka hana, a naaa e kuhikuhi 1 ke ano o ka maī, a me ka pili ana o kela a me keia ano mai-i ke kanaka. , O ka lua, o ka pule. O kumuhonaa ka pule a ka poe Lonopule, na pule ia a hanaia keia pule. O Kumuhonua o Mehani O Kapuaniin 6 Kupualani He ko n!a, he ko lei, he ko kea He pule hoomaikai keīa i ke Akua, a pau keia pule, alaīla hoohui mai £ ka.pule hoomanao i ka poe i . malama i ka papa kahuna. o Lonopuha, a me ka papa kahuna moi i komo 1 ka papa. O kela na mea e ao mua ia ai ka hanmana, a wale ' ' ' s 9 - waha, napule kaumaha waleaku. ' Okekolu, o ka papailiīli. Oia ka hoonohonoho ana i ke kino o ke kanaka mai ke poo a na wawae, aia malaila kekii o ke kanakaholookoa. A kau ke kumuao I ka iliilī ma ka wawae, hoike koke maī oia I na kamu mua o ka mai, ma ka nanea fca hoomaka ana, aia klnaina o ka mai i ka pu o ke poo. He nul a lehnlehu wale na mai iloko o ke ‘kaoaka. I ka wa e lau nui ana ke. kanaka, ua hiki no i ka poe ike a akamai ke ike e i ka poinoe hikl ; mai ana maiuna ola kanaka, aka, o ia make nae ke īke īa, he puu pale la ke hoolohe. I ke kumuao e wehewehe ana i keia mea, e hoolohe pono Ipa ana na haumana me | ka malama loa ia mau mea, a pela no ka pii ana mai o ka papa iliili a hoea 1 ka puukole, malaila ka hookuma ana o ka mai a pii i £a piko, , ala Ilaila ka pou, o kajpou paa ia, ; ho poulewa, ka walopua, ka papa- . ku, ka haiaala, ka ikialamea, ka [ ponaha, ke kaukihi, ka ane, ka honokol, ka huilele a peia aku, Mai keīa mau kumu mai pii ka puu holo 1 ka ohao, ka pehu, pehu kumu mu, pohu kalae, peha holoku, pehu pauku, pii ke kuawehī, ka nae mal ka hopena a me ka mauliawa. - A pau ke ao ana ma ka iliili, makaukau a wale waha na ano mal a pau mai ka plko poo a ka manea wawae, alaila, lawe mai ke kiimu i kanaka mai I hele a lonopapa, haha 3 pakahi na haumana 'a hoike pakahi > i na mea i ike ia, iua no ke oia a make paha. Ina like ka ike me ka ke kumu, alaila, maopopo iaia, ua

~ike na haumana. Ina he papaku a kuaeho ka mai, aole ola; e pii mai auanei ka ohao, a i ole la, ka pehu a kuawehī ma ke kua, Aka, i komo Hoko o ka ikialamea, e pii mai auanel ka nae owaiku, a me ka haikala, alaīla, © hai no ke ola ke pili i ke ola, a e hoike aku no i ka make me ka olaio, no ka mea, ua ku I kahī o ka make, ua komoiloko oka pea, ao namai no keiaaoa poe ike haha nei e.olelo ae ai, <f aa make he maunu lilp.” Ike kulīke ana ona kulana mai a pau me ka ike i hoonohonohoia ma ka iliīll, alaila, ua maopopoiho la ua ike i ka haha, Ka ike lihilihi. Ikekahīwa, ua kuhihewa no ka ike haha i aa pauku eka, ai ke kee, he pou paa, a pou lewa, a he hoaka, u be papaku, kaianiau, ahe eho, nolaila, hala ke koho ana no ka make, ao ka poe hoi i lehia, aole koho hewa. O ka poe ike lihllihi, mekahaha, me be poe kaula la ko lakou īke, ame ke akamai ma ke koho ana, penei: Hekalelewale , iho ho na lima ma ka pu o ke poo, a ma ka lau paha o na makiuu wawae uu ahuwale ka mai. lua ua huokumu ka mai ma ka opu> ahe puu. paha, aua pii ka wela I&e poo, a; i wahī ma ke kua, aua pīi ke anu ] mu ka wawae, a ua kanmaha ke kikala, ahe umea pualewa ka hou- ; po, a he niua na maka, he lolokaa ke poo, he niua kuli na pepeiao, pela iho ia ko lakou ike e hahar wale mai ai me ka hooīa pu mai oka mea j : mai, me be mea la, ua lohe mua a‘. hahai mai la hoī, p keia ike, he Ike | lihllihi, a he ike ano nui no-hoi keia me ka maopopo. Ka ike alawa. ī kahl eke kahuha, i kahi e ka mai, o ka elele wale no ke hele aku imua oke kahuna. i Me kahi alana e neie aku aī, a ma- , iaila mai ka maopopo ana oke ano o ka mai a me ke kumu i hoea mai al, a maopopo no hoi ka make ame ke oia. Ina ika ik), me kahi welu , ahi e kiiai ike kahuna, ina e pio i ' ke alaouu ua hewa iho la, a hoopill mai no ke -kahuna i kona ike maiaila. Kakaīkahi loa na kahuna ī booīa> io ia ma kela ano, o ka noī, he hoopanipuni wale no, heimiloaama ka hoopuuipuni. Aole i pau. Ua hopuia i ka Poaono i haīa, he kane ahe wahine Hawaii ma na wahl līke ole o Honolulu neī, no ka malama opiuma. O S. W. Mahelona, no ka loaa ana aku o elima mau tini opiuma ma kona kaa; a o Wi īoahukul, no ka leaa ana aku o eono mau tīni opiuma ma kona , malu. Ke komo kino nei anei na Hawaii i keia hana? * Ke makemake neio Mr. AIbert Favorite o Arkansas City, Kan., e haawi aku 1 kapomaikai i ko makou ■ poe makamaka helahelu 1 kona ike . ina mea.epili anaI na naa’i anu. , Penei kana olelo: “Ma ke kau kupulau i hala iho nel, ua loaa iho la uo ika ma T i anu aua ano kuonoono ■ loa ka ma’i ma kuu ake mama; a i aohe hoiiano ola pono ae, ua loaa . hou Iho la au ia ano ma’i hookahi L me ka hoonawalīwali ana ia’u a hala walo kekau makalīi, aika haalele \ ana mai oke anu, he kunu paakiki 1 ka mea nana e hoomailo ana ia’u a’u > hoi i manao iho ai aole ioa la au e ola , iki ana. He umikumamaha maka- - hīki i hala ae nei, ua hoao uo au ī ka laau kunu a Chamberlain me ka - holopono, nolaila, ua manaoihola - au e hoao hou. Aōle i pau he hooi kahi omole, ua haalele koke mai la i ke kunu ia’u, a aole loa hoi au I hooi pllikia hou ia mai eke kunu me ke 3* anu. Ua hooia aku au i kahi poe, a i ko mahaio nui nei lakou.” He 50 a - keneta o ka omole e kuai ia ma kahi a o Benson Smith &Co. , Agena ma a na Pae Aina Hawaii. 2435—4t.