Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 80, 8 June 1893 — NA KUMU NO KA HOOHUI AINA. [ARTICLE]

NA KUMU NO KA HOOHUI AINA.

KE KULANA AtTPTJNI 0 AMEEIKA. Haku ia eD. Z. Naahielua no ka Pomaikāl o na Ahahui Hoohui AinamaHōbkena,S. Kona, - Hāwaii, Mei 27, 1893. KA HOLOMUA MA KA AINA. Ha hanala ke kulkahi ine Berl- - ’ lania.i ka la 3 o Sepatemaba, 1783, e hōakāka ana i na palena oAme,~rika mai kalioana Atelanika, ke -Elaikuono o- Mexl«) JHissisipL . O PenesIIavanIakāmokuainamua loa : : : ma ka-waiho ana, a o Pittsburgh'ko :^ : vlāk6n'awa ku moka mua loaa papu kāaa.hbi: Ho moe l oihl wale iho no keia maa mokuainā.' I ka A. i). :1787, ua hookomoia mai kela hapa- : hui b kā mokiiaina o Ohio, ma , ke aao he hāpā iloko o na pianalaau Akau, Komōhāna. I ka A. D, 1819,; -;?■ aa komo o Hikigana ma ke āno panalaau. TJa lilo inai lā ka moku- ;: iosiana lā Amerika Hulpoia ; ma ke .kuaL lilo'ia Fāronl mai i ka : A.'D. 1803. XTa hoohuila mai ka mokuaiha o Misouri i kāpaia na mokuaina e pīil ana i ka, moana ' Komohahā r ka A. D. 1704-51 Ua loaa mai o Fionda mai ia Sepania ā . 'inai ma ke kuai lilo ana i ka la 22 6 V Feb. .A; D.1819. I i khkalaiāai ke Kuokoa o Amerikā Huipula o ka lli aina a pāu i loaa 1 kela aapuni la wa, aia -’he 800,000 wale no mile kuea, akā ' i keia wa, ua loaa mai ka waiwai a . meleapālahalaha ma ka aina, e hoomaka ana mai ke kai a i ke kai, nonā ka ili o 4,000,000 mile kuea., - KA .KUI O NA KAKAHA A ME NA kulakakauhale. . He keneturia i hala aku la, ua . ; ikeia o -PortIand rae Provrdence, v ; ILI., Richm6nd, Va., he mau wahi .;ā kauhale wale iho no ia i ua wa la. Springfield ā: me Lawrence he ;'v-mau wahi wale no lakou i ikeole ia. : v O ke. kulanakauhale o Lanecaseta, oiā wale no ke kulānakauhale : -^^aāhQā. : o ; na kanaka i hoomao- : pōppiā (1777) 6,000. O ka nui 6 na ';f ;kānakā i lioomaopopoia I ka wao ka : : f. Ahēlu kanaka' nui, he 4,000,000, a i i" kā,.wa o.ka hela kanaka i ka A. 3). i 1880 r .ua ike la he 50,000,000> a i :v wa aia ko lakou huina i ke 65,000,000, nolōko mai o J o keia ke iā'neikela ame keia he $2 i;:ry'Bb: ka auhāu - kino a koe ka waiwāi. V'*. - * - V .■.■•■.. ■ : •- . :'■ .

/ ' NA HALE li£TA; . Okanuioea hale Ietai ikeifli kela wa a hlki i ka A. D. 1790, he T5 wale no mawaena 6Na loka a me PUadelepia, aia he 5 wale no manawa i ka pale. Hai ka A. D. 1789 a i ka 1816, ua ike ia o ke pooieta e hiki ke laweia 'ka Ieta ina mile 40j-8c. Mai ke 40 a 90 mile he 10c- 3 a maluna o 500 mile, he -25c. LkaM. H. 1884,‘malioVua hikl uku ka haīnao na hale letai ke 50,000, nona ka mamao i hoomaopopoia a i hoōnal īaanai ka 1875 mile a1 ka S60j000 ōule. Ma keia e hoomaopopo ia ai ka holomua, oi kelakela oka oihaoa leta 'ma kela aupuni mana uuī o ke ao neī. KA OIHAXA EOOKAA0AO. . 0ka Olhana Hoonaauao oia ka oihana pookela loa ma ke aoneia oi loa aka hol I kela lahaikanaka, olai ua hana lakoa i kanawai e kaapha ana e hali i ka ike a me ka naanao. No ia mea ka hookamu ana ike hnla kumumoa ma Nu loka. Ua hoomalm ia ka hooaaaaao ana ika lakou maa keiki - maloko ona home ponoī, a mahope mai ke kakulu lo ana ona kula nui malaīia, a i keia mau-la, ua ike ia uia he 10,000;CO0 o na kelki mai na panahiau mai i heonaouao !a, nua ike ia ka naauao o kela aupani rap.ua nui i keia raau In. Ua hoōkaawaleia kekahī mau aīna aupunl ao ka olhana hoonuauao. ... 1 ka A D. -1*787, ua hooUaoaa in ma nu kflūāurai o ua' pahulaaa komoakuu, Sec. 16,.no ka hookahua «na’i īiu kuia aupuui, :i ma ia aho i hooniuhuuhaa i:i aī lea poao hoomunai ka haīiohano a me ka -lawa hol oka naauao v mamuli oke kukulu ia aaa o iee; aununi, a ua hoohaūoii pu ia hoi ka lahul ma iaano. A uolaīla i loaaai kela huaolelo kauīana penei, “E lahakila mau auuuei-ka oihana hoonaaūao no ka wa mau loa.” . : Ika \va I kukala ia ai o Oregona he panaīaāu no riā mōkuālna hui, aiā hoi ua kakaūia ka pauku 36s. o : ke ; kanawai no na kula, aua mana keiā. mau paūku elua o keia kanawai malanā o na mokaalna hou. : 0 ka nui o na aina .aupūni i hooliioia no na knla kumumua ma Amerika • : 140,000,000 eka. Hoko oka Ahaolelo Lahui o Amerlka, ua waiho ia r māi he bila kaaawai e olelo ana, e haawi ia i 30,000 eka aīna o na aina aupunl no kela ame keiā Senate a mo lunāmakaalnana ilokoo ka Aha- ‘ oīelo Lahul. A nona kula, uā. ike ia ma na kula nul aooihana mahiah Māmua oke kaua huliamahl, ua ike ia 9 wale no kulā nui, a i keia ’ wa āia he 450. ,A .ke kuul nei na ,belo mal na kula hole la mal o kela a me. keia ona mokuaina 48 āme nā panalaaū ā-puni kela aina no lat - kou ka hnina onā keiki i hal mua ia aku nei. a no.lakou na lilo no ka hoonaauao anā;i hiki aku i kē ■ 96,000,000. , Aole i pau .