Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 89, 27 June 1893 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

0J. D. laea ka hopo ienahelu a me auhau o Waialua, Oahu, i keia , makahiki. Apopo e ninaninau ia ai ieaua o J:a 3Uia Apana na hee kaleolu ohumukipi. He mau la ikiiki keia, ke hele la a mo’a unouno’a Puna i ke akua wahine. E hulihoi aku ana ka mea hanohano o ka malu hekuawa o Wailuku ma ka Likelike o keia ahiahl. Aia aka hoopunipuni aka Leo ho ka hoihoi hou ae i ka moi ma ka ' nohoalli, aole . nae he pelu iho oke alelo. Oka mokuahi nui Belgic e holoholo nei mawaena o Kapalakiko a me Asīa kahiko ka mahhini au mo- . ana o keia la. He pah;phc kolkawa ke haawiia ana ma ke kuea oka Hotele Hawaii i'keia konane, e ka paali puhiohe o ke aupuni malalo o : Prof. Berger. ]VIa ka noho ana oka Aha kiure korouelo i ka Poakahi nei e nieniele • i ke kumu i kipu ai o ilacauley iaia iho .a make,. ua hooholo lakou ua * . make oia iaia iho. Eia ke naholo nei na lohe mn keia kulanakauhale, ke ■ _ nei na kuli o kekahi poei komo iloko o'kela ohumu kipi. Ahahana! ke puke la ka hoi na au o ke kolohe. TJa lawe ia aku 1 fce ahiahi Poakahi nei no Kaual, Maui ame Hawaii e na mokuahi Iwalani, Wai- ' aleale a me Hawaii, he 654 mau paahana lapana kane a me wahine. I keia la, e hoohikihiki ia aku ana e na.mokuahi ■ Malulanī, Likelike a. ,me Mikahala, he 600 hou aku ltma- : hanaū

E heiHei ana na Uo holo iloko nei oka aina ma Kapiolani Paka, ma ka la 2 o Sepatemaba ae nei, oia ka Uo Duke Spencer o Mr. W. H. Bichard a me Lord Brock o Mr, W. H. Oomwell. aku ka moku pea King Cyrus no Kapalakiko Ika la inehinei, ia 20,906 mau eke kopaa no lakou ke kaumaha he 12924 mau tona, a i koho ia ke kumukuai no lakou a pau ho $113,568. I keia Poaouo ae, e halulu mai al ka mokuahi Warrimoo o ka laina mokuahi hou mawaena o na Panalaau a me Vauekou\va, mai Kikane maj, a e nanai loa aku aua no i ka holo I Vanekou\va ia la. Aka hora 4 o keia ahiahi e hnli hoi aku ai no lokohama, fca mokuahi hoohlkihikl līmahana lapana Mīike Maru. E hoihoi pu aku ana oia i na paahana he 409 a keu i pau ka manawa hana ma Hawaii nei. E ia no ke aliiwahine aukai Kinau iīuna o ke Alahuki Moku e kau nei no ka hana a hoomaemae hou ana i kona mau wahi hemahema. Ame he mea la, e hala ana paha he ekolu hebedoma iaia e kau ai iluna oka maloo. He elua mau ahaalna hulahula Europa e malama ia ana e ko Maui mau poe kamaaina i ka po o ka la 4 aeneī o lulai. Hookahi ma Wailuku, na ba Hui Hoohuiaina, a hookahi ma Puunene, na ka poe Amerlka hoomeamea. Aia ke hoonohonoho la na luna aupuni o ka aoao Aloha Aina o Wuiluku, ina e hoihol ia ae ana ka Moi ma ka noho alii, aīaila, o J. H. ana ka makai nui o Maui. Ua V haki no. 0na moho mokomoko obe kahua paani klnipopo o- Makikl i keia auina la Poaono ae, oia o Hawaii kue ia Kamehameha. A oial e hooikaika ino loa ana o Hawaii e make 0 Kamehameha, nolaiia e līlo ana keia paanl i mea lioihoi nui ia. 0 na lono e laulaha la ma ka Malu Ulu o Lele, ua aua o M. Makalua ia Biev, J. K. Hihīo © hoonoho iaia 1 kahunapule no Lahaina, ma kona mana Iho no. E ahu paha auanei ka palu. a Hume. Ua pane aku o Rev. J. K. Hihio 1 kekahi luna, «kuhihewa maoli oukou i ka hahai mahope o Rev. A. Pali, e manao ana anei oukou e noho ana oia ma Lahaina. Aole loa, e hookuke ia ana oia a lilo i kuewa ma ka honua.” Heaha ka manao o 'keia kahunapule e hana.nei pela? Ma ka Malu Ulu o Lele, ua wanana ae ka makuakane o ka Bila Lotari, kaaumakua unihipili kuhikuhi lalau o ka Moiwahine, a ka 3a 1 aenei o Inlai e hoihoi hou ia ae ai ba Moiwahine ma ba noho alii. Ua pono. Ina e hikl.ana ua Hon. la ke kauo ae la Lanara pili pu me Lahahaina, alaila, e hiki hou ana ka Moi ma ua la la. A ka Poaha aenei, lune 29, e halulu mai ai ka mokuahi Alameda ma keia awa mai Kapalakiko mai, aeholoaku ana no ia la no na Panalaau o ka Hema. Ma kela la hookahi no hoi maluna ae, eku mai ana ka mokuahi Mariposa maanei mai na Panalaau mai o ka Hema, a e holo loa aku ana no ia la no Kapalakiko. He mau mokuahi kamaaina no keia i palahinu mau i ko kakou ike ana.