Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 101, 19 July 1893 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

He 302,000 ka nui o na kanaka i makaikal ,ao i ka hoikeike nui o Klkako i ka la 4 o lulai Iho nei. Eia i Honolulu nei ka Lunakanawai Kaapuni o <*na Hono a Piīlani” ma ka ‘Waīla mai o keia kakahiaka. Ua iho mai ke Kīnau i ka Poalua nei maluna mai o ke Alahuki Moku a © holo ana no Maui a rae Hawaii i ka Poalimaae nei, hora 2 auīna la, I Ina aole makoa i helu hewa, alalla, aole e emi aua maīalo ona ohua he 55 ka nui e haalele Iho ana ia Honolulu nei i keia la ma ka “Australīa.” Ke hoeueu ikaika mui nei kokahi poe anee alīl e mulama ia raa ke kahua heihei o Kapīolanī Paka i ka la 2 aehei o kekahī mau heihei līo a me kaa. Ha ka Puali- Puhi Ohe Lahui e hoonanea ana ī na ohua e kau aku ana maluna o ka Australia i keia la, me ka hoohanohano pu kekahi 3 ka punahele aka noao aneo alīi e hoī ana. i Ua hiu aku ka mokuahī Oeeanh mai ka Hale Leta nui akt: o Mom-»-lulu ika Poalua nei no k:> hnīihaīī ana no Kapalakīko n me na aina mamao, ia 3842 mau Ieta a rae 2280 mau nupepa. ! O kekahi o na kumuao o ke kula nui o Oahu, no elua mau makahīki aenei 1 hala, oia o Pror. J, Q. Wood e haalele ana i ke ao kula a e hoi / aku ana i keao kanawal ma ke kuia nai o Havada i keia Sopatemaba ae. E kan ana ola ma ka Australia.o keia Poakolu a hoi aku.

Ua ku mai i Honolulu nei kekah: mea kakau nupepa o Amerika nons ka inoa Geo. Van Houten b Lenox. lowa., I kele mai nei oia e makaikal i keia paeaina a e kakau ma ns mea ana i ike ai he kupono e loaa ai ka anoi ia ona nupepa eha a kons maamaalea i hoolimalīma ia ai c hookauwa aku no iamau nupepa. I ka Poaina nel i malama ia ai ka holke o ke Kula Enelani o Manoa, malalo o Miss Davison 7 imua oke anaina ulumahiehie o na makua mea keīki ame na hoaloha. Ama ka lioike o kekahi makaikai kula o ia la, ua maualo oīa i ka eleu o na kumu i ka heokomo ana i ka īke. i kukai īa rnc ka-aapo o na haamana. A īea laapopoehoolohe ia aī imua o ka Aha Apana o Honolulu nei ka iioopīi laīhīla a Mr. Claus Spreckles ia Mr. Waīter G. Smīth ; ka lunahooponopono o ka nupepa uamu u IIoku ,, o keia kulanakauhale. E hiki ana anei keīa hoopii ke lawelawe īa olai ka mea nana ka hoopii e*kau aku ana ma ka Australia no ka awiwl e hīki i Kaloponī a me Vva3īnetona.

1 O ka nui ona make o Honolula nei no ka malama o lune i hala, oia he 43 Hawalī, 10 pake, 5 Pukiki, 4 lapana, 3 Berifcania, 1 Amerika a , iac 2o na lahui e ae. Huina he GS, 'oia boi he 4S kane a he 20 wahīne. ' Maīloko mal o kea heluua, he 14 i make me ka lapaau olela;he35 kamaiii make maīalo oka makahiki ■ hookahi; he 21 noi make no keia ma’i “la gari■pa J, e laulaha nei. Ma ka mokuahi Australia o keia Poakolu e kau aku ai na keikikane aku Lunakanawai Kiekie Judd o te aupuni, no ka heie ana e hoomahuahua hou aku i ko laua īmi naauao ana ma na kula kīekie o Amerika Huipuia. O ko laua mau inoa, o A. P. Judd Jr. amo James Judd. Mamaa nae oko laua komo ana i ka hale hoonui ike, e makaikai e ana laua i ka hoīkeiko nui ma Kikako. He ekolu mau aha pahi ohe aka Puali oke Aupuni Kuikawai haawi manawalea ai no ka pomaīkaī o ka lehulehu i ka Poalua aku nei, oia hol, ike kakahiaka ma ke Kuea o ka Hale Mana Hooko; ma ke ahiahi hora 5 ma ka uwapo mokuahi o Aīnahou, mumua o ba niau .ana aku o ka moknahl Oeeanie; ma ka hora 7:30 ma be kuea o ka Hotel Ilawaii no ka pomaikai ona ohua e holo ana ma ka mokuahi o ka Poakplu neī. Eīu ke hoolala nel o Mr. W. Ash a me kekahī poe e ae e haawi I anaīna meīo maloko o ka Hale Mele Hou, ao na pomaikai o loaa mai aua o haawi ia aku no ia no ka wahīoe kanemake a ka Hope Makai Kuī Lui H. Sfcoīz o Waīmea i make rua Kalalau, iloko o ka manawa a keia luna aupuai e hooko ana ika laahīa oke kanawai a me ka raa!uhia. 0 ka po Poaono ae nei ka manuwa e uniki īa ai leeia aha enele huna alōha. E hole nu: :u*. ! ī ke kakahiaka rusi oka Poalua ii*:> nei, ua komo loa mai ka mokuahi eha kīa “Oeeanie” iloko nei oke awa a plli ma ka uwapo loīhī ma I Aīnahou. maī Honokaona ame lokahama mai, he lli mau ia holo mai ke awa hope mai. Ua hoohiki*hīki mai oia no keia awa, ia 7 mau ohua kapena, 3 lapana, lli> pake a mo 1785 mau puolo ukana no kela awa. Ua haalele mai oīa ika hora 5 ahiahi a mahope iho o ia la no a holo loa akn no Kapalakiko kona pahu hopu.

I Ma keia Poalua aku 7 lulai 25, e nanai poo puu’maī ai ka mokuahl “Rio de Janeiro ,? ma keia awa 7 mai ua aw’a malo na aīna kahīko o Kīna a me lapana, a e holo koke aku ana ao ia la no ke kulanakauhale nona ke awa i kapa ia ka inoa oka j “Ipuka Guīa. JĪ | 0 kela kii iwi konaka hoohenehene i kau ia ai ma ka puka pa o Mr. C. Spreckles ma kona pa noho maKai iho o Punahou i kekahi mau po aku nei i ha!a, e kekahl kolohe nana nui wale, i haawi ia i ka oihana hoomalu no ka huli ana aku i Ka mea nana i hana, ua kiī hoa ia » j ae i ka Poalua nel n;a kc kauohu a Mr, Spreckles a ua hoihol ia aku ! iaia, Aole I loau IkE īie moali e honu ia ai ke kolohoUa hoihoi aku ka Luna Nui o ka Oihaaa Kīnai Ahi o Honoluīu nel, Mr. Frank Hustaco, i kona hookolm tne ka manao c waiīio ma ka la hope o lulal nei. Okc kuma, oīa no ka hoopilikia ia o kana oihana ponoi iho c lawelawe nei, a e pono ai iala ke hoopapau loa i kona manawa ma ia hana wale no. Ua hooikalka o!:i ī I:o ana Ika i oihana ma ke ano hoi: e ku nei a ua ku hoi ka hana me ka hoīopono.

Ke ha.lraka Uuikui puupua liam 1 kai maīama inalu lon ia ma kekahi * wahi ma Waikiki ika hora 0:30 o 1 ka po Poalua neī, mawaena o ke- . kahī mau liuole o Barrow!ch ame . Cunnin£ham, no ka uku makana he §100. Ua oīelo ia ua maewaewa nae no na moho a eiua, a o ka mea nae paha i eha kukonukonu.loa aku, oia ka mea nona ka inoa mua, no L ka mea aole i ala hou mai oīa i ka ! wa ia ai eku hou mai mu- } hope o kona wa i hīna aī ī ke ku ana i ka-puupuu. [