Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 101, 19 July 1893 — HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATON [ARTICLE]

HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATON

Nono ana iwaana o ka lahui 4ikanaKa o 23C©l302?oc3Lis»a, E kauoha aku i na kane a me na wahine a pau e hele aku i kahakai, a e hoohikihiki mui ina apana akoakoa nunni e hiki ana ia lakou. He hana waiwai nui loa keia, oiai, he pulama mau loa ana ia i keia makana pookela mai ke Akua maL I lawa no a pau ka’u olelo ana, ua holo kiki like aku la na poe a pau i kahakai, me na leo kupinai o ka piha hauoli; aole hoi i liuliu, ua ike ia aku la kela ame keia e huli hoi mai ana me na apana akoakoa nunui loa e hiki ana i ka mea hookahi ke auamo. Aole hoi i hala he wa loihi, aia hoi, ua hoea mai la ma kahi kokoke i ka lua wai, he mau haneri o na apana pohaku akoakoa nunui i makaukau no ka’u lawelawe ana aku no ka hahau ana mailalo ae a hoea i kae o luna o ka luawai. Hoomakaukau mua iho la au ike kahua e hoomaka ae ai ka hooniho ana ma ka papa ku o lalo o ka lua, a hana pu iho la hoi au he holowaa i mea e hookomo iho ai o na apana akoakoa i ka wa e hookuukuu ai mailuna iho o ka lua. A i ka wa pokole, ua hookuukuu ia iho la na apana pohaku mailuna iho oiai au aia ilalo o ka lua no ka hahau ana i ka pohaku, ua lawelawe ia hoi ka hookuukuu ana mailuna iho e kekahi kumu kamaaina a’ū i hilinai nui loa ai no kona hoopono. Ua kalai ia e a’u kela a me keia pohaku me ka’u koi, a ua hoonoho ia e a’u ka paia pohaku o kela luawai ma kahi o ekolu kapuai ka manoanoa, a be paa mau kona no ka wa loihi, aia wale no kona poino a hiki paha i ka wa e popopo ai ke akoakoa. He nui ko’u hopohopo ina wa a pau no ka hiolo iho paha 0ka paia oka lua, aka, ika hoea ana o kahi a’u i hahau ai ma kahi he umikumamalua kapuai mailalo ae, ua pau loa ko’u hopohopo no ia mea. 1 Ika hoea ana hoi o ka’u

wahi i hahau ai ma kahi i hoike ia ae la, a oiai hoi ua pau loa ae la ko’u hopohopo, a oiai hoi ua pau loa ae la ko’u mau lima i ka poholehole i ka pohaku, nolaila, ua i ae la au, he mea pono e hoomaha iki au no hookahi a elua paha mau hebedoma, alaila, hoopau ioa i ka’u hana ma ka hahau ana a hoea iluna o ke kae o ka lua. Aka, ua hele mai la nae ke alii imua o’u, a pane mai la: “E Misa, he nui kou ikaika ma kau hana. Ua auhee aku nae ka ikaika mai kou kino aku i keia wa. Aka, he mea pono e noho malie wale mai no oe, a e hoomaha hoi, a na makou hoi e hoomau aku i ka hana, aka, o ke kuhikuhi wale mai no kau i kahi e hoomoe pono ia ai o kela a me keia pohaku. Na makou hoi e hoonoho i kela poe pohaku, a e hana hoi makou ~ me ka paa mau loa. Aole hoi e hiamoe wale kekahi kanaka a hiki i ka pau pono ana o ka hana.” Me ko lakou naau hoihoi, a , me ko iakpu ikaika a pau, ua hoomaka iho la lakou i ka hana. . He hoohikihiki ka kekahi poe, a o kaliahau hoi ka kekahi poe, me ka emoole, ua pii hikiwawe ae la na paia pohaku o ka luawai me he la na kekahi mana kupanaha. Ua hoonoho ia hoi he pae pohaku nunui ma ke kae o waho o ka luawai me ka hooniho pono ia ana a paa maikai. Ua ake nui kela a me keia kane, wahine, a keiki e hui pu iloko o na lawelawe ana no keia hana. Ke hoomanao mau nei hoi no ia mau hana a hoea wale i keia la me he la inehK nei no. Ke kupaa mau nei hoi ia mea i hana ia a hoea i keia la ano e like no me kona kulana paa mau loa, a he paia pohaku paa ia me he la i palaina puna ia he 84 kapuai ka hohonu. a he ewalu kapuai ke akea ma ka waha o luna, a - he eono hoi kapuai ke akea o ke kahua paa o lalo kahi a ka wai e puapuai mau ae ana. Ua uhi ia hoi e a’u ka waha me ka papa, a me ka hiu hoi, ua hoopaa ia he pakeke no ka hookuukuu ana a hiu ae i ka wai. Aia oia ke ku la, kekahi o na makana makamae loa a ke Akua i haawi manawalea mai ai no ko Aniwa poe kamaaina. E pii ana' a e-emi ana e like me ko ke kai pii ana, aka, he hapakolu nae kapuai mai kahakai mai. E lawe hoikeike mau ia ana na malihini kipa mai a pau e makaikai i kela luawai. ma ke ano oia kekahi o na mea kupaianaha o Aniwa; a ma keia mau la koke mai nei, ua kamailio mai la kekahi lunakahiko ia’u penei: lAole ipau.)