Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 106, 27 July 1893 — HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA [ARTICLE]

HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA

Ka Opio Noho Waonahele. KA HIAPA80LE O KA PU RAIFERA. Ka Puuwai Waipahe. : nona : Ka Umauma i Lalapa ia e ke Ahi o ka Wiwo Cie, a o ka Ui Kaiii Puawai Hoi. Ua maopopo no i ka opio na hana maalea a ka poe ili nlanla, a.oia no kona kumu i hookaawale mai ai mai kahi ana i ku mua ai, no ka mea, ua hoomaopopo mai la ka Ilikini i koe iho i kahi a ka uwahi a ka opio i pu-a ae ai, nolaila, na kau mai la oia i kana pu ma ia wahi me ka manao aia no malaila ka mea nana i uluku i kona mau hoa, aka, aole nae pela ka oiaio, ua haalele e aku la ka opio ia wahi a he wahi okoa kona e ku nei, aka he mea e nae ka eleu o ka opio, oiai i ua Hikini nei e kau pololei ana i kana pu, na makemake ka opio e hoohoka iaia, me ka lawe ole i koaa ola. nolaila, mam.ua o ke ka.m' ana o ka pn a na Ilikini la, aia hoi, ua kani e akn la ka pu a ka opio a lele liilii anaka pu a ua Ilikini la mai kona lima aku. Mamuli _ oia hoohoka ia ana o ua Ilikini la, na hoohuli koke ae la i kona waapa, a hoei aku la me ka ikaika ma ke ala huli hoi no na kuahiwi. la mahawa no hoi, i pili inai ai ka ihu o ka waapa o ka lede opio ma kae o kahi o 01ando Kāaka e ku ana. Lele koke mai la ka lede opio iluna o kahi a ka opio e ku ana, a me na maka pihoihoi, a me na papalina ulā ohelohelo, ua kunou

mai la oia i ka opio, a pela no hoi ka opio i wehe ae ai i kona papale kapu a paamakoha lima me ke kunou haahaa ana aku imua o ka lede opio. Me ka leo kohu waimeli, a me na maka i piha me ke onaona, a me he uwila ume ’la i ka puuwai, ua pane aku la ka lede opio malihini. “E ae mai ia’a e ka opio puuwai laahia, a o ko’u hoopakele hoi niāi ka luahi a ka make mai na lima mai o na kanaka hihiu e hoomaikai aku ia oe, a e lawe aku hoi oe e ka mea ui kamahao a ko’u mau maka e ike nei ma keianahele, i ka’u mau kanaenae haahaa ana imua ou e ka mea nona he hoa a’u e hiki ole ai ke hoohalike ae, a e hooklpa hoi ma kou puuwai i ko’u leo hoomaikai kiekie palenaole. Hau e ka opio maikai i hoopakele i ko’u ola, ko’u mau manaolana, ko’u mau hauoli ana, a onamea no a pau o ko keia ola ana, na kou mau lima eleu a me kou puuwai laahia i haawi hoū inai ia’u i' keiā maū mea a pau.” Aple i pane koke aku ke kanaka opio, aka, ua kau malie aku kona. mau onohi maka mohaha maluna o kaheleheleua: o keia kaikamahine ui' lua ole akona māu maka iike mua ole ai. I ka hoōki ana hoi a ka lede opio i kaha mau huaolelo hoomāikai imua o ke kanaka opio a i ole, o ka weli o ka pu raifela, ua kapalili auo e koke ae la kona umauma, i ka haule ana aku a kona mau onohi maka ma na maka kohu kuikele o ka opio, me he la e noii mai aua i na mea hunā o ka papa hoomahao o kona puuwai. He mea oiaio e ka makamaka heluhelu akahi io no ahaule na maka o keia lede opio maluna o kekahi helehelenaui lua ole a oi kelakela hoi o ka nani, a me ka oiwi kino hiehie a kona mau maka i ike mua ole ai. Pela no hoi keia opio noho wao, akahi no hoi oia a ike i keia mea he wahine opio ui maoli. Ua manao mau oia, o kona luaui makuahine ka oi 0 na wahine ui hookahi, aka, he oiaio, he ,ui io no kona luaui makuahine ualehu lehu na makahiki i halaae mālūna o kona poo laahia. Holaila, i kawā akā lede opio 1 hooki iho ai i kana mau olelo hoomaikai, aole r pane koke aku -ka opio 01ando, oiai, e naln ana oia ilpko iho ona, a e hoohalike ana oia iloko iho o kona puuwai, he elua wale no mau wahine ui maoli a kona mau maka i ike ai, oia hoi kona luaui makuahine aloha, a me keia anela ui e ku aku nei imua o kona alo. Me ka minoaka a me kaleowawali maikai ke hoolohe aku, ua pane aku la ka opio: ’ “E ka lede māikai, aole loa he mea nau e kaumaha ai no ka’u mau hana i hana aku nei, oiai, ua hana wāle no au i ka mea kupono a kekahi kanaka e hanā aku ai no kona hoa kanāka! Holaila, i halawai

aku paha oe me kekahi mea iloko o ka popilikia mai kanalua oe no ke kokua .ana akn i na mea la. Oia waie no ka’u iini nui, e hana aku ia haī e like me ka’u e hana ai no’u iho.” Ua hiki ole i ka lede opio ke pane aku, ua kaulona wale aku la no kona mau maka nohenohea ma ka helehelena ui o ka opio hahai holoholoha, a liuliu na puapuai maī la ka ula ohelohelo ma na papalina nohea o ka lede opio. la wa, ua mino aka ae na papalina o ka opio hahai holoholona a pane mai la oia: “Ke hoomaopopo nei au i kau mea e noonoo nei eka ledemaikai- Ke kahaha nei paha kou naau no’u,.no keia wahi kanaka hahai holoholona haahaa i ke noi ole aku i uku no ka haha i hana.ia e like hoi me ke ano i kuluma i ka poe kuaaina haahaa eae a pau, aka, he mau wahi olelo ao haahaa wale no kai waihoia aku.” C Aole ipau .)