Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 115, 14 August 1893 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

Aīa ma ka Emma Kuea ke puhī ohe o keia po a ka Paali Puhi Ohe o ke AupunL He kula ka na kumuao papa haahaa I ka hora 9 o keia kakahiaka ma ka halekula o alanui Papu. Eia ke hele mai nei he mau kumukula hou loa no Hawaii neī, mawaena o ka iwakalaa a me kanakolu ka nui. Eia ī ke kulanakauhale nei oM. H. Eeuter, Esq., oka Ua lanihaahaa. JMa‘ka Waila maī o ke kakahiaka Sabati nel. Ua hoho ia aku nei o Mr, Jas. H. Hunt i Luna nui ao ka Oihana Kinai Ahi o Honolulu nei, e ka Papa Kinai Ahi, ina ka$175 o ka malama. Ke hoomalamalama juau ia nei kahi o ka ona o ka nupepa Ka Leo me na ipukukui i kela ame keia po, no ka hoopahulu mau ia ka e na ipo ana huli loaa ana. Ua hopu ia ka Lunahooponopono oka nupepa namu Avalakaika i ka Poaono i hala, malalo o ka hoopii a Kapena Ferguson no ka laihila iaia. Ua bela ia he $100, a e hookolokolo ia akii ana. \ Aohe olelo hooholo a na kiure Hawaii i ka po Poalima i hala no ka hihia ake Aupuni Kuikawa kue ia Nawai Namailou, no ke kipu ana I kana wahlne mare a pakele mahunehune mai. Nolaila ua hooKuu ia kela poe kiure mai ka noho hou ana ' aku e hoopaapaa.

Ma ka luakini o Kawaiahao i ka po Sabati nei, na malamaia ke anaina haīpule e ke Komite hoeueu o na ekalesia, a ua nui na opīo i hīki! ac. E ala ona opio a e hana ma ka j pono- j ; I Apopo e ku mai ai ka mokuahi City of Peking mai Honokaona a me lokahama mai, a e holo koke aku ana no oia no ke kulanakauhale Moiwahine o ka Pakipika, oia o Kapalakiko. I ka Poalima o keia pule ae Augate 2o, e kuai kudala ia aku ai na | rumi oka makeke. Oka poe e paa Imuaneiina rumi, mai koho hou oukou, o hoi ae auanei ka Moi ma ka Nohoalīi, poho ka oukou mau dala. Ua makemake ia na Lala a pau o ka Ahahui Opiopio Imi Pono Karlsiano a me ke Kula Sabati o Makaalae, Hana, Maui, e akoakoa ae ma ka hale halawai o Kapiolani L ke hiki aku i ke Sabati la 27 o Augute, hora 9 a.m. I ka Poaha o ka hebedoma i hala, Augate 10, i kudala ia ai ka hoolimalimao kela aina lei alii nui o Puuwaawaa, ma Kona Akau, Hawaii, nona ka ili he 40,000 mau eka, oi aku a emi mai paha, a no ka manawa he 25 mau makahiki ka loilil. Ua hoomaka ke kudala ana i i ka hoolimalima mai ka $300 aku o ka makahīki, a lilo ia R. R. Hind no ka $1,210 o ka makahīkī. Ua hoohikihikī mai ka mokuahi Waila i ke kakahiaka Sabatl iho nei, maī na awa mai o Kawaihae a me Mahukona ma Hawaii ame na awa o Hana, Halehaku a me Kahului i na ohua a me na ukana penei. ia 40 mau ohua kapena, 41 mau ohua oneki, 3,502 mau eke kopaa, 496 mau eke pulapula ko, 550 mau eke uala, 53 mau eke kullna, 54 mau eke iwi, 69 mau ili pīpi, 21 mau pahu poi, 45 mau puaa a me 60 mau puolo huikau. Ike aumoe o kapo Poaono iho nei, ua loaa aku ia Mr, John Winter maloko oka lanai o kona hale, he kino uhane ola e hoao ana e wawahi a e hana i ka aihue maloko o kona hale. Ua hahau ia aku ke kalohe i ke kookoo, aka aole nae i hina ilalo a opapa iho. I keia loaa ana, ua hooikaika ino loa kela aihue e hemo oia a nalowale mai ka pa aku. Ua hemo io no oia a ua ki mai i ka pu, eīa nae aohe mea i ku. Ma ka manao ia aku he pake ua hele po nei. Ua pau i ka waele a hoomaemae ia ka luawal aniani o Makiki i haalele ia no ka pii ole ae a hu iluna. Nui ka wai aka o ka mea wale no i makemake loa ia, o ka loaa ona pauma wai mahu nana e pauma i hookahi millona mau galani wai i ka la īloko o ka hawai nui nana e hooīako nei ī nakauhele ma kaaoao ma ka hikina o ke kulanakauhale nei a hoea loa i Waikikī. Ina e holopono keīa mau hoolala ana, alaīlu e hoomahuahua ia ana ko laīla pono wai. I ka mokukuna Liholiho e hoopuka ana mailoko aku o ke awa o Makawell ma Kauai ika hora 8 o ka po o ka la 9 o Augate nei, me na eke kopaa he 1400 maloko o kona opu, aia hoi ua ili iho la oia ma kekahi kuaau, a ua paa malaila a hiki i ka hora 11 awakea oka la 11 ae, j mahope o ka lawe ia ana o na ukana j ame ke kolo ana a ka mokuahi Iwalani. Ua puka olalo ae o Liholihoa uakomo ke kaī. Ho 1100 mau eke kopaa o kana mau ukana i j lawe ia mai e Iwalnni, ahe 300 mau ; eke i waīho ia aku no ka pulu ana i ; ke kal.