Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 122, 24 August 1893 — HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA [ARTICLE]

HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA

Ka Opio Noho Waonahele.

KA HIAPAIOLE O KA PU RA1FERA. Ka Puuwai Waipahe. : nona : Ka Umauma i Lalapa ia e ke Ahi o 7 ka Wiwo Ole, a o ka Ui Kailī Puuwai Hoi. MOKUNAII. KA LUAUI ' MAKUAHINE I ANOĒ KA NOONOO. Holi ae la ka opio a oili ako la uo ka hele ana e paina i kona paina. Ua nana malie aku la kona makuahine ma- , iiope o kana keiki kamakahi me ka naau o ke aloha walania, a i ka nalo ana akn o ke kino o kana keiki mai ka ike ana aku a koua mau maka, ua holoi ae Ja oia i na waimaka e kiheahea ana ma kona mau papalina lahilahi, aka, e mau ana no nae na kipona o ka ni a me ka nohea. Ee mea oiaio e ka makamaka heluhelu, o keia makuahine nona ka inoa o Moriana Kaaka a kakon e manaoio nei he ano hehena, aka, he oiaio kela, mamuli no nae ia o na "hana lokomaikai luaolea kela maua kiekie loa, oiai, ma kahi 0 na noonoo inea a uahoa o ko keia noho ana. ua wehe mai la ke Akua he ipuka okoa loa o keia makuahine aloha. Ua hoohala ia kona man la i wae„na wale no o na pua aala a me ke ao mau ana i kana keiki 1 ka hele pololei ana ma ke alanui o ke ala mau loa. Ua hiki koua tnau makahiki ma kahi o ke kanaha, aka, ke nana aku nae oe iaia me he la aole i piha iaia na makahiki he kanakolu a oi. Ke nana aku

■ 7 iaia aohe wahi aka maka e hoohalahala ai. He ui o ke ano anela maemae, a ua hoike mai hoi na maka i ka maemae o kona mau manao a me ke kelakela o kona mau noonoo ma na mea wale no o ka lani kiekie loa. Kolaila, mamuli o kei mau momi makamae i loaa iaia, ua ili aku no ia mau haawina hookahi maluna o kana keiki aloha. Aole a Alauado mea hiki ke hoomanao mamua aku o keia ano olalau o kona makuahine, a eia wale iho no kana mea hoomanao, ua noho laua mamna loa i kona wahi wa uuku loa ma kekahi wahi o Makekukeka, a nrahope mai, ua hele mai laua me ko laua wahi kauwa wahine paele i aloha nui ia a noho ma keia ulunahele mehameha, a ua hoohala ia ka hapanui ō kona mau la ma kela home waonahele. Ua nieniele pinepine aku oia ia Susana kahi kahu wahine paele no na mea e pili ana i kona makuahine, aka, he nele wale no nae, koe wale iho no, aia ka mahope iho o ke ola ana ae o Moniana mailoko ae o kekahi ma’i kuhohonu loa, ua uhi mai la keia ano maluna o kona mau noonoo, a wahi hou hoi a ua wahi kahu la, he lede waiwai nui loa o Moiiana mamua. He nui ke gula ame ke dala, aka, ua ai liilii lakou a hiki wale ika pau 'aua. Aole loa i maopopo ,ua make io paha kona makuakane, a i ole, ua haalele maoliio no pahaia laua. Aka, aole i hoopuka iki o Mpiiana i kekahi huaolelo hoino no kana kane, koe wale no koha kanikau me ke kaniuhu ika hele loihi loa o kana kane iloko o kona wa e ulupuni ai, aka aole nae ona hoopuka i kela mau olelo imua o ke alo o kana keiki, aia wale no imua o Susana ke ka'uwa ana i hilinai nui ai, 0ka poe a pau i launa me keia opio hahai holoholona, ua mahalo nui lakou no-kona noho malie me ke akahai, a iloko o kona maulauna kalepa ana oia hoi na ili a me naio dia a mau waiwai makamae e ae e loaa iaia mamuli o kana pu raifel, ua lawelawe oia me ka hoopono a me ke ano keonimana oiaio. Maloko oia mokuaina holookoa, aote loa he kanaka e ae i like ke akamai ma ke ki pololei ana me ka pu raifela e like la me keia opio, a aole hoi he kanaka puuw'ai koa a kupaa iloko o ba wa o ka pilikia e like la me la, aka, iloko no nae oia mau haawina, aia no ke moe lolii mau la na kipona oka waipahe ame ke aloha iloko o kona puuwai laahia a maemae lua ole, i kanu a hookawowo ia mai kona ma-‘ kuahine mai. Mahope iho o ka maona ana ae o ka opio a iaia hoi e nalu wale ana no, ua komo mai la kona makuahine a ua hoehaeha ia kona naau i ka oiaio, e kamailio ana oia iaia wale iho no hoi, he haawina hoi keia ana i kaumaha mau ai ke ike aku malu- « na ona*

“Ae! he oiaio no, ua waih 0 no au maloko o kela pahu,” wahi a Moriana i kamailio ae ai iaia wale iho no. la wa, ua ku ae la oia, a pane hou ae la oia; “Ae, malaila no au i waiho ai inehinei no. Pehea la ka au i palaka loa ai ?” Hele pololei aku la oia aku iho la ma ke alo o kekahi pahu nui i hana ia a paa mailoko mai o ka laau oka. He lehulehu wale na wa a 01anado i ike ai i keia hana a kona luaui makuahine aloha, aka he nele wale no nae ina wa a pau. Ua huli akahele iho la ua makuahine Ja ma na wahi a pau oloko o ua pahula, aka, ua like wale ana no, aole i loaa kana mea i ake ai e loaa, a i ka pau ana o kana huli ana, ua huli ae la oia a pane aku la i kaua keiki: “Aole anei oe i huli iloko o keia pahuinehinei e 01anado?” “Aole e kuu makuahine aloha.” “Ua hele mai kekahi mea a ua aihue ia knu dala. Auwe! He keu maoli no hoi a ka lokoino! 0 knu waiho ana iho no inehinei, o ka lilo koke no ka keia,” wahi a ka makuahine hehena. . “He dala anei kau i waiho ai malaila e mama?” “Ae, he dala na’u. He dala nau, a he ola hoi no’u a me oe. He pono hoi nou e kuu keiki no na la a pau o kou ola ana. He wahi mea ano ole wale no nae ke nana iho, aka, he waiwai nui loa e pau ole ai ia kaua, Ua waiho hoi au malaila kahi paa loa hoi, kahi hoi e loaa ole ai ia hai, ōiai eia au ke lei mau neiikeiaki ma ko'u a-i. 0! he keu aka lokoino. Peheala i aihue ia ai?” “Malia paha o loaa aku no ia oe e mama,” wahi a ke keiki i hoolana wale aku ai i kona luaui lunluu. “Aole! Aole loa, no ka mea, inehinei no kuu waiho ana a ua lilo koke ae nei no. Ea, he oi keia oka hana lokoino nui wale e kuu 01ando. Oiai, ike ahiahi no a kuu kane i hele ai, oia no kona haawi ana mai ia’u,” wahi a ka makuahine. Ua hiki hou ole ia Olanko ke kaohi hou mai ikona mau waimaka e hiolo makawalu ana. Aole i pau.