Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 125, 30 August 1893 — HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATON [ARTICLE]

HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATON

Noho ana iwaena o ka Lahui Aikanaka o JSu BEetoeredlsa. “Ke ano nalohia hikiwawe akunei ko Nerwa manao kue na na keiki makua ole i hana i kela mea. Ua ae mai oia ia’u e hele mai ka luakini nei, a e lawe au i ka huke a ka poe karistiano.” . Ua haawi aku la makou iaia he buke a me kekahi mau apana lole. Ua hoi aku la oia ma kona wahi me kona hoike pau aku i na mea a pau i hana la. Ma ia hope raai, ua ukali mai la na wahine he lehulehu wale mahope o kona meheu mai kela puulu kauhale hookahi mai, a ua hahai pu mai hĪo hoi kekahi poe kane ia lakou. 0 ka mea hookahi wale no a lakou i makemake nui loa ai, oia no ka himeni a na keiki liilii i na mele hoolea i ke Akna; a’u hoi i unnhi ai ma ka olelo ponoi o Aniwa, a kuu wahine hoi i hoomaamaa ai ia lakou e mele me ka maikai a me ka hauoli. Mamuli o ko Nerwa makemake loa, ua hele kino okoa mai la oia e ike ku maka, a hoolohe hoi me ka piha hauoii. Iloko o kawa pokole loa, ua hookokoke okoa mai la no oia a hiki pono iaia ke lohe i ka makou haiolelo, ā mahope mai, ua hele kaokoa maoli mai la no oia meka haule ole o ka, manawa halawai. Ua hoohana mau ia kona noonoo akamai iloko o kela wa. Ua kaupaona oia i na mea a pau ana i lolie ai me ke akahele, a aole i emo, ua hala loa kona ike mamua o ka palena kupono ma kana mea i hoomaopopo mai, ai no ka olelo maikai o ka euanelio. Ua aahu iho la oia i na aahu, a ua komo pu mai iloko o ke kula sabati, a ua hoolilo ae la oia iaia iho he mea ukali mahope o ka Haku Iesu. Ua hooikaika oia mekona naau a pan e hoohuli mai i kekahi kaukaualii e noho kokoke ana mai kona wahi aku a me kona poe makaainana. Ua lilo koke oia he mea kokua ikaika loa i na misionari. I ka make ana o Naswai, na lawe koke ae la o Nerwa i kona kulana ma ka lawe mau ’ana i ka -haihala i ka luakini a me kahoomaopopo ana ina ua pau na poe a pau i ka noho ilalo mamua o ka pau ana o

ke kani ana oka hele. Ua ike au iaia e lalau aku ana ika haihala me he mea uhane ola la, a puili mai ma kona umauma, aua lohe no hoi au laia i ke kahea ae me ka leo nui: “0, ina no hoi paha o ka loaa ana o keia waiwai makamae a ma ka’u olelo ponoi o Aniwa nei!” Ika wa i pau ai i ke pai ia ma ka olelo Aniwa o Mataio a me Mareka o ke Kaiioha Hou, ua hoomaka koke oia e heluhelu mau- me ka hooikaika, a aole i emo, ua hiki loa iaia ke heluhelu me ka maikai loa. Mahope mai ona makahiki he lehulehu wale i hoohala ia eia ma na bana hoopomaikai, ua hoea mai la ka wa i make ai o Nerwa. Ua himeni muu oia me ka u-a maoli no, a aole loa oia e ae i kekahi mea e haalele mai i ka aoao o kona moe ke ole e mele ia mai he pauku hookahi a elua paha o kekahi o na mele punahele loa iaia, Ma ko’u huakai hope loa i hele aku ai e ike ia Nerwa, ua ane nawaliwali loa oia a ua pau loa kona ikaika, aka, ua kahea ae la no nae oia ina poe opiopio e hele mai a kokoke makona wahi e waihō ana a me ka hooikaika ana i kona aho hope loa, ua kamailio aku la oia ia lakon:—“Mahope iho p ko’u hala ana ma kela ao, ke kauoha aku nei au, aole ma ke hoopuka hou ia o na olelo ino, aole hoi e ike hou ia na hana pegana. E himeni ike mele o Iehova a me ka pule ana ia Iesu, a e kauu hoi ia’u ma ke ano karistiano. E malama oukou i kuu Missi a e kokua oukou iaia me ko oukou ikaika a pau. E make ana au me ka hauoli a e hoi ana au a noho pu me Iesu, a o Missi ka mea nana i kuhi- • 1 kuhi mai ia’u i keia alanui. Nolaila, owai o oukou e ae ana e lawe ae i ko’u kulana ma ke kula o keia kauhale nei ame ko’u kulana iloko o ka luakini? Owai iwaenao.oukou a pau e ku ae ana no j[esu?” He lehulehu wale o lakou e hiolo ana na waimaka, aka, aole e hiki ke pane aku, a mahope iho, ua hoomau hou aku la ke alii e makee ana i kaua mau olelo a e pule no lakou a pau a e pule nona. la wa, ua hoakoakoa ae la makouina karistiano a pau e noho kokoke mai ana,.aua hoomaka makou e mele me ka nahenahe loa ma ka olelo Aniwa. “Aia he aina hauoli mao” Oiai lakou e himeni ana ua puili mai la ua Alii la i ko’u mau lima, a ua hoao ikaika oia e kamailio mai, aka aole nae he hiki. Ua hina aku la kona poo ma kekahi aoao, a ua hala aku la oia!

Mahopekokeihookona make ana, ua hookohu ia ae la kekahi o na kanaka makaukau loa maloko oia kulanakauhale ma kona wahi, he kane mare a kekahi o na kaikamahine makua ole a’u i hoike mua aku ai, a ua hele mai oia a haawi mai iaia iho no ka lawe ana i ke kulaua kumu ao ma kahi o ke alii i make. Ma ia hana, ua kokua maikai ia oia e kaua wahine makaukau, ka makou wahi “kaikamahine uuku” ka mea mua loa hoi nana i lawe aku i ka lono o ka euanelio imua o kona lahui. Mamua iki iho o ka make ana o Nerwa, ua loohia ia iho la o Huwawa he alii ahe hoaloha pili paa loa uo Nerwa i kekahi mai kuhohonu loa. Oia kekahi i pilikia loa a aneane e make. Ua pule ikaika mau aku makou i ke Akua nona me ka uwe aku imua oke Akua, no ka mea, ua ake nui loa makou no kana mau kokua ana mai. Ua pii iki ae kona oluolu ai ka wa i ane maikai ae ai, ua kaikaiia oia e makou a hoea iloko o ka luakini, a ua hoonani aku makou i ke Akua no kona lokomaikai. Ia wa, ua pane mai la oia ia makou: “E a'u mau hoaloha oiaio: Ua haawi hou mai nei ke Akua ia’u na oukou a pau. He makemake au ia oukou a pau e hana me ka ikaika no Iesu, a e hoohauoli aku laia. Iloko o ka’u huakai pouli ma kahikokoke ika luakupapau mamuli o ko’u hoomaaao ana i ka’u mau hana iloko oke aloha no Iesu ke kumu nana i hoohauoli nui ae i ko’u puuAole o’u makau no ia mea he ehaeha, —oiai, ua oi loa ka ehaeha i ili iho maluna 0 kuu Haku aloha Iesu, aua ao mai oia ia’u i ke ano oka hoomanawanui ana i na ehaeha. Aole o’u makau no ke kaua a no ka wi, a make paha 1 keia wa, a i ka wa paha e hoea mai ana. Ua make kuu Haku Iesualoha no’u, a e noho aku ana au me ia iloko oka nani.” Mamuh oke kuliu loa ona olelo a Euwawa, ua lilo ia i mea hoomanao mau la a hoea wale mai iloko o keia mau la. Iloko o ko’u holo makaikai ana aku i Aniwa iloko o 1888, e mau ana no ko Euwawa hoo ikaika ana i na hana aka Haku me kona uhane a pau ma Amwa. E kokua ia ana oia e Koris, he kumu kula mai Aneituma, a e hele mau mai ana e makaikai mau ia e ko’u mau hoaloha Mr. Anu me Mrs. Watt maiTanna mai. Nolaila, na Kuwawa maikai e alakai nei ina hana a ke Akua ma Aniwa holookoa me kekahi mau hoa kokua, aua like no i ko’u wa e noho ana ilaila. Na halawai a me na kula a pau, ua malama ia me ka pololei a me ka maikai.