Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 135, 18 September 1893 — HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATON [ARTICLE]

HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATON

■ No'no ana iwaena o ka Lahai Alkanaka o | , i i ge~toered.isa. la Nasi e noho ana ma Aniwa, lie alii inoino no Tauna mai, ua lioopaapaa ilio la oia me Mungaw ma kekahi la, a o ke kumu mamuli no ia o kekahi pahu halala i loaa ma kahakai, a ua liooweliweli aku uakanaka la o Tanna e ki ia Mangaw a make me ka pu. TJa paipai aku la no hoi kekahi poe iaia e hana aku pela, oiai e pii mau ae ana ka nui o Mungaw opulepule a me ka ulupuni ino loa. I ka wa o kekahi mea e pupule ai a ano hiki kupono ole ke hoomalu ia ma Aniwa, oiai, aohe o laila halemai pupule a aole no hoi ona hale hoopaa lawehala, alaila, o ka lakou haua mua e hana ai, o ka lawe i ka mea i hohena ma kekahi wahi, a me ka paa ana iaia a paa, alaila ua ki ia ka pu ma kahi kokoke ioa i kona pepeiao a ina i hoi ole mai kona noonoo kanaka ma ia hana aua pela, alaila e hauhoa ia oia a paa me ke kaula no elua a pela aku, a ina no hoi i hoi ole mai kona noonoo ao kanaka, ♦ alaila o ka'hana hope loa, o ke ki iaia a make. Nokila, pela iho la i kokua hui loa ia ai ka Nasi hoolala ana mamuli uo o ka inaa i ko Aniwa noho ana. I kekahi po mahope iho o ka haipule ohana ana —iloko no nae o kona noho ana hehena — a i ka wa hoi e hoi mai ai o kona noonoo ao kauaka, ua hookuu aku oia i kona uhane iloko o ka paulele a me ke alo-1 ha no ka haku, a na pane aku la oia; “E kuu Litsi. ke hehee aku nei au. Ke wela nei kuu poo. . . < E haele kaua iwaho i loaa ai | ka oluolu ma kahi huihui o ka i ea." Ua papa- aku la oia iaia aole make hele, oiai, ua loheaku oia' i kekahi mau leo ha-

wanawana o ke aheahe malie mawaho o ko laua hale, a malalo hoi o ka lanai. Ua paue mai la oia me ke auo okalakala: “Aole o ? u makau i ka make. Ua lilo keia ola aua o’u i mea iuo, a i mea hookaumaha wale. Ua hana iuo ia ko'u poo e ke kauaka keokeo. Ina he wahi manaolana kekahi no ka make, alailu. e hookuu mai ia’u e j hele koke aku, a e make koke.” j laia no a kaalo ae ma ka puka, ua ku mai la oia i ka poka, a hina iho la oia a make. Ua kii aku makou i ka makuahine a me na keiki, a hoihoi mai la a noho pu me makou ma ka hale misiona; a ma kekahi kakalnaka ae, ua ■ kanu ia ke kino make o Mungaw malalo no o ka papahele 0 kona wahi hale ponoi, a ua pa ia a puui me ka pa maikai loa. He hopena manaonao loa keia no kekahi o na kanaka i loaa na manaolana kiekie loa. He lehulehu na manawa a’u i u mau ai no ko’u lawe ana iaia ma Australia. Ma ka hala ana o kekahi manawa, ua mare hou ia ka moiwahiue Litsi me ka hauoli. Ua uluhia nui ia oia me ke akenui e hele oiā ma ke auo he misiouari iwaena o na kanaka o ka lahui o Nasi, ke kanaka hoi nana i powa ke ola o kana kane mua, Eia kana mea e kamailio mau mai ai: ‘•'Aole auei he misionari i hele e ao i ka poe kanaka o Nasi? Ke uwe a ke pule mau nei au uo lakou, e ike pu hoi iakou a e hele mai a e loaa ke aloha ia lakou no Iesu.” Ua pane aku au iaia: “E Litsi, ina paha au i uwe a i pule wale no no’u, aka, noho no nae au ma Sekotia, e hiki aua auei ia oe ke ike a aloha hoi ia Iesu e like me kou ano i keia wa? “Aole no hoi paha,” wabi ana i pane mai ai, paue hou aku la au: •‘Nolaila, aole'anei ia he mea e hauoli ai o Iesu, ā aole auei ia he uku panai oi kelakela loa I o ka nani, ina he hiki ia oe, ke karistiano o Aniwa nei ke lawe i ka olelo maikai o ka euoneho i ka poo uo lakou ke alii nana i powa ke ola o I Mungaw?” i l'n lilo kelā manao i mea uui loa i kouauhane. Aole loa oia e molowa iki anai 1 ke ’ kamaiiio ana a me ka

pule nrau ana no ia mea. Mahope mai, ua loaa iho la he misionari no ka hele ana iwaena oka lahui o Nasi, ana lawe ae la o Litsi me kaua kane ma ke ano he mau alakai no kekahi puali o ewalu poe Aniwa karistiano, a noho iho . lakou malaila no ka wehe ana i kahua, a ma ke ano hoi he : poe kumuao kamaaina no ke , kokua ana i ka misionari a me kana wahine. 1 . Aia hoi malaila oia ame lakou kahi i lawelawe mau ai a hiki i keia wa, He ikaika 1 lakou uo ka pule. Ke ao ia : nei kaua keikikane e kona hoahanau, he Lunakahiko iloko o ka ekalesia ma ke ano e ulu ae oia a lilo i alii maikai uo Aniwa. A pela kela makuahihe e kapa ai iaia iloko o kana mau haipule ana, ma ke noi ana aku ike Akua e hoo pomaikai mai i kana keila a e kiai hoi iaia, oiai oia e hana aua no ka Haku ma ke kahua lawelawe hana hoi o ka misi , ona. He lehnlehu ae nei na makahiki i hala, a mamua koke auei no, ua heie aku an e , makaikai ia wahi o Tanna, ua , holo kiki mai la o Listi, a puiii i mai la i kuu mau lima, aua i honi iho la oia me ka haaloulou ana, a pane mai la oia: “Auwe oe e kuu makuakane ua hoopomaikai mai ke Akua ia’u e ike hou au ia oe. Pehea kuu makuahiue, a o ko wahine hoi, he oluolu maikai no anei oia a me na keiki, a o ko’u mau kaikunane a hoahanau wahine hoi? 0 ko’n aloha me lakou a pau loa 0 eia no ke pipili mau nei ko’u puuwai ia lakou!” Ua kuka kamailio iho la maua me ka oluoiu a nanea maikai, ama ia wa, ua kamailio hon mai la oia me ke ano pihoihoi ole: — Aole i paa.