Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 138, 21 September 1893 — HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA [ARTICLE]

HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA

Ka Opio Noho Waonahele

KA HIAPAIOLE O kA PU RAIFERA. Ka Pmiwai Waipahe. ’ :nona.: Ka Umauma i Lalapa ia e ka Ahi o ka Wiwo Ole, a o ka Ui Kaili Puuwai. Oiai ka opio i hooki ae ai i ke kamailio aua, ua huli ae la oia me ka nana ana ma kahi e no ka huna ana i kekahi mau kulu waimaka e haale iho ana mai kona mau maka iho, a aia ia 'wa, ua huli ae la oia a hele aku la me ka haalele iho i ka ui nohea me ka naau i pepe i ka ukana a ks aloha. IJa hele aku oia mc' na kama wawae kaumaha, oiai ua luuluu a eha konā naau mamuli no o kela ukana hookahi he aloha, a me he la, ua aneane hiki ole iaia ke haalele iho i ka mea a kona uhane i li’a ai. He eono paha mau kaina wawae i hala iaia, aia hoi, ua hoohikilele ia kona nāau 'i” kpna lohe ana aku i kekahi leo uwe e haalo’ulo’u ana mai kahi ana i haalele aku ai i ka ui nohea, a oiai oia i hookaulua iho ai me ka apoapo o kona oili me ke ake e maopopo pono iaia, aia hoi ua hoppau koke ia kona pohihihi mamuli p ke kahea ia ana mai o kona inoa me ka leo i piha i ka'walohia. Meka hikiwawe, ua huli kpke ae la oia, a me na kapuai mama, ua hoea hou aku la oia imua o A.da. . la wa, ua apo mai la na limā o ka ui Ada, a puili mai la ma ka puhākā o ka ppio, a me ka helehelena ui nohea, a me ; na ma.kai pihā i ke aloha, ua : pane.māila piā: ‘Tdai haalele mai oe ia’u me keiaano!” Aole hiki i ka opio ke pane koke aku, oiai ua piha loa ia kona puuwai me ke aloha a o kona manae hoi me ke kahaha aka,' ika hala ana he mau sekpna ua pane aku la oia; “E Ada, E Ada, heaha la kou manao i kahea hou aenei ia’u, a —” Aolo i pau kana kamailio ana, aka ua kamaha ia nae mamuli e ko Ada e-a ana ae iaia no e kamailio ana a kiola mai la i ka malamalama o .kona mau

onohi maka poniponi mohaha ma bo ka opio mau helehelena, a me he mea la, ua hiki no ia 01ando ke ike aku i kona akaku iloko o kela mau onohi maka, a mahope o ia wa, ua hoomau hou aku la oia i kana kainailio ana: “Heaha la kou mea i manao ai e kamailio mai ia’u? Mai hopohopo oe no ke kamailio maiia’u.” “Aole loa o’u makemake e haalele mai oe ia’u e like me keia,” wahi a Ada, me ka hookuu ana ae a kona mau lima i ka paa ana ma ka puhaka o ka opio, aka uakalele aku la nae kekahi o kona mau lima ma ka poohiwi o ka opio. “E kuu lede maikai, ke ole au e kuhihewa, ua haalele iho nei au ia oe ma na ano a pau o kela mea i kapaia he oluolu, a me ka maluhia.” “Ae, he oiaio kela e kuu 01ando, a oia mau hana oluolu a maemae au i hana mai ai ka mea nana e haehae nei i kuu puuwai.” “Aole maopopo ia’u kau mea ekamailio mai nei, nolaila e kala mai oe ia’u ma ke noi ana aku ia oe e hoomoakaka pono' mai ia’u.” Ua kaulona aku la na onohi maka o ka ui nphea no kekahi mau sekona. maiuna o 01ando, a ia wa hoi, ua»puapuai mai la ka ula ohelohelo ma na papalina o ka ui nohea, a pane mai la oia: “Ua kamailio mai oe me ka moakaka, a nolaila, e kamailio pu aku hoi au ma ia ano hookahi. Mamua ae nei, ua momoku ae au i be kaula nana i apo kou puuwai, a heaha no hoi kou mea i ninau mua ole mai ai ia Ada ina paha, aole i like kona puuwai me he ahi la ka-wela i ke aloha ia oe!” “A ina au i ninau aku heaha mai kau pane?” “E hoike aku no au ia oe i ka mea oiaio, a oia keia; Mai kela la au i hoopakele ai ia’u au lilo oeilei alii na’u e papahi mau ai i ke ao a me ka po. Ua ike au i kou akaku iloko o ko’u mau moeuhane ana, a no ia mea, ua hooliolo iho la ko’u naau e lilo oe na’u, a e.lilo hoi au nau_ke oluplu ia nae e oe. 0 kēia iho la ka oiaio a’n .e kamailio aku nei ia oe e ka mea a ko’u uhane i aloha ai.” “E ka ui nohea naau maemae, pehea la auaneie hikii ko’u haahaa k’e hoomaikai aku ia oe?” Ia wa, uā hapai ae la oia i ka lima o ka ui Ada a honi iho la me kona lehelehe, a nana aku la kona mau onohi maka ma ka helehelena ui nohea o ka ui Ada. “Ina ua loaa iā’u ke aloha o kou puuwai e kuu 01ando, aole a’u mea hou aku e āke ai ma keia ao,” i pane mai ai o Ada.

“He oiaio, e kuu Ada aloha, 0ka haawina i loaa ia oe, oia no ka mea i loaa ia’u. Aia me oe kuu puuwai a me ko’u uhane. 0oe hookahi ka mea a ko’u uhane i aloha ai. Mai kela halawai ana a kaua ma ka aoao o kela muliwai, mai kela wa mai i ulu ai ke aloha iloko o ko’u puuwai nou, a ua ulu mau ae ia i ka mahuahua a hiki i ke ao ana. Oiai hoL ua maopopo ae la ia kaua ke kulana mawaena o kaua, alaila, he hookahi wale no mea e kakali aku ai, oia hoi na la o ka noho hauoli ana, me ka hoonani aku i ko kaua Makua aloha ma ka laui, ka mea hoi nana i kalana i ko keia ola ana, a hoohalawai hoiia kaua.” “Aole he mea hauoli e aku mamua o’u!” wahi a ka ui’Ada 1 pane ae ai me ka hoopili ana aku i kona poo ma ka umauma o ka opio hahai holoholona. “E kuu Ada aloha, e oluolu oe e hookuu mai ia’u e hoi, no ka mea, aia paha ke kau mai la ha maka o ko’u luaui makuahine no ko’u hpea aku. Ke aneane mai nei na kukuna 6 ka la e napoo aku ma kona wahi mau, a haalele mai hoi ia’u e naku hele aku- iloko o ka po.uli, e ae mai oe e kuu aloha ia’u e hoi;. aka me ka manao la ke ake nei au aia ma kekahi la e lawe ai au ia oe no ka hoohala ana i kekahi mau.la ma, ko’u home noho kuahiwi; a oiā hoi ka la a na pua e hoike mai aii ko lakou nani kamahao ame ko lakou aala kupaoa, a hoopiha hoi i na ea me ke onaona.” Ua inu aku la ka ui nohea i na mamala olelo a ka opio me ka anoi, a i kona ea aua ae a nana aku la ma na maka o ka opio, ua hiki loa ika opio ke ike aku ua piha a haale ke aloha iloko o ka puuwai o ka ui Ada.