Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 139, 25 September 1893 — Moolelo o ka Ahahui Kula Sabati o ka Mokupuni o Hawaii. [ARTICLE]

Moolelo o ka Ahahui Kula Sabati o ka Mokupuni o Hawaii.

La Hana 1. —Halawai ka Ahahoi Kula Sabati o ka mokupuni o Hawaiima kaluakini o Kalahikiola, Kohala Akan, i ka ia 2 o Sepatemaha 1893. Hora l:30’p. m,, Eev. W. M. Kalaiwaa iunahoomalu mua ma ka noho, wehe ia na hana o ka aha me ka himeni a me ka pule ana a Bev. C. M. Kamakawlwoole, koho ana i naluna nuio kaaha, ma ka balota ana ua koho la o Bev. W. AL Kalaiwaa i lunahoomalu a o Tfaos, S. K. Nakanelua i kakauolelo, hoomaopopo ia na lala o ka aha i hiki mai. Na kahukula Sabati nui; Thomas S. K. Nakaaelua no Hawaii Akau, W. A. Mio no Hilo. Na kahukula Sabati Apana, D. K. Makuakane no Laupahoehoe, Eev. Jco. Kallno no Waimea, J. M. Kawelo no Kohala Akau, Eev. S. C. Luhiau no Kohala Komohana, J, W. Kaimuloa no Kekaha, J. H. M.‘ Kukahuna no Kailua, Eev. L. K. Kalawe no Puula, Na elele; Elia Kaeha no Hailī, T. P. Kaaeae no Hamakua Hikina, Z. Paakiki no Waimea, H. Mana no Kohala Akau, Kaili no Kohala Komohana, S. Kailipua no Helani, S. Keohi no Kona Waena, L. W. Mallolo no Napoopoo Kealakekua, S. T. Piihonua no Kalapana a me Opihikao, S. K. Kenoi no Puula. Noi mai o Kailipua e lile na poe kupono e ae i mau hoa kuka no keia Aha, hooholoia. Koho ana i Komite Imi kumuhana. Na ka lunahoomalu i koho ī na lala o ia komite, Oia hoi o Eev Kekuewa, Kaimnloa ame Kukahuna. Heluhelu ia eke kakauolelo ka hoike hapa a ke komite. 1 Hapalua hora haipu|e. 2 Hoike ana kahu kula Sabati nui. i 3 Hoike ana Kahu Kula Sabali apaaa. ! 4 Hoike. ana Elele. j 5 Komifce a kela aha i Honolulu. G Komlte hoike o na Kula Sabati i 7 Kahi e halawai hou ai keia aha. j 8 Hale e hoike ai na Kula Sabatl o Kohala Akau. 9 Hooponopono Papahelu o na Kula Sabati.

10 Na lala o oa Kula 8abati no na elele i Honolulu. 11 Kobo ana ī na elele no Honolala. Noī mai o Bev Kamakawiwoole e waiho i ke kumuhana 2, a e hapaiia ke kumohana 8, heoholoīa. Noi hou mai oia e hoikeia na kula Sabali o Kohala akau ma ka Poaha la 5 o Sepatemaba. Hoololi mai o Kaeha, ma ka Poakolu, la 0 o Sept, hooholoia. Noi mai o Kekuewa, e pono ke lilo ī hapalua hora haipule, e noi nuī aku i ke Akua, me na hoalohaloha ana no ka Moiwahine Lilluokalanl i hoopauia, hoohoieia. Hoakaka nui mai o Timbteo fce komite hoeueu o ka Paeaina no īa mea; e pono e pule nui akn i ke Akua e haawl mai iaupuni kaallke. Noi mai o Kaimuloa e hoopanee keia aha a noho hou i ka Poakahi la 4 o Sept. hooholoia. Hookuuia ka aha me ka himeni a mo ka pule a ka lunahoomaiu. La hana 2, Sept. 4—Halawui ka aha e like me ka hoopanee ana, iunahoomalu ma ka noho, weheia na hana me ka himeni a me ka pule a Keoni; hapalua hora haipule, heluheluia ka moolelo o ka halawai 1 hala a aponoia; hapaīia ke kumu hana 2. Na Mīo i ko Hilo. Noi mai o Kekuewa e hoihol hou i keia hoike iaia e hoopoeopono hou a pololei; hooholoia, Na ke kakauolelo i heīuhelu i ka hoike a k'e kahukula Sabati nuī o Puua, Hawaii Komohana, a me ko Hawaii Akau. Hapai ia ke kumuhana 5. Hoike a aa kahukula Sabatl apana, na J, M. Kawel», Kev. S, G. Luhiau, J. W. Kaimuloa, J. H. M. Kukahuna a me D. K. Makuakane i ka lakou. Hoike a na elele Kuia Sabati, na T. P. Kaaeae, Z, Paakiki, E. Kaeha, S. K. Kenoi ame S. T. Piihonua i ka lakou. Noi mal o J. W. Kaimuloa, e lawe a noonoo no ka hoike a ka elele o «• oKalapana ameOpihlkao. Hoole ia. Na L. W. Maiiolo ikana. Noi mai o Bev. G. M. Kamakawiwoole e hoopanee keia aha a noho i ka aulna la apopo, hora 2:30 p. m* Hooholo ia. Noi mai o Bev. S. WKekuewa, e pono i na kahnnapule a mo ko lakou mau elele a me na poe e ae e hele i Kapaau ī ka halawai i keia ahiahi. Hooholo ia. Hookuu ia ka aha me ka hīmeni a me ka pule ana a Bev. S. W. Kekuewa. La hana 3, Sept. 5—Halawai ka Aha, lunahoomalu ma ka noho, weheia na hana me ka himeni a me ka pule a ka lunahoomalu, hapalua hora haīpulo. Noi maī o Kalīno, e hapaiia ke kumuhana 8, hooholoia a kohoia elima lala o ia komīte. Ka lunahoomalu, Timoteo, Kamakawiwoole, Meheula, a me ke KahuKula Sabati Nui o Hawail akau. Noi mai o Kekuewa e hoopanee keia aha a pau pono na hana hoike Kula o ka la apopo, hooholola. Hookuu ia ka aha me ka himenl a me ka pule a ka lunahoomala. La hana , Sept. 7—halawai hou kaAha, iunahoomalu makanoho, weheia nalmna me ka hīmenīa me ka pule. Na ka lunahoomalu e kau ohaanaīke kakauolelo e heluhelu ia ka moolelo o ka halawai i hala. Noi mai o Kallno e kapaela na rula, a hapaiia ke kumuhana 5; kohoia o Paakiki ī komīte no na mea e pili ana I na kula Sabatī, a o Makuakane no na hana o ka Aha. Noi mai o Bev. S. W. Kekuewa, e hoomau ia keia mau lala a ko komite me ka laua mau hana ī koho īa no ne mea pīli i na kula Sabati a me na hana a ka aha i ka ahahui nai ma Honolulu i keīa makahikī ae. Hooholo ia. Hapai ia he kumuhana 7 kahl e hui al keiaaha. Hooholo īa, e hui ana ma Elalapana, Puna, i ka malama o Maraki m. h. 1894, hapai ia ke kumuhana 9, hooponopono papa hel$ o na kula Sa-

bati, hooholo la; he mea pono ike kakaoolelo e hoolaha ma ka nupepa Kuokoa ī ka papa kuhikuhi boike papa helu a na kula Sabati, e like mo ka hooponopono hou īa ana Imua o keia aha, a pela o hooko pono aī na kahakula Sabati apana a pau. Waiho mai o Bev. E. S. Timoteo, he olelo hooholo, olelo hoo- j holo, hooholo la: Ona lulu a pau e ! loaa ana ma kahi I nlalama ia ai na | hoike knla Sabati aka aha, e peno e mahele ia i na mahele eha, penei: 1. No ka waihona o keia aha, 2 no ka ekalesīa, 3 no ke kahukula Sabati nul, 4 no ka waihona o ka aba ma Honolula. A nana hou no he olelo hooholo, Olelo Hooholo, hooholoīa. Ke noi haahaa ia aku nei na Kahu Kula S»bati nui ame Kahu Kula Sabati Apana, a me na elele e hoi a paipai aku ī kolakou mau kihapaī pakahi, e hoouna koke i ko lakou lalu no ka ! waīhona nui ma Honolulu, hooholo ! ia. Waiho mai o Paakiki he mau I » olelo hooholo ekolu penei: 4 Olelo j hooholo, hooholpi; ke haawi aku | nei na-Iala o ka Ahahul Kula Sabati | o ka mokupuni o Hawali i ko lakou ! mahalo nui i ke kula sabati o Ko-1 haīa akau, no ke kokua ana mai i I na lala o keia aha ma ua mea e olu-: . i olu ai ke kīno. 2 Hooholoia, ke ! i haawi aku nei keia aha i ko lakou ; aloha nui ma o na elele la i na kula j Sabati oka inokupuni o Hawaīi. 3 Hooholoia; ke haawi makou uia o j Tīmoteo la i ko lakou aloha nui i ka | Moiwahino Liliuokalani. Na ke! kakauolelo i heluhelu i ka hoike I papahelu o Pukaana. 1 Uahapaiial ke kumuhana 1 3 a me 4; Kukahuna ame Keohi īka laua.; Mana, i kana, Na ke kakauolelo iko Kohala komohana, hoakaka nuī mai o Kallno no kekahi leta kue mai kahi poe o ke Kula Sabati mai o Napoopoo, no ka hele ana mai ona haumana i ka hoike Kula Sabati ma Kohala akau, ahe mea pono i ka Aha e lawe a noonoo, hooholoia. Noi mai o Kekuewa e kauohala ka elele o ke kula Sabati o Napoopoo e hoike mal, ina he mau mea kue iloko oia Kula Sabati. Ua ae pono mai ka elele a me kekahi mau hoakaka e pili ana mai a Keohi mai. Hoakaka nul mai o Kamakawīwoole no ia mea. Noi mai o Timoteo, e'pono ē hooponoponoia a maikaī, hoohaloia. Noi hou mai o Kamaka wiwoole he pono e paue aku i kahi poe oke kula Sabati o Napoopoo. Hoololi mai o Timoteo e kohoīa i komile e hele aku e hui me ka poe kue ika hele ana mai o. ke Kuīa Sabati o Napoopoo, malalo o ke alakaī ana a Kahaulello, kumukula olelo Beritania, e noho kuikahi pu ma ke ano kristlano, Ua koho la ekolu iala o ke komite e hele aku e hui pu me kekahi poe kue oua kula Sabati ala. Oia hoi, Bev. D K. Meheula, D. Alawa a rae S. Keohi; noi mai o Kailipua, e hoouna la ka moolelo o keia aha i ka nupepa Kuokoa, hoololl mal o Bev. E. S. Timoteo, ī ka nupepa Holomua kekahi, hooholo ia; hoakaka mai o Bev. J, Kalino, he mea pono e noonoo ia no na pilikīa o keia aha. Ua koho hou ia o Bev. C. M. Kamakawlwoole i puuku no aha. Ua hai mai oia he $75 dala ma ka waihona; waiho maī oia he olelo hooholo, e haawl aku i na mahalo piha i ke kumu luna o ke kula hanai kaikamahīne o Kohala no ke kokua ana mai i kekahī mau palaoa maikai loa ī hoomoa ia me ka maemae no na lala o keia aha. Bev. S. W. Kekuewa ka mea nana e lawe ia hoomaikaī, holo; heluhelu la ka moolelo, a apono ia; hookuu la ka aha, me ka hīmenl a mo ka pule ana a ke komile hoeueu a puni ka Paeaina Bev. E. S. TImoteo. Thomas S. Nakanelua Jr. Kawaihae, Hawaii, Sept 19, 18’3, ;