Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 148, 10 October 1893 — NA LETA [ARTICLE]

NA LETA

[Aole o makou makemake e lawe i ke koikoi <illeigible> hala no na manao i hoopuka ia malalo o keia poo e ko makou poe mea kaka.] Kaapuni ia Maui Komohana. Mr, Lunahooponopono; Aloha oe: Ma kahi makou o ka Makua Pali elba Ia, e ola maikai ana laua me ka ohana me he mau anela la mal <illeigible> lani mai, kaku pu me ia no ka pono o ke aupuni lani, wahi ana, he <illeigible> ka manao i ka Haku, o ka hoino ia Kona hauoli, halawai ma Waihee, launa me na hoahanau oia ekalesia, oia mau ke anoano oia luakini, e moe ana ma kona aoao na ilina alii na iakou i kukulu i kela luakini poina ole, maikai ua hana a ka Haku malaila. Palna ma kahi o ka Makua Pali, ua ai a ua lawa i na mea e oluolu ai, aohe hua hala i ka Hikl, he uhao wale no, a he mau hora ia o ke aumeume ana me Keonipuiu, a ke hoolei nei ko’u mau lena ike i ka hokua o Lahaīna. Keu i2i) hoi a fca maikai, a he uliuli i na tāau like ele, e laa ka maia, ko, ala«1, maia, niu, pea, kope a pela aku. Kau ma na IIo no ka Ua Nahua hora 2 p.m M ī;īo ka noonoo ma na \y;ahi lio, hala hnpe ka ulu niu o Mala, huh mui a nana ia Lahaina. Owal kela puu e aahu mai la i ke kUika, wahi a J u ia Kekiwa, kuu «aakamaka hooni puuwai, o Lihau ia o ka ula au e kuhīhewa la e ka£i J Kauai lalau, o ka Ua Paupili ia o Lele e kaulana neī, aole au 1 puai ; ieo aku īaīa, ua hoka loa ia wau. Me na kaina wawae i hele a lai . Wiale, hala hope ae la ka ulu niu o . Mala, me he !a e peahi maī ana ka , malu ulu o Lele i kamahele, wehe .. ae la au i ko’u papale a hoolei aku j ia i ko’u mau olopuleo. Haalele ia oe e ke hoa ke hele nei, •] Hele kikaha ka ua o Hopukoa o ; Waialoha, Aloha wale ana ia oe maloko o Kauahoa. ' Ke ooou mai la ka makani mamtza pono, a me ka lepo, puehu lil«Ti ae la na wahī papale i ka makani, auhea kuu papale? wahl a Kekiwa, «no ko ? u pane leo ole, a ua hoolei l&u aku la au i ko 7 u mau lena ike 1 aoaluna ona, e komī ana I ka manaakahī no, a loaa ka’u mea e kaelailio ai no kuu Keklwa. He *tiaikal ke kahea ae a nui, fca ia nui a:kaua i ke kipukaone, aka, makoe ] Aai la hoi au o huhu ia*u, a ike ole «4 o -Maui komohunn, kahl a’u I kau- 3 ai e ike, a nia ka kakou pepa 3 3īl e kamaīlīo ai peoeī; Wehea iho la luna o Hīhimanu, I Ikea o Wailua ke klno o ke Koo- i lau; i Hanupanupa Hanalei 1 ke koekoe Koekoe au ia oe e Hanalei

«E kahi Kanai, o Kokonamoku kela, a o Kekaa tela, he wahi pau pokao keia o Kekaa, ano like no me NohiIi, i Mana, Kauai, he nunolu hoi ia, a o keia hoi he maikaī a palahalaha keīa wahi, ano like me Koolau, Kaaal. Hora 3p.m., pae I Honokowai, ma kahi o Kekaha, me ka emoole oiliana kuu wahi Hattie me kona wahi līo punahele a hookahi ka au pu ana i ka wai o Hiio, ua hele no hol a Moā unounoa Puna i ke kua wahine Moa makali ka ohia o Maeawakea, Ke nana mai iluna o Haīaanianī, Lohi mai fca papa ale ka pahoehoo. la wa, kau ae la ma na lio a hoomaka ka neo ana imua, o Kaanapali kela, o Kapua keia kahi i olelo ia, kau I Kapua ka auwaa panana, wahi a Kekiwa e ohikui mai nei, a ke kn nei au a kilohi pono ia Kaanapali pohaku, he uml iniha a oi, a 0 ke kauiana hoi ka mea nui, aole no au e pono ke hiaai no keia pohaku opaha, wahi a'u ia Kekiwa, a penei au e kamailio ai i loaa ia oe. Ka wenaula o ke kai o Kapuhale, 1 ke kapalao ia e ka makani, Makani hoonuu i ka lau makapili, I pill ne hone me ka Ua Līlilehua. Hala hope o Kahana ia makon, a ke mau la no ke aho o kahi liula, 0 ko nuna nel au makai a mauka o ke alanui o ka waīho no a kauhale aohe kanaka. He meha wale iho no a iho ana i Honokohau, he momona keia awawa, ano llke me Lumahai, Kauai, a o ke kaio ka waiwai o keia alna, a noaa paha kela mea i kamailio nui ia, Ke nana Ihoia Honokohau, Me he ku na ka ahu pea maikai la, Ka maloeloe o ke alo o ka pali, Me he huakai kaalaula, Ka nahua ea I ke knla o Honokahua. Hiki ma ke kula o Kalaulaolao, ano like me kahl kula o Ahuli, i Nīumalu, Kauai, ilaila makou i kaili ai o Puhuila i ka la, a kau poeleelo I Kahakuloa, a o ka hora 8 ia o ka po, hoi noe Hoewaa, halawai me kuu kaikuahine Mrs. Lani Hoewaa, emoole panee ia mai la he papaaīna 1 luluu i na mea ai, a o ka awala iho la no la a puu na maka, moe malaila ia po a ao ae. Haaleīe la Kahakuloa no na wai eha, wahi a Hoewaa i pane maiaī, o Kaukmi keia, he līke loa mo Niholua, K(»loa, Kauai, ho nui ke kalo maanei, o Malolokai keia kahi powa i ka wa kahiko, lulu Uma pu me ia a huli hoi makou no Wailuku, hlki ma Waihee, Sept. 5, a nona paha keia wahi hooheno: He loa o Kahakuloa, He mau pali mamu, He pu& klniklni, He alu a he kahawal lehulehu. Hiki ma Waihee, hora 12, maikai lea waiho ana a na Waieha, ua pill pu keia mau wai i kahi hookahi, Waihee, Waiehu, Wailuku a me Waikapu, he maikai keia mau wai, ua like no me ka ike a Kaehu, Nani na pua i ka aeone, E nounou ala e ka makani, Nonono ula i kaaekai, Ka mauu nenee I ke pili, Me kuu lei pohuehue. E ku ana na hale o J. W. Kalua, me ka pahu hae, © waiho mai ana ke awawa o lao me koaa nani nona ka makani he alopall. Haalele i na Waieha, Sept. 18, a hl*ci hou i La- ' haina, Sept. 19, i kahi i olelo la: I waiholna i ka lai o Lele, Lele makawala au hone i ke kai, E apu aku ana e alu i ka maa, . Eia no au me kuu kane Kauaula. ( He ake loa aa e ike ia Hana Ua \ lanihaahaa, fca aina o J. U. Kuwainui a me J. K. loeepa. Ke hooki ] nei au maanei. j W. H. Kekahimoeu, i Lahaīna, Maul, Sept 29,1893, 1

i Uoolelo o ka Halawai o ka Ahahni i Knla gabati o Oahn i malamaia 5 ma Waianae, Oct 4, 1893, L Halawal ka Ahahui Kula Sahati o ka mokupun! o Oahu, ma Waiaj nae, Okatoba 4, 1893. £. S. Timo11 ' i teo ma ka noho. No ka hiki ole ! mai o ke kakauolelo, ua koho ia o [. 7 i īsaia N. Halualani i kakauolelo no ka manawa. Huomaopopo ia na hoa o ka Aha I hikī mat. NA HULA SABATI A ME NA KAHU, l Kawaiahao, aole, Kaumakapili, aole, Kalihl me Moanalua, aoīe, Ewa H. K. Meemano, Waianae S. K. Hui, Makua J. S. Namea, Waiaha aole, Hauula aole, Waikane, Mo>es Konaaīhele, Kuneohe aole, Waimanaīo aole. NA ELELE O NA KŪLA SABATI. S. Keawe, J. K. Kaupu, J. N. Halualani, D. Kauwa, John Ahīna, a me A. Ku. Na Kahu Kula Sabati nui, E. S. Timeteo a me J. M. Ezera. Ma ka o lima ana, ua koho īa ka lunahoomalu, E. S. Timoteo, a o J. M. Ezera i kakauolelo. Koho ka Lunahoomalu i komiee Imihana, J. Walamau, J. N. Halualani a me H. K, Meemano. Heluhelu mal o J. N. Halualani i ka hoīke a ko komile Imihana. 1- Hapuha hora haīpule. 2. Hoike’a na Eīeīe. 3. Hoīke Papa Helu a na Kahu Kula Sabati Apana. 4. Hoīke a na Kahu Kula Sabati Nuī. 5. Na elele a mo na komite i ka aha nui. 6. I komīle a me ka manawa e holke ai na Kula Subatī. 7. Na kahu no ka waihona nui. 8. Na manao hoolauna. 9. I nupepa Karīstīano. 10. Na haua hoeueu iloko o na Kula Subati. 11. Komite imi haawlna. 12. Komīte heluhelu haawina i ka halawai o ka Aha e hikī mai ana. 13. Kahi ā me ka manawa e halawai hou ai. H;ipai ka Aha i ke kumuhana 2. Na J. Keawe, J, K. Kaupu, J. N. Halualani, D. Kauwa, John Ahīna a me A. Ku i ka lakou mau hoike. Nol maī o J. Kekahuna, o kahi o ka hoiko a ka Elele o Waianae i komo na mea e pili ana i ke Kula Sabati oMakua, © kapae ia, oiai he eleīe no ko ia kula. Ua apono īa ke □oi. Noi mai ka Lunahoomalu e hapai ia ke kumuhana 11. Ma ke noi u J. Kekahuna, ua koho ia na Kahu Kula Sabati Nui i KomIte Imi haawiua. Hapai ka Aha 2 ke kumuhana 3. NaS. Keawe, H. K. Meemano, S. K. Hui, J. S. Namea, Moses Konaaihele, i ka iakou mau hoike. Na kē kakauolelo i heluhelu i ito W»Ialua a me Kaneohe. Me na hooponopono ua aponoia na hoike o Waikane a me Kaneohe. Ma ke noi a J. Waiamau, i kokua la e S. Kaili, ua hooholo ia e kohoia i komile Wae no na Hoike Papa Helu. J. Waiamau, S. Kaili a me S. Keawe, na Kemite Wae. Hapalia ke kumuhana 4. Na J. ' M. Ezera I ko na Kona. Hapai ia ke kumuhana 5. Koho ka Aha i na , Elele. A. Ku, Moses Konaalhele, : J. K. Kaupu a me S. Keawe. , Na komiie i ka Aha Nui. Moses Konaaihele no na K-uīa Sabati, a o ; J. K. Kaupu no na hana o ba Aha. 1 Hapaiia ke kumuhana 6. Ua 3 koho ia na Kahu Kula Sabatl Nui i , komite hoīke. E hoike ia na Kula ] Sab<iti ma ka hora 10 a.m. aponoīa. 1 Hapai ia be kumuhana 7. Helu- i helu mai o S. Kaili he olelo boo- i holo, © lulu na Kula Sabatī o kela mokupuni i elima dala pakahi no I ka waihona nui. Lawe ka hale a

[ noonoo a hooholo loa ia e Iike zne ka olelo hooholo. Kumuhana 8. Koho ka Aha ia ES. Timoteo i Kemīle hoolauna a keia Aha ika Aha Kula Sabati o KauaL Hapai ka Aha i ke kumuhana 9. Ma ke noi a J. Kekahana, ua waiho ia keia kumuhana i ka Ahahui o ka Pae Aina. Kumuhaaa 10. Ua kamailīo nui ka Aha a waīho ia Ike Komite Hoeueu o na Ekalesia a puni ka Pae Aina. Kumuhana 12. Koho ka Aha ia S. Kaili i komite heluhelu kumuhana 13. Ma ke noi a Kimo Davis, ua hooholo ia ma kahi e halawui ai ka Ahahui Euanelio. Waīho mai oS. Kaili, he olelo hooholo. Ko haawi aku nei na hoa 0 keia Aha I na hoomaikai ana i ke Kula Sabati o Waianae, no ko lakou malama ana i na mea e oluolu ai keia Aha. Apono la keia olelo hoo- ; holo, Heluhelu īa ka moolelo a apono ia. Hookuu īa me ka himem ame ka pule a ka Luna Hoomalu. J, M. Ezeea, Kakauolelo.