Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 155, 23 October 1893 — He Leta Makamaka mai Amerika Hui mai. [ARTICLE]

He Leta Makamaka mai Amerika Hui mai.

NA i. K. WAIAMAU 1 lOOUPi WMPil! KA WATLIXE O NIAOAKAOswego, N. Y., Sept. 27. Dear Walter: —Eia wau i Oswego nei i keia manawa, Iloko o ka mokuaina o Nu īoka. Hui me Sam Keliinoi a me Charlie King. I ka Poalua o kela pule i hala ko’u hoea j ana mai. Ike au i ka wailele o Niagara, he kamahao maoli no keia wai. Hiki au i Dctroit i ka po, a ao ae ike ia Bu£falo. He mau kulanakauhale nunui wale no a elua. I ka hora 7 kakahiaka hoea au i Syracuse. Mai laila aku, kau hou ma kekahi kaa ajii a holo loa mai i Oswego nei. He wahi kulanakauhale maikai keia, ua llke no me Honolulu koe wale no ua uuku iho keia ia Hononoluiu. Aka he nani nae ko nana aku. Ua hele au me na wahi keikl i kahx o Peaee, he mea pill ia Rev. S. E, Bīshop, he 4 tnau mile ka loihi mai ko makou wahi aku e nohonei. A ilaila au i uhai mua ai i ka hua apala mai ke kumu mai. OIuolu oīa ia makou. Koi mal e noho makou iiaila a kahī la ae alaila hol. Aohe hoi e hikl, no ka mea ua kono ia mai au © ke knmu poo o ke kulanui o Oswego e holo aku i kona wahi i ka auina la. Aohe no he kiekie o ke kumu apala, aka ua hele a luluu

i ka hua o na ano waihooluu a pao*: He mea ono a pala wale no a hiki i ke kumu f aohe e hiki ko ai no ka mea he nui loa. He nana wale aku noaoke kenaiho la no ia. Nui ka huaai o keia wahi. Ma na wahl a pau loa a makou e hele ai, he loaa wale mai no ka huaai o kela a me keia ano, ka apala, pea, piku, piki, waina pala, a pela wale aku. Nui na hoaloha, OIuolu maolī no koonel poe ia 7 a, na haumana a me na kumu. 0 ka nui o na haumana o kela kula he 400; a mailoko maī o keia heluna ho 26 wale no keikikane. He hauoii loa keia poe Ina e lohe 6 hoea mai ana kekahi mea mal Honolulu mai, I ko*u manawa i hoea mai al lanel, nui ka poe I hele mai c ike ia’u, Na hoaloha o na kumu o uka o Kamehameha kekahi a me na hoaloha o Samuel ma me ka ike : ole mamua. OIuolu lakou ma na mea a pau, e kono mau ia mai ana au i ua manawa a pau, aka no ke anuanu o keīa wahi i ke ahlahi aole e hlki ke hele i na wahl a pau © manao ai e hele. He v/ahi anuanu keīa mamua o Kikako, no ka mea ke hele aka nei I ka manawa aou. 1 na ahiahi a pau loa mahope iho 0 ka alna ahiahī, hoi nul mai nei makou a pan iloko o ke keena hooklpa imua 6 kekahi ahi nui e hoomehana ai a hiki 1 ka hora 10 o ka po, oia ka manawa moe. Oluolu ka haka wahine nona keia hale ia’u, Makemake oia ia J u e noho maanei no elua makahiki. E koi mau ana no hoi keia kamalii wahine ia makou e himeni i na ahiahi a pau. E pīha mau ana no hoi ko makou hale I na hoaloha kula 1 kono ia. Oia himeni aku a pono ole, ha mai La ka leo, hooikaika aku la a oki loa, oi loa aku nae o Sam. A hiki ole ia makou ke hlmeni, a!aila hoomaka aku la makou e koi ia iakou e himeni. Ka hīmeni iho la . no ia a ike makou ua ano ha ka leo, alaila hooki ka himeni ana. Iloko no hoī o ia hīmeni mau, aohe no e lohi īki ana. Ollī mai la no i kekahi ahlahl mai, ke noi aku la lakou e himeni, o ka himenl mal la no ia. E hauoll mau ana makou ī na manawa a pau. I ka Poaono i halaaku la, ua kono ia mai na haumana a pau loa o ke kulae ke kumu poo e hele aku i kona hale i ka auīna la no ka hoonanea a hooluana ana me na meaai mama 1 hoomakaukau ia e ia. I ke kakahiaka, hoea mai ana ke kumu poo o ike ia’u ianei, no ka mea o kona hale, me he la he hookahi mile ka mamao mai a makou aku. Koi mai kela e hele aku au ilaīla a ua ae aku au. la makou i hele aī, iho like no makou a pau loa, na kamalli *wahine me na kamaliikane, ke nana aku oe i ke alanui me he īa he la ano nu! la no Oswego, ka hele o na aianui a piha i kamalii. He himeni walo iho no a me ka walaau ka haua nui a hiki wale i kahī o ke kumu. Huī me ke kumu poo a me kaua wahine, hauoli loa kana wahiue i ka ike ana mai ia’u. Ua lohe"oia e hoea aku ana au ianeī mamua o kuu haalele ana la Hawaii. He keu ka oluolu o keīa wahine ia’u, hookipa ia ? u me he keiki la nana. Oīelo mai o Sam Keliinoi ma, he makemake loa oia e ike I na keiki Hawaii. i Iho aku nei au, [o Charles a me Sam a me ekolu mau kumukula kane i ka lokowai o Ontarīo. līe nui keiīi lokowai, aohe o T u ike aku i ka aina raa kekahi aoao, Hiki aku makou he elua.mau waapa o waiho m:ā ana i kahaone no kamaiii wa- j hino mai kela aoao mai o ka muh-1 waī. Kii aku nei makou i na waapa, owau, o Charlie a rne kekahi kumu, ke keiki a Dr. SheIdon kumu poo, ma ko makou waapa. O Sam me kekahi mau kumu ma ko lakou waapa. Hoomaka aku nei makou e

i ! heīheī a make makou ia Sam ma. j īka hoi ana mai a kahaone, hoomaka aku nei o Sam e lele, ia lele ana aku no, o ka pakika aku la no ia a haule ana iloko o ka wai. Nui kona akaaka ia e na mea a pan, a o • Charlie kekahi i akaaka me ka hoo- : henehene aku ia Sam. laia nae i > lele aku al iluna oka pahoehoe, pa1 kika aku la ua wahi keiki nel, hool maka mai nei hol o Sam e akaaka. • Oki loa ia o hope o kona lole. Hoi L mai makou a hīki i ka hale o ke L kumu, noho ma ka papaaina i hoomakaukau ia. > Ua hele wawae la e a’u he ewalu ■ mau mile e ike i kekahi hoaloha, L noho ilaila no hookahi po. Ke noho laneī, aohe © hiki ke noho wale īho, ■ e anaauu mau ana i ka po ame ke 1 ao. Poaono, Sepatemaba 30. Kono ia • mai au ike ahiahi helo aku i ■ ke anaina hooluana 2 ka Normal ' Hale. Piha ka hale ina haumana. : Nui ka poe ī hoolaana ia mai, aka 1 aohe e hiki ke hoomaopopo owai la l keia, owai la kela. Oluolu maoli no • keia kamalii, aohe hookae. Ka mea akaaka nuī o lakou, o ka hoo- ' puka pono ana i ko’u inoa. E hoo- ■ paanaau mau ana i ko’u inoa me ko ■ Keliinoi. O 'Waimaiu kahl inoa o’u, ■ o Waīamu kahi, Mauwai kahi, o L Mr, Maukahi, a henui wale aku no. E noke aku no hoi oe i ka akaaka a mamae ka iwiaoao. Huli oe ma o ! a maanel e hoolohe aī e neke mau mai ana no hoi i ka hoopaanaau. Ekolu wale no poe hiki ke hoopuka • pono. Hoomaka ke anaina e akoaakoa mai ka hora 5 akahoral0 o • ke ahīahi, he moa maa mau ia ianeī. 1 Pau ka paina ana ika Aelelphi Hale, hol nul aku nei makou iloko 0 Hale Nui a hale halawai no ka ike 1 ana i na mea lealea, Ma ka Papa L hoonohonoho hana ona mea lealea, L owau kekahi i komo pu. Owau ke > solo me ko Sam ame Charlie kokua > pu mai. Nui ka paipai ia, o Eleile ' ka himenī. Paka hou aku makou, L o <£ AIoha oe” ka himeni. Oi nanea ! aku a hiki waīe i ka hora 12 o ka po. Ama ke ano rola keonimana, ' ua hoihoi kela a me keia kane ī kona hoa hooluana. la hoī ana mal, i hoomaka mai la na wawae ame na i lima e anuanu a hoea i ka hale 1 ka' ■ : hora 1 wanaao, a e akoakoa mai ana no hoi ko makoa poe a pau. Mahope o ka hoomehana ana ī ko ahī, hoi e moe i ka hora 2 kakahiaka. He nui na mea e hai aku ai, aohe nae be manawa. n’auoll i ka ike ana ia S.iinuel Keliii. -i a me Charles King 1 ka hooikaīk;« i ka naauao. Kahaha k£Tpoe oonei i ka ike i na keiki Hawail e hele ana imua loa ona haumana a pau loa o keīa kula. Oluolu no makou a pau loa, aohe mal, koe wale no ke anuanu. Hui au me 3Ir. C. It- Bishop i Kapalakiko. Nui ka poo o Hawail i Kīkako. He kulanakauhale kamahao maoli no o Klkako. Me ke aloha, JOH2C K. Waiamau.