Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 170, 16 November 1893 — Ua makemake o Kalivalana e hoihoi mai i ke Aupuni Moi Paha? [ARTICLE]

Ua makemake o Kalivalana e hoihoi mai i ke Aupuni Moi Paha?

JJa hai ia mai ma ka waea telegarapa oUu Kilani, e haku ana o Peresidena Kalivalaha i elele palapala i ka Ahaolelo Lahni, e hoike aku ana i kona makemake e hoihoi i ke Aupuni Alii ma Hawaii nei. Ma keia nuhou e ala ana ka hauoli nui wale o ka poe anee alii, me he la o ke ko keia o ko lakou makemake i kali loihi ai. He kanalua nui ko makou i ka oiaio o keia olelo uwea. Aole e hiki ke hoike e mai ka Peresidena i kona manao i huna loihi ai, oiai e haku ana a aole i makaukau kana elele palapala. Aole pela ka hana a ka poe Luna Kiekie o na aupuni nui, e hoike mua aku i na manao huna. Kolaila e akahele loa kakou i ka manaoio ana aku i keia olelo uwea auwana hele a puni ua aina a pau o ka honua. Eia hoi kekahi mea nui e noonoo pono ai na mea a pau, aohe mana i ka Peresidena e hooko i kekahi hana o keia ano, ke ole e hoomana mai ka Ahaolelo Lahui ia ia. Ko ka mea, o ka hoihoi hou i ke Aupuni Alii, he hookahuli no.ia i ke Aupum o Hawaii e ku nei, ka mea a ke Aupuni o Amerika i ike mai ai ma ke ano aupuni, a i hoouna mai i kona mau Elele Kuhina ia nei. He kukala kaua ke ano o keia, aka aia no ia mana kaua ma ka Ahaolelo Lahui. Holaila, eia ka ninau, e ae ana anei ka hapanui o ka Ahaolelo Lahui o Amerika Huipuia ekauamaiike AupunioHawaii e ku nei, i mea e hoihoiia i

ai ke Aupuni Moi ? I ko makou manao, aole lakou e ae ana. 0 ka hapanui o ka Hale Makaainana he poe hooko wale i na manao a pau o ka Peresidena. Aka oka Aha Senate, he uuku ka oi o ka poe Demokarata maluna o ka poe Ripuhalika. Ha ike kakou, ekolu malama ko lakou keakea ana i kela hila dala keokeo a ka Peresidena i makemake loa ai. Ua hoomanawanui nae o Kalivalana a lanakila. Ma keia manao hoihoi alii, aole e lanakila ana kela ma ka Aha Senate, no keia kumu, aia a puka kela manao hoihoi alii imua oka lahui o Amerika, o ke ala mai no ia oka manao kue o ka lehulehu e hiki ole ai ika Aha Senate ke apono i kela haaa a ka Peresidena. Ma ka bila dala keokeo, ua kokua ka hapanui o na nupepa a me na kanaka. 0 ka poe kue, aole nui ko lakou inaina i kela hana. Aka o keia hana hoihoi alii, he mea no ia e hele ai ka inaina o ka lehulehu a hahana, a e hiki ole ai i ka Aha Senate ke pale aku. Nolaila ua maopopo, ekakali ana ke Kuhina Willis a lohe ia ka mea a ka Ahaolelo Lahui e hooholo ai no Hawaii. He uui a ikaike ko makou manaolana, e hoole loa ana ka lahui o Amerika i keia hana ino i olelo ia no Kalivalana.