Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 173, 22 November 1893 — NA LETA [ARTICLE]

NA LETA

TAole o xnakon makem&ke e l&wo l ke kolkol on&hala nona «maa I hoopnkaia oalaloo I keia poo e ko m&koa poe mea a&kan.l PAU KA OE HANA, PIO KA OE AHI [Hoopau ana.] Ka wanana a Isaia ke Kaula no Babnlona HTuI, a e like ai hoi me ka wanana a na Kaula no Hawaii nei ma na helu mua e pili ana i ka Babnlona Hawaii i haule hia aku nei ma ka la 14 o lanuan. I E noho ekemu ole oe, a e hele aku hoi īloko o ka pouli e ke kaikamahīne o ko Kaledea, no ka mea, aole oe .e kapa hou ia he haku wahine o na aupuni/ Isaia 47 : 5. E na makamaka heluhelu, ke hoakaka nei au mai ke kukulu mua : la ana o ko kakou aapuni a hiki i kona haulehia ana ma ka la 14 o Ianuari, ma ke ano he mau alH ha- * nau o ka aina na Moi, a i hookumu īa i ke au o ka naauao a me ka : malamalama o kanu hou maikaio ) Irftlrnn TToIr n , i E hoomaikai ia o Iehova ke Akaa n 0 Semaao Kanaanano kana kauwa. 3 .... ... • • i E ke kanaka Hawail i hoonaauao ” maikai ia, nou ke Akua o Iehova, a 1 mea e maopopo ai ia oe, e helahela iho oe xne ka noonoo akahele i ka’a mau wehewehe e pili ana i kā hookumu hale aupuni e Hawaii. He kamahao, a he luaole ka Iehova kukula ana, hookamu ana a hoonoho ana i ko kakou .Pae Aina iwaena o ka palahalaha a me ka nanio'keia Moana Pakipika, a 3 hoonoho no ina paia pa pu ē Hawaii 1 ma kahi oluolu loa, a i kapaia ka 3 Poai oluolu Akau. 1 A he mea hoopahaohao mai no i 3 kou noonoo e ke kanaka i hoo- 3 naauao ia, a.i olo ia i ke kanaka i 3 lilo i Karistiano naauao ma ka baibala, a olelo iho, he kea io no ke { ano pahaohao, he 12 mau mokupuni 0 Hawaii, aole anei ua hoonohoia 3 na palena aina o Kanaana e like me • na keiki he umikumamalua ff lako- ] ba, aole anei pela kou pahaohao, ua ] like na mokupuni o Hawaii me na kelki he umikumamalua a lakoha. A ela no kekahi mea hoopakaohao 1 ke kukulu ana i ko kakoa moku aupuni. Nau ponoLno e Hawaii i kii aku i ka pohaku kumu o ke kihi no ke • kukulu ana i kou hale lupnni maluna o keia moara nani o ka Pakipika. Hoko c ka pouli konoele ou e Hawail, aia ka leo nahe malie o Iesu ma na pepelao o Hemy Opukahfuaeka a kau malunaokeia moku, a e holo i Amenka i ola oe a me kou lahai. Hokoo ka M. H. 1820, ua lawe v mai o Binamu a me Kakina i na po- ° haku kihi ala malalo o keia luakinl i , pohaku o Kawaiahao e ku nei, a

pela ī lawe hele ia ai a pau na moku* puni be umikumamalaa ou e Ha- . waīl, Ua hala akn o Kamehameha i 1 L mawaho o na palena o ke kakala ia ana o ke kahua o ko kakon moku aupnni o ka malamalama o ka naauao a me ka euanello maikaī a Iesu, aka, ua wae mua kc Akua īala e hookumu i kahua mua o ko kakou mau kanawai. Mamalahoa. E hele ka elemakule a moe i ke ala, pela no hoi ka luahine a moe i ke ala. O Kamehameha IL ka Moī nana 1 ae aku ī ka hoonoho ana i ka pohaku kihi o kou hale aupuni. A mamuli o kona ae oluolu ana i keia pohaku kumu a ka poehanu haleī haalele wale ai, ua nonoi aku o Binamu ma i kona oluolu e nana mai i keīa pohaku uani, ua pane mai oia, aia a hala elīma makahiki, huli aku au e nana i kena pohaku. A pehea la o Kamehameha II ? Ua waiho na iwl o Kamehameha i Kahiki. A o Kamehameha m. ka mea ī kapaīa ka lokomaikai nul, ka : mea i olelo iho, o ke kanaka pono o ko’u kanaka ia 1 a na kuni paa i ia kona aloha iloko o ka puuwai o ] pa ponoi o ka alnaa me ] na malihini o.ka aina e. Aole.no ] kona pono,.akā, ua waiho aka oia i ] ka hooponopono anao ke aupani < ma ka lima o ka poe pono, a o kona ; kino iho nokanai hana no kona ; lealea iho, nolaila, ua kapaa maa ; kona noho aupuni ana a hiki i ka ] hooluola ana o kona kino lepoKe au o na Kamehameha IV. a ] me V., ua kaulana kela mau Moi : no ka naauao a me ke kupaa, he ] kau ka weli ke nana aku I ua maka, ] nolaila ua ki ia e Henry—kuene i i ka pu o Kamehameha IV• ma La- j haina a make. A ma kekahi moo- i lelo ia no keia mau Moi, he pepehi < wale I ko laua mau kanaka aialo, ! aole aloha o ka lahui la laua. O ka Moi Wiliama Lunalilo, hookahi makahiki waleno konanoho Moi ana, a ua haawi aku ia i kona hoopoaopono aupuni ana i ka poo pono a mahaloia okaaiaa. A i kona make ana, ua kanikau ka lahui.nona. O ka Moi Kalakaua, kekahi keia o na Mel oluolu a piha lokomaikai, a i kena aa i ulu mahuahua al ka waiwai o ka- aina, a i noho ai na luna aupanl poo kapulu ma na oihana kuhiua, a i kapaia ke au kapulu o Kipikona. AI konaau i hoomakaia ai ke kukulu ana i kela Hui Naua, a kona Hooilina Moi i malama iho nei a hiki i kona haulehia ana. A ua hala ia me ke aloha ia e na Hawaii,ponoi. No ka Moiwahine Liliuokalani, aole oe e kapa hou ia.he haku wahine o na aupuni, Isaia 47:5, ma fca hapa hope. Ua pono loa ke kapaia i. kakou Moiwahine, he Haku Alii

• wahine o ka Moana Pakīpika, ma ■ na moolelo aka poe makaīkai ho- • nua e kipa nei i o kakou nel, ua kapa mai lakou o ka Mahinaai o ka Moana Pakipika, a he Paresaito hol o ka Moana Pakiplka. Ua ike pono kakou ke komo"’nui mai nei na waiwal kalepa o na aupuni a pau oka honua iloko oa e Hawaii, ioi aku ī kela BabuIona nuī a Nebukancza i kaena ai, ake mskaleho mai nei na aupuni nui o ka honua ia oe e Hawail, me ka manao maanei e hoolulu ai ko lakou mau walwai kalepa nui, ame ko lakou mau mokukana, ka momi makamae a Amerlka e waiho hemahema mal neL No ka mea, aole oe e kapa hou ia he haku wahlne o na aupunī, Isaia 47:5, ma hope. E hookomo hou ana kakou i ninau. Ho keaha la ke kumu e kapa hou ole ia ai he Hakn Alii wahīne no ka Moana Pakiplka? Ke ku mal nel o Isaia ke Elaula a kala me kona leo maopopo e pili ana 1 ka poino ona alii hewa. Auwe ka poe kau īna kanawai hewa a mea kekee, i kipaku ika poe kāumaha mai ka hoapono ia aka, a kaili aka hoi i fca pono o ko’a poe polno, i pio ia lakoa na wahine kanemake, a hao wale hoiina keiki makaa ole. Pehea la oukou e hana ai i ka la o ka heopai Tcē hiki mai ka mako mai kahi loihi mai? Ia wai oukou e holo ai no ke kokua ia maī? Mahea oukoa e waiho ai i ko oukou waiwai i haalele ia e a’a? E kuloa no lakou malalo me na mea pio, a e hina hol malalo me na mea i luku ia. Aole nae I huli aku kona huha no keīa mau mea a pau, aka, ke o mai nei no kona līma i keia manawa, Isaia 10:1-4, A ike oe e ; aiii ana ka Mea Kiekle maluna o ke aupunl kanaka, a e haawī aku no oia ia mea i kana mea e mauao ai, Uaniel 4:25, hapa hope. Nolaila, na maopopo loa ia kakoa, ua iilo kela Eahulona nui ia Danu ke AUI o Peresia, pela no ka lilo ana anei oka Babnlona o Hawaii ma ka lima o S. B. DoIe, Elakina a me Kamika ma, e Ilke me kela wa. nana a Daniei. E haawi aku no oia īa mea i ka mea ana i manao ai. Hoohuiaina.