Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 173, 22 November 1893 — He hoomanao walohia no Kenerala S. C. Limaikaika. [ARTICLE]

He hoomanao walohia no Kenerala S. C. Limaikaika.

2£au olelo hooEiaiiao a Keo Eneiona ma ka nupepa “ Ontlcok- n 0 ka papa haumaaa ma Kapunahou o Hawaii, e ao ana i ke Anahonua ma ka makaliiki 1858-.9, eia na liaumana: Heri Alekanedero, Hate Pareka, Pate Kuke, Kare Pareka, Keoki Wilikoki, Ēdi Wilikoki a me Keo Emekona. 0 ka makou kumuao o Mr. Edward G. Beckwith, e hooikaika loa ana ia makou i ke ao. Ma ka hai aua i na haawina, ua koi mai kela ia makou, aole o ka hoomaopopo lea wale uo i na kahua manao matimatika, aole hoi i ka wehewehe pololei mai i ka hooiaio ana wale no. Aka ua koi kela ia makou i ka hoopaanaau ana i na huaolelo a pau loa ma ka huke e hai ana i na olelo wehewehe, na akioma a rae na olelo hoakaka a pau loa. 0 ka Eohinson Anahouua, ka huke e kula ia ana, ua kupono loa no kela ano o ke kula ana a no na pono o kela poe

haumana. He maikai ko Mr. Beckwith manao mahalo i kona papa. Aohe hoi i loaa kekahi kumu e ae i aloha nui ia a me ka mahaloia e kona poe haumana e like me ia. Aole i pau ae ka hapalua oke kula ana ma kela huke, pilikia ia ke kumu. a ua hooliloia ka malama ana i kela papa ma ka lima o kekahi haumana o ke Kulanui, i oi iki ae kona ike ma ka Matimatika i ko makou. He nui ko makou minamiua ia Mr. Beckwith, aka ua lana no nae ka manao i ka makou kumuao hou. Aole he hana palaueka na kekahi haumana kula ke malama i kekahi papa kula malalo oia ano. Aka, o Limaikaika nae, ua lawa koua ano hookanaka no na pilikia a pau. Oia no ka mea holomua ma na hana paani mawaho ame na paikau. Oia ka mea lanakila mau ma ke kinipopo wicket. Mai ka mua mai o kona hapai ana i ke ao i ka papa Anahonua, ua hoomaka oia e hoopiha mai ia makou me kona eleu pumehana. A i kona komo ana mai mahope o kekahi paīo ikaika ana me ka paani kinipopo, he ano kanaka makua kona i ka nana aku. He mea mau iaia e papaui i kana huke a waiho ma kona aoao, he kakaikahi hoi kona nana ana iloko o ka huke i ka hui aku iaia ma keia ano ha-na. Ua hoomaamaa loa ia makou i keia hana hoonaauao pololei loa, nolaila, i ka pau ana bka makahiki, ua hiki i ka hapanui o ka papa kuia ke hai pololei mai i- na kumumanao a pau o ka huke me ke kuhikuhi pololei i kona helu maloko o ka huke. Ma na hana hooiaio nae ma ka papa eleele he okoa ka hana. Ua hoololiia na kuhikuhi. Panaiia na huaolelo a lilo i huahelu ma ka papa eleele me ka hoao e hoolilo ika hooiaio ana i hana paikau e akamai ai ika noonoo ana, aole ma ka hoomanao wale ana me ka noonoo ole. Ua hoeueu ia makou e huli i mau ano hooiaio okoa aole ma ka huke. I kekahi manawa, ua hoala kela i ko makou eleuma ka hoike ana mai ina hana hooiaio i loaa iaia maloko o na Pela makou i hoomaamaa ai ika huli huke kuo- • koa ana, aole ma ka habai wale iko hai manao. He pomai- ' kai nui loa ko’u i kela mea ma . kuu huli matimatika ana ma- ' hope iho. He mea kupanaha , ko Limaikaika hoeueu ana i . na haumana e hooikaika ma 1 ka hana. Ua hoomahui aku lakou i kona hooikaika ponoi ana, a nana i hoeueu ia lakou. A He nui ka’u poe kumuao ma- C

hope mai ma ua matimatika kiekie, he oi loa ke akamai maoli o kekahi mau kumu i ko Limaikaika, aole nae i loaa ia’u kekahi kanaka i hiki iaia ke hoopumehana i na naau o kapapa haumana holookoaa piha lakou a pau i kā eleu e like me ka Limaikaika e hana

ai, Aia maloko o kela kanaka a me kona hiohiona kekahi ano mana maoli, he oi loa i ka mana oka ike huke ame ke akamai. Aole loa e pau ko u nana ana aku i hope i kela mau la o’u malalo o kana hoohana ana mai, oia na hana waiwai loa o ko ? u ola ana. Ma ka pau ana oka makahiki kula, he hoike waha ana e like me ka makou hanamau, waiho ia aku na huke, a hoike ia na hana o ka papa kula me he paikau koa la ka pololei a mekamamaokahana. Hauoli ka poe malihini a pau i ka hiohiona maikai o ke kumu a me ka makaukau loa oka papa kula. Mahope kauoha ia o Ede Wilikoki e hooiaio i kekahi haina ma ka huke akahi. Kaha mua ia ke kii, alila kauoha ia ka haumana e hoololi i na huahelu o ke kii. A pau kekahi minute e hoomanao pono ai i na huahelu hou, kauoha ia ka haumana e huli ae ke alo, o ke kua i hope i ka papa eleele, a e hele imua ma ka hooiaio aua me ka nana ole aku ike kii. He mama loa kona wehewehe ana, a kahaha kekahi lala o ke komite hoike, ua kuhihewa i ke kumu o kana hana, a ao aku kela i ka haumana, “e ka opio, e nana aku i kau kii." 0ko Limaikaika wehewehe no ia i ke komite ike ano o keia hoao aka- —_— •• • —“inr.i3nr~paxr i kona ike. I to Generala Limaikaika kipa hope ana mai ma Hawaii nei, ua kamailio aku no au iaia no na hana o kela papa Anahonua.' Lealea kela ika lohe ana, akaaka mai, me ka pane ano haahaa mai nae, “e Emekona, aole loa au i hele a akamai ma na mea matimatika. He mea kahaha keia, me he la, aole no paha he hiki ia ; u ke ao kula pela ia oukou, a hoomaamaa paikau ana ia oukou pela." —