Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 177, 29 November 1893 — KE KULANA O HAWAII. [ARTICLE]

KE KULANA O HAWAII.

Palai iMio [lrsEiii ū8fmBL He pe 1 ta Palapala Mala a le liliia ffi o Awiia. HE KANAXIMA HOEA ilAHOPE IHO 0 KA HIOLO AKA 0 KE AUPUNI ALU HOOLELE IA MAl EA KOA MAHUWA-IWAKALUA KūMAMAHA HOEA MAHOPE 0 KA LELE ANA HAI 0 NA'KOA - MAA'UWA —KA WA I KOHO HAKU AI KE AUPŪHI KUIKAWA MALUKA O KE KAHŪA.- ✓ AKAHI NO A IKE IA AKŪ. Augusta. Maine, Nov. 12. Ua pane mai o Mr. Steveus (Kivini) i ka ke Kuhina uui Gresham palapala kukala, penei: Mamuli o na lono maopopo mai Wasiuetona mai, e hooko koke la ana kekahi karaima ano hoopuiwa ma kainoa, malalo hoi o ka mana o Amenka Huipuia. Hookahi ano no o i keia karaima me ko na Eme-

pera ma Europa ka pakaha ana i ke ola o ka lahui a me ka lioomaemae aupuni'ma Polani a me Hunegari ma na makahiki i hala. Ua like no koi me ko Lui Napoliona hoopilipu ana i ka Eipuhalika hou ma Koma. 0 na pono a pau i hooulu ia ma Hawaii iloko o na makahiki he kanahiku i hala e, ko Amerika pono haipule, ka Amerika mau hana manawalea, ka Amerika mau kula hoonaauao a me ko Amei'ika aloha ainn, ua j>au i ka houluulu ia a pau ilokp p ke Aupuui Kuikawa a ke ku nei lakou e kokua iaia. He aupuni e hookele ia ana me ka hoopono a me ka noeau, a he 6i ae kona maikai i ko na aupuni a pau ma Hawaii mamua aku. Aohe i akakaiaia ka mana nana i hoohuii i ke Kuhina Gresham e lilo i agena hooikaika ma ka hoao ana e hana i keia ofeni koikoi e kne ana i ko Ameiika noho kuonoono aua, kona hoopono a me kona kanawai. Ua kaulana kona inaina maka welawela la PeresidenaLHarisona lana me ke kuhina nui kaulaha o na aina e i pau i hala aku i kona halelua ma Ianuari. Oia no ke kumu o kona haalele ana a me kumakaia aua i ka aoao kalaiaina nui i komo pu ai oia maloko o ka puunaue ana i na hanohano. Oia ka mea nana i alakai iaia i kona kulana e noho nei he enemi i kona poe hoahana kahiko a me ka lakou mau hana, . . Aohe i nui ko’u kaumaha no imihala i ko’u lawelawe oihana kuhina ana, koe wale no ka pehi ana aku i kana mau olelo wahahee a me ka lokoino i ka puali o kela poe hoa hanohano 6 na kaue a me na wahine i kupaa ma ka aoao o ka noho ana knonoono Amelika me ka lokahi a me ka naue ole., 0 ka’u mau olelo mamua maKapalakikoiīune 1 a mena olelo i mua o na kupa o Auguseta ma lune 29, he mau pane kela e pale ana i ka hapanui o na olelo hoopii hilahila ole i ko’u lawelawe oihana ana i kuu wa e noho hopohopo loa ana a me ke akenui e hookauwa me ka pololei no ko’u aina a me ka aoao o ke. aloha kanaka. Aole paha he mea e ae i oi aku ke ano e maopopo ai ke kolohe o ko ke Kuhina lele kaua ana mai ia’u mamua o kana mea i olelo ai no kela hale kahi a na kanaka o ka Bosetona i noho ai no na la pokole a hiki i ka wa e loaa ai ona mau wahi kupono, Mahope iho o kuu noi ana aku ia kapena Wiltte e hoolele mai i kon poe kanaka iuka nei i mea e hoopakele ia ai na ola a me na waiwai o na Amenka, ua hoakaka mai kela a me kona mau aliimoku ia’u he pono e loaa pu i wahi e hoomoe ia ai uo na kanaka i ka po. Ko kuu maopopo ma ia mea, ua kuhihewa au ua hoolako ia la na koa manuwa me na halelole e malu ai i na manawa e ulu mai ai na pilikia mauka o

ka aina. 0 ko’u palapala koke aku no ia me ka| hoouna pn i elele e imi a loaa kekahi hale nui i manao ia e lawa, aka, o ke kanaka malama i kela hale he miau mile aku kona kaawale. Akahi uo au a ike i kela ahiahi he hale hui kekahi o Ai’iona hale i ka wa a’n i hoouna aku au i ka elele i ka mea i manao ia he agena no kela hale oia hoi he anee alii oia. , Pane oluolu mai nae kela mea i manao ia he agena me ka olelo ua pau kona uoho agena ana, aua hai mai ika iuoa o ■ka agena. Nolaila hoouna ■ hou ia he elele, o ke kolu ia a ua loaa. Ko ka loihi o ka manawa i pau, nolaila, ua pau ekolu hora o ke ku maluhiluhi ana 1 ma ke alanui mamuao ka loaa 1 ana o kahi e moe ai. Ua maikai no ke hookipa ia lakou a pau ma ka hale elele kuhina ame na keena kanikela, o ka haki loa ka hewa. He nui no ka poe i hookipa ia ma kela mau wahi, he kaawale loa mai ka Halealii a me ka hale aupuni. 0ka hookipa ia ana o na koa o Bosetona ma Ariona Hall, e ua like no ia me ko ke Knhina Gresham kaawale loa mai kela hana no ke kaawale o ko ke Komite Malama Maluhia a rae ka poe kokua i ke Aupuni Kuikawa. Ke hookumunei oKuhina Gresham i ka manao na ka Eoe kokua ika hoohuiaina i ana i ka hookahnli aupuni, a o ke Aupuni Kuikawa, ua ku wale no ia maluna o ka pepa, aohe oha kahua paa maoli i ka manawa a ke Kuhina Amerika i ike aku ai, - : , Aole. % pau.