Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 191, 26 December 1893 — NO KA NINAU O HAWAII. [ARTICLE]

NO KA NINAU O HAWAII.

He Palapala Hamama i ke Kuliiaa Gresliaza na ke Komisina i pan Kale Xi. Eaaka. 0 kela olelo keakea a Liliuokalani, ua apo wale ia mai no ia me ka maaao palaleha, he mea ia e hoike mai ai i kona ano kue i ka haalele i kela mana ana i lawelawe ino ai me ka menemene ole, a ua lana mua no hoi koua manao ma na hana lima ikaika e hoomahuahua ae i kela mana a lilo i mea keakea ole ia. 0 ka poe hana apiki nana i hoomakaukau i kela olelo noua, ua hookomoia aku iloko o ia olelo kekahi olelo wahahee wale; aole nae i lilo kela i mea keakea i ke Aupuni Kaikawa, aole hoi i lilo i mea pale iaia e hele ole ai imua ka noho lanakila a me ka hoomalu maemae ana. "E ke Kuhina, aole no i keakea wale ia na hana lahm e like me na paio hoopii kanawai maloko o na Aha hookolokolo. Ma ka apo ana mai o ke Aupuni Kuikawa i kekahi olelo keakea. me ka nele i ka hoole maopopo ana i na olelo maloko ona, aole ia he kumu e pale loa aku ai ia lakou i ka hooiaio ana mai, a me ka hookupaa ana i na manao pono kiekie nana i hoolalelale i ko lakou aoao.” Eia no hoi ke-

kahi; he minamina ko’u i kou lohe ole i ko Mr. Damon hele ana i ka Moiwahine ma kela kakahiaka i ka hora ehiku, me ka haalele wiwo ole i kona | noho pili i kona aupuni, me ka hai aku no hoi i kona komo pu ana ma kekahi hana nui e imi ana e kapae loa aku i ke aupuni Moi, a ua pane mai kela, ua lohe no ia i kela hana, aua hooholo no eae aku. Oia no ke kumu i lilo ai kela hale paikau kahiko i wahi makemake ole ia no ka akoakoa ana, nolaila hoi he mea i pono i ke Komite Malama Maluhia e hopu wale aku i ka hale aupuni me ka nele i na puali kaua e hele pu ai. Poomanao 17. —Ma ka huli pono ana i ka palapala okoa a ke Kuhina Foster i ka Peresidena ma ka la 15 o Feberuari, e maopopo ai kou lawe pokole ana i kana mau olelo, aole ia he kohu pono me na mea i, hana maoli ia. 0 kela olelo. ina i hoopuka ia pela, aole i hana ia me ka manao hoopunipuni, a me ka huna paha ika oiaio. He oiaio huna ole ia ka manao o Mr. Foster i alakai ai i kana hapa o.ka hana i na manao kuka'no ka hoohui aina, he okoa loa kana i huna wale a lawelāwe mālu i na hana a pau o nā malama i hala iho nei, he mea hoi e hooia ai i ka noonoo e lawa ai ka maopop.o aole hiki iaia ke manao hoopumpuni pela. Poomanao 18 a me 19. —Ke ōlelo mai nei oe, na na Komisina Kuikawa i hoouna iai Wasinetona e ke Aupnni Kuikawa nāna i hōopōnopono i Kuikahi Hoohuiaina, a ke olelo mai nei oe, “he kne lilo loa ko lakou mau elelo ina mea a pau ma ka olelo hoike a Mr. Blount i hoike waha ia mai a hoike ia ma na palapala no hoi.” “Ea, o kela poe Komisina aole i loaa iki i wa kupono e hoike aku ai i kekahi mau mea." L T a aloalo mau no oe me ka hooki ole, aole haawi iki mai i wa. kupono no iā hoike ana. 0 na Komisina Waila laua o Marsden na mea mua o ka haalele ana ia Wasinetona, i ka wa i hookohu ia ai ka Peresidena. 0 Kakela he mau la pokole aku kona, hookahi wale no ena launa ana me oe, ua hoole oe aole e hoike mai i kou makemake, a makemake ole paha i ka noho pu ana o ka poe Komisina ma Wasinetona. I ko Kakela haalele ana, ua hele o Kakina ma Kikako, owau wale no koe ma Wasinetona, malaila au i noho ai elua malama hou aku. Ua mau no kou hoole ana mai i ko’u launa aku me oe e hiki ai ke haawi aku i olelo hoakaka no ka poe Komisina ma ka aoao o ke Aupuni Kuikawa.