The Liberal, Volume I, Number 39, 25 January 1893 — KELA ME KEIA. [ARTICLE]

KELA ME KEIA.

A kahi no a kooko ia kahi-wahi kulana o ka oihana koa ma kona ano maoli. O ka hana ana ia o ke kulana koa, ole o ka hoomanene wale iho no. Ua hookohu aku ke aupuni hou ia W.C. Ashley i Hamaku no ke aupuni Hawaii. A o J.A. McCandless ke hookohu ia ana i Luna Kiai Awa, pela ia e wawa nei. He era hou keia, eia ke ku nei he Aupuni Repubalika Kuikawa ma kahi o ke Aupuni Moi i alakai hewa ia e na enemi o ka lehulehu ka poe nana i kumakaia iho i ka Moi a haule mai ka noho Kalaunu mai. O ka Poakahi ia 16 o keia malama e paa loa ana ia ma ko kakou moolelo ka la i lele mai ai o na koa o ka manawa Bosetona luka nei. A o ka la 17 hoi ka la i kukala ia'i o ke Aupuni Repubalika Kuikawa no Hawaii nei. Ua olelo ae kekahi poe ua pau loa ke Poo Kalaunu ma Hawaii nei, a he Ripubalika ke ku ana ma ia wahi no ka wa pau ole. A ke ku nei me ka hiki ole ke hoole ia. He nui na olelo o keia mau la, ua olelo kekahi poe aole loa o Amerika Huipuia e hoolohe mai ana i ke noi a na Komisina e hoohui ia Hawaii nei, oiai, aohe Hawaii Oiwi o ka aina nei e nonoi ana. O kahi hoi, e kukulu ia ana no i Ripubalika ke ae ole mai o Amerika Huipuia. Ua kukulu aenei ke aupuni hou i puali koa o eha kompaala, a ma ka haneri kanaka o ke Kompania, oia hoi, he ekolu kompania pualu a hookahi kumau. O ke aliikoa nui o Colonelo J. H. Soper, ka lukanela Colonelo o J. H. Fisher, Mekia o Geo. F. MeLeod. O ka puali kompania kumau, kapena o J. Good Iukanela o Arthur Coyne, Iukanela elua Qra A. Burgess. Na puali pualu; penei ka hoonohonoho ana o na aliikoa; kompania A., Kapena C.W. Ziegler, Lukanela ekahi, A. Gartenberg, Lukanela elua, Karl Klemme. Kompania B., Kapena Hugh Gunn, Lukanela ekahi Arthur Brown, Lukanela elua L.T., Kenake. Kompania C., Kapena J.M Camara Jr., Lukanela ekahi J.M. Vivas, Lukanela elua A.G. Silva Jr. He mea oiaio, ke kakaii nei na Hawaii Oiwi e lohe ia ko Enelani, Farani a mea Amerika Huipuia no na manao mamua o ko lakou hoao ana e hana i kahi mea e pili ana i ka ainahanau. O ka hoohui ma ke ano mokuaina ka mea i manao nui ia. O ka Ripubalika kuokoa, ua ano kanalua ia kona hiki e ku loihi me ka hoohui ole ia; a o ka Ripubalika i hoomalu ia e Amerika, ua like no ia me ka olelo ae he mau kamalii kakou. Aole no he waiwai o ka onounou ana i keia wa i ka lahui Hawaii ma ke ano hooweliweli aku, aka, ma na olelo maikai me ka hana maikai wale no e huli mai ai na Hawaii hanau o ka aina He mau alakai ko na Hawaii, a aole i puka mai ko lakou leo, a ke kali nei na Hawaii Oiwi.