The Liberal, Volume I, Number 43, 8 February 1893 — KELA HUAKAI A PAULO NUMANA. [ARTICLE]

KELA HUAKAI A PAULO NUMANA.

Ua nui ke kamailio ia o kela huakai a Pauio Numana i hoLo aku ia no Amerika Huipuia. Ua oleloia ae i hele aku la oia e piepiele i ko ka Moiwahine Liliuokalani kuleana e pili ana i ka pono o ke Kalaunu o Hawaii nei i ka poe dala o Amerika, a i ole, i ke Aupuni no o Amerika, eia hoi ma kahi e olelo ana e kuai i kona kuleana a me ko ka lahui. Hawaii Kuokoa. Ua olelo ia ua haawi ka Moiwahine Liliuokalani i na mana a pau e hana aku, a o ke dala ka mea i manao nui ia ma mua o ka inoa maikai a hanohano o ka lahui Hawaii. A o ua kuleana nui ia hoi i manao ia, oia ka haawi mai o ke Aupuni o ia, oia ka haawi mai o ke Aupuni o Amerika i mau miliona dala no na Aina Lei Alii. Ma ko makou heluhelu pono ana i ka moolelo o Hawaii nei, he mau waiwai kaokoa loa na aiua lei ali no na Kamehameha. Ua loaa i ka mea e noho ana ma ke Kahuna na loaa o ia mau aina oiai oia malaila, ai kona wa e hoopau ia ai, aohe ona kuleana i koe. I keia wa ua hoopau loa ia ke Kalanui o Hawaii, a he Repubalika ke ku nei no ka manawa a hoohui ia aku paha me Amerika Huipuia. Nolaila, ke ku nei keia ninau; nowai na aina lei alii? Ke pane nei kekahi poe no ke Aupuni, a ke pane pei hoi kekahi poe e hoi no na pilikoko ponoi o na Kamehameha. Ma ka nana pono ana i ka moolelo Hawaii, o na pilikoko pili loa i na Kamehameha e ola nei, oia no ke Keikialii Albert Kekualiimoku Kunuiakea, he pua na Keliimaikai ke kaikaina ponoi o Kamehameha I., a o Mrs. Kekaauiau Prat Kekahi mai ia Kalokuokamaile ia, kekahi keiki ponoi a Kalanikapaapaokala-ninui-Keoua, ka makuakane o Kamehameha I. Aka, ole makou e kamailio kela me ka hooia aku i ka oiaio o

keia hana hoohaahaa i na Hawaii ko Numana hele e piepie i na aina lei aloo ma ke ano hoohaahaa na, aka, e hoike ana makou i na lohe e nune ia nei iwaena o ka poe mama o keia kulanakauhale, oiai na lawe kekahi poe ma ke ano oiaio maoli, a aohe i hoao ka aoao keia mau olelo e hoole. Ina he oiaio keia, alaila he mea hoehaeha ioa i ka paau o na Hawaii naauao a pau, ka popopo a haahaa o kekahi hana o keia ano ke puka aku i na aupuni naauao. Aka hoi ma he haku wale iho no, alaila e hauoli e na Hawaii, oiai no kakou keia hoohaahaa ia, a he kiko e kau iho iluna o ka kakou mau mamo.