The Liberal, Volume I, Number 43, 8 February 1893 — NO KA POE LANAKILA NA PONO. [ARTICLE]

NO KA POE LANAKILA NA PONO.

O keia mau huaolelo ae maluna ka mea i hooko mau ia i ka poe a pau i lilo ia lakou ka lanakila ma ka hooko ana i kahi hana nui elike me ia a kakou i ike iho nei, ua kaa ka lanakila i ka poe kukulu aupuni hou. He mea oiaio, ua oluolu i ke aupuni hou ka hoolaha ana e paa no i ka oihana na mea apau koe ka Moi, na Kuhina a me ka Aka, i ka hookahua pono ana o ke aupuni ua ike no ka poe i lanakila he poe no kekahi e noho hookamani nei ma na oihana a ua lawe i ka hoohiki no ka oihana wale no. He poe hoi keia, aole ka uhane ku a hanohano o ke kanaka me lakou. Nolaila, ke aia mai nei na palapala hoopii a kekahi poe e koi ana e kipaku ia keia poe; oia hoi, e hookaawale ae i keena no na koa o ka lanakila. No makou iho aohe a makou olelo, oiai, o ka mea maa mau no ia. O ka poe liki i ke aloha alii e noho nei i na ooihana, he mea pono no e pau lakou, oiai, pehea la e hiki ai ia lakou ke lawe elua haku? Oiai no hoi, o lakou ke kumu o keia mau hewa, pono a pono ole ke Alii i na la i hala aku he pono wale no ia ia lakou. No ka olelo e kapae ioa ia na Hawaii hanau o ka aina, aole o makou kokua i keia. He oiaio no paha he poe Hawaii no kekahi i kokua ma ke kakoo ana i na o ke Aupuni o Liliuokalani, aka nui no na Hawaii i kue loa i na hana hewa i ikeia. He mea makehewa wale no na olelo e hoohui ia keia aina me Amerika ke ae ole na Hawaii hanau o ka aina. Nolaila, mai hana oiaiau ka poe ia lakou ka mana o "papapau he aa ko ka hale." E ala ae kakou me keia manao lokahi o na Amerika i Aupuni maikai a holomua e pomaikai ai ka lehulehu ka kakou e hooikaika ai aole o na wahi noonoo moowaini loa ma ka hakaka ano lahui a ili, he hana keia na ka poe haahaa o ka noonoo.