Hawaii Holomua, Volume III, Number 176, 10 March 1893 — Kamahao LaeKamahao! [ARTICLE]

Kamahao LaeKamahao!

INAAKU NAKOMIIA AMERIKA H HOEA lil. ūa Ao Hawaii eia ka Lamaku! — i «OINUMANA E KUAILOIA NA | HANA PEEPOLI. — Feresidena Kiliailana e pili ana no Hawaii. OLEIO EKAEKA A KAKELA. I 0 ka Pono ke Hanaia a Hanle mai na Lani. IHA IHO KA IUHILE OU E HAWAII A HOEA MAI. 1 ka hora 6 a oi iki o keia kakahiaka Poalima. ua kapalulu mai • la ka mokuahi Monowai mai ka Ipuka Gula mai. i lawe aiai i kekahi mau mea hou na ka Hawaii Ha>losii a. O-ie, ka Ahailouo a nie ke Kukini mama oka Lahui Hawaii, a ke lawe mai uei makou 1na mea ano nui e pili ana i ke Kuikahi hoolilo aina a ne ko kakou kulana ma Amenka Huipuia. a peuei no la: Ka Haiolelo Kuahaua a Pereeidena Kalivīiana. Ma ka iiaiolelo a Peresid*na Kaliviiana ma ka lawe ana ae i kona noho Poo no kela lahuikanaka o 80.000.u00 a oi, uia ka la 4 iho nei o keia mahina, mawaeua o kana mau kumuhaua auo nui, uA puana ae ta oia i kana olelo kuahaoa i ka Ahaolelo N’ui e hoouna ia mai i nuu Komiiina i Hawaii nei oo ka

hoouiaopopo ana i na makemake o ka Lahui Hawaii no na raea e pili ana i ka hoohui aina. ao nanoonoo a lawelawe tna a pau e pili ana ia ninau e hoot>anee ia a hiki i ka huli hoi ana aku o ia mau Komisina a waihu aku i ka lakou mau hoike. Ano. ua hawanawana ia mai la i ko makou mau pepeiao, ua upu la e h<>ea mai ana ko ke Aliiaimoku mau Komisina me na Komisina o Arnerika Huipuia ma ka Puakolu, ia 22 o Maraki nei. maluna o ka oiali o ka Pakipika, ka mokuahi Aueeteralia. Ptresidena Harisona a me ke Kuikani. Ma ka la 26 o Feberuari, uahoopukaia ae la ka lono laulaha maloko o ke kulanakauhale Kapita!a o Wasipetona. e olelo ana. he mea oiaio loa e kii aku ana o Peresidena Harisona a unuhi h<»u mai i ke Kuikahi hoolilo aina mailoko mai ! o ka Ahaolelo Senate, a aole loa e , lohe hou ia ka ninau hoouuiia Hawaii iloko o keia Kau o ka Ahaole- ! lo a oiai hoi oia e noho Peresidena ana. Ua lawe pu ia ae no hoi he luno e hoike ana, o ke kahua o keia mau hana ano nui a ua Peresidena nei. oia no ka maopopo pono ! loa iaia e pepehi ia ana ua Kuikahi I nei. a nolaila, he oi aku ka pono e waiho ia na ko Hawaii poe ponoi no e pepehi. Ua hoole na hoa’loha I o ke Kuikahi kumakaia. e like me | ko na Iosepa ma ano, i ka oiaio o 1 keia, aka, e na makamaka o ka | Hawaii Holomla, “ma kahi o ka I uwahi he ahi ko laila,” he olelo kaulana keia a he oiaio loa, aole i he manawa i ike ia ai kona oiaio I ole. Ke hoike mai nei keia mau I hiona no ka makou nuhou ano nui i i hoike aku ai inehinei, a ue mea ' maopopo ua hele aku la keia lono i ka loa a me ka laula maluna o ba ili o ka honua, a ua poaipuni ae la ke ao holookoa a hiki i na Pmalaau o ka Hema, a hoea loa mai la imua o ka Hawaii Holomoa. He mea maopopo no hoi. he irau mea ano uui kai hana la, aka, aole i hoike amaka ia ae. a malia i keia hora a kakou e noho nei me na ma0 naolana, ua hookuu ia ae la i ke akea. Paniku ia ka Manowai o ke Kuihahi. Ua hoike ia ae e ka mea kakau o ; ka nupepa Chronicle ma Waainetona na hana paniku o ka loea a 1 ke Komiaina Aliiaimoku PauloNu- ! mana, a he mea maopopo wahi j ana, e hke me ke kaena a ua ahii kanana nei. ua hoole ia a ua make loa ke Kuikahi hoohui aina a na Komisina o ke Aupuni Kuikawa me Amerika Huipuia. Wahi hou no a ua loea nei, aia i kekahi pule iho, e noi ia aku ana ka Ahaolelo Senate e koho i mau Koinieina e holo mai i Hawaii nei e ninaninau ai i ko kakou kulana. He mea maopopo e na makamaka, ina e | hana ia ana keia mea, alaila,ehookaakaa ia ana na maka o ka Aha Senate a me ka lahui Amerika i na ano hana i lawelawe ia iho nei. Ua hoike akea aku la o Paulo Numana. aole i hookahuli ia Ke Aliiaimoku mai Kona Noho Kalaunu aku. aka, Nana p »noi maoli no i hoi aku i Kona home piiikino i kumu e kaupale aku ai i ke ala ana mai o na hookuia knee m* 1 na pualikoa o Amerika Huipuia. Wahi aua. ua kono maoli ia no ke Kuhina Kiwini e hukt i ka hae Amerika maluna ae o ka Hale Aupuui no ka malama i ka maluhia o ke Aupuni Kuikawa mai ko lakou poe ponoi iho no, aole hoi mai ka Lahui Hawaii aku. E na ewe o ua lepo aloha nei o ke oneoiwi; ke hoomaopopo iho la kakon o na lono keia o ka la 26 o

Feberuari. a o na lono i loaa mai ma ka Monowai e o!e!o ana ua hooko maoli ia keia uī»” hana, he mau la ia mahope u • ► ke;a mau lono e oleio m. i ce; e hoiboi hou ana o Harisona i ke Kuisahi a me se koho ia i mau Komisina e holo mai e ninaninau i ko kakou kulana a me na mea i hana ia. he mau me& la e hooia mai ana o na hikimua ia a o ke kahua hoi ehooko ia ai kel& nuhou kamahao a ka Monowai i lawe haaheo mai ai a hoea i na aekai nani ou e Hawaii. Ka Lolelua o Kakina me Kakela. U& hoikeia ae aia i ka lohe ana 0 Kakina me Kakela i keia lono e hoouna mai i mau Komiaina i Ha* waii nei, ua hoike hoomeamea ae !a laua he hana maikai ia, no ka mea, he kaulike, aka, mahope mai. ua hiki ole ke uumi iho i na iini & loko, a hoike maoli ae la i ke kue loa i ka hoouna ia mai o na Komisina mai Amerika mai, no ka mea, ua makau laua he kmnu ia e hoihoi hou ia’e ai ke Aliiaimoku iluna o Kona Nohoalii. Na Olelo Opilopilo. Xo na olelo pelapela o ke ano opilopilo launa ole. ua hoopuka ia ae e Kakela e pih ana no ko kakou Aliiaimoku a rae kakou Hawaii nei Ua olelo ae oia, o ke kulana “Alii Kanaka" he lepo pelapela o ke ano i hiki ole i ka ihu o ka lehulehu ke honi. O keia ka olelo a kekahi mamo a na misionari i noho Kahukula Sabati no na keiki liilii, a i hoowaiwai ia hoi e na kupuna a me na makua o ia poe kamaiki. He mea maopopo ua nele o Kakela 1 na kahua kupono a me na olelo maikai no ka paio ana no ko lakou aoao, ke hoomaka la e hailuku i ka lepo, aka. i Kona hana ana nae pela ua lele hou mai la ka lepo a ike ia mai la ka lakou hana ekaeka. Ka Uwalo a ke Kamaliiwahine Kaiulani. Ma ka la 1 o keia mahina, ua hoea ae la ke Kamaliiw.ihine Kaiulani ma Nu loka; i ukali ia e T. H. Davies a me Mrs. Davies, a ua hoopuka ae !a oia i kaua uwalo imua o ka lahui Amerika penei: “I ka Lahi’i Amekika: —Me ka hookipa ole ia mai, ua hehi au i ka lepo o ko oukou aina i keia la, kahi hoi a'u i upu ai e loaa ana ia’u he hookipa Alii ma ko’u alae huli hoi aku ai no ko’u aina ponoi. Ua he!e I hookahi mai au, koe wale no ka ukali an* mai o na puuwai aloha maluna mai o na ale puanuanu o ka moana kai hohonu. Ua lohe mai nei au ua hiki mai be mau Komisina mai ko’u aina mai a ua noi iho nei lakou no kekahi mau la lehulehu i keia aina kaulana e kaili aku i kuu wahi mala waina. Aole o lakou pane leo mai ia’u, a ua haaleie mai la ia'u e imi aku i hoomaopopo ai e like me ka mea hiki, mai na lono ma na welelau o ka makani. E waih) iho ana lakou la’u me ka home ole, me ka inoa ole a me ke Aupuni ole. “He kanahiku makahiki i hala ae nei. ua hoouna ae la o Amerika Kanstiano i na kane a rae na wahine Kar.stiano no ka haawi ae i ka pono haipule a me ka naauao ia Hawaii. Na iakou i haawi mai la makou i ka olelo hemolele, a ua hooliio ia makou i lahuikanak» kulana Aupum. a ua ike iho la makou i ke aloha a me ka hilinai ia Amerika. I keia la. he ekolu o na keiki a ua poe Misionari nei eia i ko oukou Kapitala e noi mai ana ia oukou e hookahuli i na h&na & ko lakou makua. Nawai lakou i hoouna mai? Nawai i haawi ia lakou ka mana e kue a wawahi i ke Kumukanawai a lakou i hoohiki ai e kokua a e kakoo? 1 keia la, ow«a nei. he kaik&mahine nawaliwali waie iho no, aole hoi kekahi ,

o ko'u iahui ma k*hi kokoke mai ia'u, me keia p-*e kalaiaina o Hawaii a piu ke kue mai nei ia’u. ua loaa no uae ia’u ka ikaika e h»K>manawanui e su no ka pono o ko'u lahuikan&sa. I keia manawa ano, ke lohe nei au iko lakou mau le»"» naauaua iloko o ko'u puuwai. a na ia mea i haawi uui ia'u i ka ikaika & me sa manao koa. & ua ieaika i& au: ikaika i!osoo ka manaoio o ke Akua. ikaika no ka ise ua ikioo au. iKaika iloko o ka ikaika o 70.000,000 kanaka ka poe hoi iloko o keia aina o ka lanakila. e lohe mai ana i ko’u ieo uwe a e hoole i ka uhi ana aku o ko lakou hae a hoo haahaa paha i ko'u hae.’’ Hoi Luuluu i ke One o Hanakahi. Ua hoike la ae e ka mea kakau oka nupepa Chronicle o K&palakiko e noho la ma Waainelona, aia ma ka la 26 o Feberuari, ua hoike ae la o Kakela i kona manao hop*)hopono ka hooholoiaoke Kuikahi. Aole no hoi o Kakela wa!e no hoi kai hopohopo, aka, o Waila kekahi. no ka mea, i kona hiki ana i Kap.ilakiko ma ka la 1 o Maraki nei, ua hoike ae la ia i kona hopohopo nui uo ka hoole ia o ke Kuikahi e keia au Anpuni hou o ka aoao Demokarata. A me he la. no ia haawe kaumaha hookahi no. ua haalele pu aku la o Masadena ia Wasinetona. a eia ae ma ke a!a e hoea hou mai ai i Hawaii nei. Nolaila makou i olelo ae la —Hoi Luuluu i ke One o Hanakahi. Ke Ola o Ke Keiki Alii. O ke ola o ke Keiki Alii Kawananakoa. he maikai ahe mau no sa mohala maikai o ka pua Laniuma. 0ka mea kaulana loa, ua lilo oia i mea haiamu nui ia e na keonimana a me na lede. a ua nui kona hoopunahele la e lakou. Aohe hoi olelo ana no Paulo Numana, ua kamaaina ua kanaka ia mau kaiauln. E na m&kamaka, ua haiki ka manawa, apopo makou hoea hou aku.