Hawaii Holomua, Volume III, Number 233, 1 June 1893 — HE MOOLELO NO Toma a me leke A I OLE NO NA KIU PALUA. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Toma a me leke A I OLE NO NA KIU PALUA.

MOKUNA I. HANU O TOMA MK IEKE MA KA MEHKU O KE KOLOHE No ka mea, ua ike ia aku la ia mauawa ke aka o kekahi puliiua inaluna o na paia pohaku 0 kekahi hale i ukali koke la mai e ka leo kani poha o keka-* hi pu-panapana, ka mea hoi nana i wawahi ae ke auoano hakanu o ua po pouli la, a me he olapa aua la na ka uwila, ua haule koke iho la o Toma maluna o kona mau lima a me na wawae iluna o ka ilihonua puanuauu. Ua ike ia keia mau hiona hoopuiwa a pau a ku i ka weliweli, no na sekona pokole he umi mahope iho o ko leke kauleo aua aku i kona kokoaiua. 0 ka makai kiu mahope, oia hoi o leKe, ka mea i iKe i ua aka la i ka maalo ana ae maluna o na paia i palaina puna ia o kekahi hale e ku aua ma kekahi aoao o ke alauui. Ile nui a hapala pu ke aka o ua pulima la, a e paa ana hoi i nu laina kuwaho o kekahi pupanapana i hoopiha la me ka mea make. Ile piha uwila o ka eleu a me ka hikiwawe ko leke uoouoo. 1 ke sekona ana i ike ai i ua pulima la, ao!e oia i ku iki iho nu kekahi manawa, no ka hoomaopopo aua mai hea mai la ka io maoli i hoohanau ia mai ai ua aka la uua e ike aua, uka, ua haawi koke aku la oia i kona kokoolua i ka luua hoailoua maa mau oo ka moe ana iho ilulo, a 1 ko Toma mauawa i moe iho ai ilalo oia no ka manawa i oih mui ai ke ahiokekahi pu-paua-pnna a hoomalamalama ae la i ka pouh a aaki aua no kekahi manawa pokole. O keia mau makai kiu «lua, he mau hoailoua huuakele ka laua ma na ano a pau mawaena o laua iho, he muu hoaiiona pohihihi hoi a maopopo oie i kekahi poe, aka, ia laua ua moakaka e like me ke aniani. Ua hiki loa ia laua ke kamailio ma ia ano mawaena o laua iho iloko o ka huikau o kekahi puulu kanaka nui e ku akoakoa ana ma kekahi anaina mo ka piiikia ole, e hoike ana hoi i na mea a pm i kekahi ileko o ka

īmo ana a ka m.ika. me ka haawi pu aua i na kauoha a me na mea i makemake la me ka naua ole o kekahi i kekahi. He kamahao ko laua lawa me ka makaukau ma na auo a pau e hiki ai ia laua ke hui pu ma ka hana, a pela hoi me ke pale ana aku i na pilikia ulia wale mai o kela a me keiaauo, a mamuli o ka mana kamahao i loiia i keia mau hoailona telegarapa a laua, ua hooj<ikele kekahi i ke ola o kekahi no na manawa he lehulehu wale i hala ae. E like me ua mea i hoike mua ia ae uei, ua ike ia ua aka la i ka maalo ana ae maluna o ka paia pohaku uo hookahi sekona wale no, oiai hoi kekahi hapa o ua laiua kuwaho o ua j pulima la e huikau nna kekahi aka maluna o kekahi. I ka aui pokole ana ae nae o ua akaku la, oia wale iho la uo ka manawa i loaa ai ia leke ne mau wahi helehelena kupono | ana e hoopaa mau ai, ma ke ano he mau Kumu kupouo ia e kokua mai ai iaia i kahi e loaa ai ke alanui oiaio e alakai aku ai i na mea maoli i like loa me ua ak’aku la. Aole i liuliu mahope iho, ua ku hou ae la o Toma maluna o kona mau kapuai e like uo me mamua. Na kela hoailona • pa’i-hma mai kona kokoolua mai i hoopakele ae i kona ola mai ka make mai, uo ka mea, iaia no i haule iho ai malunaokoua mau lima, oia no ka mauawa i koele mai ai ke kiKO o ka pu-paua-pana, a hihio ae la ka poka maluna o ke poo o ua makai kiu nei me ka pilikia ole. Me ke kali ole, hoi hou aku la oia ihope uo kahi a leke e pupue ana, a ninan aku la ua Toma uei: “Ua ike aku uei no oe i kahi 0 ke ki pu i lawelawe ia mai nei?” “Aole,” wahi a ka pane. “Aole oe i ike aku nei i kahi 1 olapa mai nei o ko ahi?” “Aole no, koe wale no ko’u ike ana aku nei i ke aka o ke- j kahi pulima,” wahi a ka pane me ka leo malie a pupuahuln ole. “He hiki no nae paha ia oe ke koho aku?” “Pe!a ko’u manao, aole • hala ka’u koho ana; oia hoi aole no Nepa, aole no hoi no Maka kela aka a’u i ike aku nei maluna o ka paia keokeo o kela hale,” wahi hou a ka makai kiu ma'9 hope i paue mai ai i ka ninau a kona kokoolua. Aole i pau.