Hawaii Holomua, Volume III, Number 261, 13 July 1893 — NOADOFA KE KAKAU NUPEPA LOEA. [ARTICLE]

NOADOFA KE KAKAU NUPEPA LOEA.

PANE KE KEIKI A KA ONA MILIONA SPRECKELS. I ka hoea ana aku nei i Kapalakiko o kela haole kakau nupepa kaulana i ka hai i ka mea oiaio i na manawa a pau. oia hoi o Mr. Charles Nonihoff, (Noadofa), ua hai iamu ia mai la kona alo e na maka hauohano a me ka poe kakau nupapa o ia kuianakauhale, e pahola mai ana imua ona i ko lakou aloha a me na hoomaikai hauoli no kona hehi hou ana i ka lepo o ka home me ke ola maikai a me ka maalahi mahope iho o ka hooluolu ana ma ua kaiaulu o Hawaii nei. Oiai ua kamaaina ia a ua kaulana nui hoi ka inoa o keia kanaka ma ua wahi a pau ma kona ano he kanaka kakau nupepa io«a a he hoike poiolei me ka hookamani ole a me ka wiwo ole, pela no i piko koi mai ai ka iehuiehu imua ona e ake ana e lohe i kekahi mapuna leo e pane aku ana i na niuau i waiho ia mai imua oua ma na mea e pili ana ia Hawaii nei. Ua hoike aku oia no Kekahi mau mea i ka > manana i ninau ia mai ai, a wahi ana i pane aku ai no ke Aupuni Kuikawa, j>enei: I keia mauawa no, kehoomaka aku nei ko iakou mau koo e helelei mai a iakou aku a ua kokoke mai ka hopena. Hookahi waie no puuhouua i koe e lanakila •i kela mau Paemoku oia no ka hoihoi hou la o Lilii'okaiani iiuna 0 ka Nohoalii. K haua aua uo oia 1 ka mea pono ma Keia mua aku. “ 0 ka poe e kue* uti, oia uo kela joai kahiko a ua minourri. oia h"i, na mamo a ua makua miaionari. No kekahi mauawa. ua komo du aku uo kekahi poe mahiko me lakou. a ua hoi hou at uei uo uae Ukou me ke Aliiaimoku. * • * * “ Mamua iki iho o ko’u haalele ana aku, ua papu ia ka hale aupuni—oia hoi ka Hale Alii mamua — m« ua eke ont, O kt kumu o keia mau ano hana a ua poe nei aohe mea hiki ke hoomaopopo aku • * *.

Ona ano hana e lawelawe ia la malaila e ke Aupuni aole loa e ae ia n.a keia aina. Ua hele a piha ka aina me na kin, a ke olelo wale ae no kekahi i>oe, ua hiki wale ne ke boauo eia a lilo i mea nui. I kekahi manawa, ua makemeke kekahi keonimana e kipa ae ma ko'u home. aka, ua hala ae ua po nei aole oia i hoea mai. I kuu halawa: h<ni ana me ia mahope mai, ua olelo mai kela ia’u, i kona hele ana ae ma ua po nei, ua ike aku la ia he elua mau kiu e holoholo au;t mawahu iho o ko’u hale, a oiai aoie ona makemake e ike i.i aia oia ma ka aoao kue huohui aina, nolaila, aole oia i m.mao he hana kupono nona ke komo mai. ** Aia nu o Kuhina Blount ke hoomakaukau la i kana hoike. a e piu poao ana i kona manawa e huli hoi mai ai. Ua kuikawa loa ke Kohina a ua imi hoi i kana mau mea i makemaKe ai me ka hooikaika Ke manaoio nei au he hoike kuikawa kana, ska, o ka poe manao kuokoa a kauhke a pau i hele aku i kela paemoku, hookahi wale iho no a lakou hana, oia no ke kokua i ko ka Moiwahioe aoao. * * Aole wale no o ke kakau nupepa loea kai haiamu ia aku, aka, o Mr. Aiiolph Spr*ckela kekahi, ke keiki aka Ona Miliona. Ua hoike aku ia i kona manaoio e hoihoi hou ia ae ana ke Aliiaimoku maluna o ka Nohoalii, a o ka hopena oia no ka mahuka a pau i ka naholo ona alakaio ka poai kipi. Ua hoike maopupo aku ia. aia i ka la ana i haalele iho ai, ua paa ka manao o na kanaka maoli a me ka hapanui ona haole ma ka aoao e hoihoi hou ike Aliiaimoku maluna oka Nohoalii. A wahi a ka panina hope loa o kana mau olelo “£ ioaa mai ana k& nuhou mai Honolulu mai i kekahi manawa aole no i mamao loa e hoike mai ana, ua auhee a ua pani ia ka ipuka o ka hale o hoohui aina ma a aia o Liliuokalani maluna o Kona Nohokalaunu.”