Hawaii Holomua, Volume I, Number 7, 17 February 1894 Edition 03 — PARISA. [ARTICLE]

PARISA.

Ke Kulanakauhale Moiwahine o Europa-Waena. “Paris;i,” ke kuhm ikauhale Moiwahine a piha haaheo o na Xu-paikini o Europa, a h«flu ; 1 elua hoi ma kona mau waiwai holoiuua, heluna kanaka; a. me ! na hooponopono pil; aupuni kuloko ana i keia mauawa, aia I eiu maiuna o ke kahua aina nui j 0 kauakolu mile kuea huinaha i i like, a mai loko mai o leeia huiua, he umi mile kuea i hoolile ia no na alanui, ua pono wai, na Paka akea, a me na alahaka; a ' i he iwakalua miie kuea i kukulu ! ia me na hale oihaua a me na home, a i noho ia.e ka huina kanaka o elua miliona me ka | hapa malunao ka ili aina o ke kulanakauhale o Parisa. Ua hooholo ia e ka ahaolelo o ka lehulehu i kela a me keia , makahiki, aia mawaena u ka huina o 250,000,000 a me 300,000.000 hupaha Farani, oia na Iilu hoope-nopono a me hoomaemae i ke kulanakauhale walo uo o Parisa, he huiua nui oi palua mamua ae o kekuhi muu kulauakauhale e ae o Europa e ku nei iloko e keia la. e lilee me ‘ Berelina a me Viena. Maluna o ke kulaua maemae a me ka maiau mau ia o ua alanui a me na w.ihi akea e ae o Ka iehulehu, i kaulaua ai o i arīsa ma kona moa o ka haaheo —“Kulauakauhale Moiwahiue Ilookelakela o Europa.” () ua i aawiua auo nui a ka ! ahaolelo haawi ai i ko lakou mau noouoo o ke akahele, a e 1 loaa ole ai hoi uā hoopaapua

wale ana o ka manao lokahi, oia no na haawina da’a e pili ana i ka oihara uiakai kulanakanhale, hoomaemae a me hoopuluwai i na a’anui; oihana kukui uwila hoomalamalaina me pale ahi: kokua oihana honnaauao oia na kula; kokua i na halemai a me na poe ilihune; kokua i na laua halihali h'ta kuloko, he itamu e hoomahuahua p ; nepiae la iloko o na makahiki a pau ma ka uku ana i na lana oihana letvi. O keia mau haawina lehulehu e hooholo ia ai no ka pomaikai wale uo o ke kulauakauhale o I’arisa, he puu ahiu nui maoli no ia a ka Waihona Aupuni e hoahu ai i ka uku ana i na lilo o na ano a pau e like me ke kauoha a ka ahaolelo. 0 na lilo o ke kau hookahi a ka ahaolelo o Farani e noho ai ma na liana o ka iehulehu i ka hooholo i na hauwma e like me ke kanawai, he #3 dO0,0(X> o ka makahiki. 0 na lilo o ko Italia ahaolelo, he |430,000 o ka makahiki. O na hoolilo nui a ka uhaolelo i hookaawale ai no na kuia hoonaauao kulanakauhale, aia 0 P;irisa ma ke poo o ka hooholoiuua i ka naauao i kona mau opio mamua o kekahi mau aupuni e ae o ka honua nei, a nana hoi ke kaena hiki, ua hoolilo kona waihona luhui me ka makee i ka hoomalamalama i ka oihana o ka ike a me ke akai mai i kona mau opio malalo o , na kula. Ma ke kanawai hoonaauao o ke ao kula o Farani, ua k uoha ia na keiki opio a pau malalo : mai o na makahik'i e lilo aku ai i ke kulana kanakamakua, e lilo i mau haumana no ka hele kula e imi i ka naauao. Aole loa i ae ia maloko o iu kanawai, e kaupalena ia ka Loonaanao aua i na opio o Faraui ma ka heluheiu huke wa!e iho : no, ke kakaulima a me ka he!u j i una i na hoahelu mai ka ekahi a hiki i na mihona a pii aku, a maluna aku o laila. He kue loa o Furani iua ka 1 I manaoio ana, he hoohaiki kela 1 ka holo malamaluuia ana « ka naauao i kona lahui, a ua kukulu ia na kulu iloko o na ma—hele elua, oia hoi ka mahele o ka ;iui naauao, a uie ka mahele imi ike o ka makaukau ma na haua lima. Mawaho ae o ka hoouaaunoia ia ana o ka haumana ma na ike j o ka heluhelu huke, ke kakaulima a me na huahelir, e kai oha j pu ia ana ka haumana no ke komo pu ana aku i ka mahele i elua o ka naauao iioku o ua ike hana lima no na keikikanea me na kaikamahine, a pela e kau- : lana nui nei o Pansa mahina o , hana akamai o ka hookelakela, | a !i!o hoi ka mana helu ekahi la | Parisa mai ia Enelani rae Ame—t rika i ke kau hoikeike o 1889, inai Pansa aku ua ike hookela- | I * kela o ke akumai, ka hoonua—nua, a me oa kahiko noeau o ka uu paikiui e kaulaiia uui nei a puni ka nonua. I I Na keia mau kula o ka ike 1 1 hana lima i kakoo ia e na kokua > I haawina dala o ka waihona . ’ lahui, i hoouaauao aku i ua l : uiiiiona o ua opio o Farani e . kamaaina a e makaukau i na . oihaaa holomua o ka ama, oia ka mahiai, ka nu paikini o na i 1 lole, na kahakii o ua lako laau i me hao, na metala, ua enegiuia, * , ka oihana kaua, na kilo hoku, i a me na uiea a pan e pili ana i

ka palapala ama nae na moo’elo, > ke kahakii ana, ke kukulu haie | a n>e na papukaua, ka inaiama buke oihana a me na kakauHma > I i noeau. | j 0 na kanawai malama kula- | nakauhale e pili ana i ka poo , ilihuie, maloko o na halemai a 1 me na wahi hoomaha eaeo ka 1 poe ilihune, aia ma Pansa kahi e loaa ai o5a mau wahi oka maha ame ka oluolu. Ma na haneko malama dala lahui. e ae ! ia no ma ke kanawai na houluulu oka hapaha Farani a pii aku iluna. a he mau milioua o | na hapaha Farani e waiho nei j ■ a na p<x: ilihune ma na haneko ; no lakou ka huina waiwai io i j hiki aku i ka 100,000,000 ha- i ! paha Farani, a he kanalima ; miliona i hoaie ia aku me ka hoike pu o na huke i ka mana- j wa a me na pomaikai o ia mau ] hoaie ann i kela me keia maka- . hiki. 1 ka la 8 o lanuan, 1890. e hoike ana ka huko waihona lahui ma ka haneko, aia ho 58*2.- , I 54» ka huina o na poe ilihune ' i hoahu aku i ka lakou mau hapaha ma ka waihona, no lakou ka huina waiwai io i hiki aku ika 139,804.41S hapaha I Farani. Aia ma keia kulanakauhale o Parisa, he haawina i , ike mua ole ia a kamaaiua ole , hoi, ka ike iu o na poe ilihune j loa i lilo i mau poe makilo, a e ( noi ai hoi i na malihini hele o i ke alanui, e like pu me ke ano j ilihane i ike ia ma kekahi mau kulanakauhale e ae o ka houua : nei, Oka makeke kuai ai a me # i’a. no ke kulanakauhale no ia makoke, a i apono a hoc>kaawale ia ma ke kanawai ko lakou mau wahi malalo o ka nana mau ana a kekahi mau ■ luna aupuni. a o Parisa hoi ke kulanakauhale mua loa o ke ao nei a hiki no i keia la. aole e ae ia kekahi wahi pepehi holoholona maloko o na palena o ke kulanakauhale o pnino ke ea maikai o ka lehulehu, a ua ha- , awi la na makaala ana ma na mea a pau a ke kanaka eai ai. a hiki loa aku i ka wai inu e makaala mau ia kona maemae. i Ma kona mau loaa aupuni, aia oia ma ke kulana waiwai mau iloko o na auhau makahiki i kona lahui, aole wale ma ke ptx) auhau o ke kanaka h<x>-, kahi ke koikoi oia mea, aka. aia maluna ona oihana holomua a {>au oka aina i papalua ia ai kona waiwai iloko o ka wa maluhia ame ka wa kukala ! kaua me kona enemi. oiai ka aina holookoa o ke aupuni repuhalika i hoopiha ia me na kanaka opio i hoonaaua:) ia maloko o kona mau kula, a i lilo i mau kanaka huli noonoo i ka waiwai mahi o ka aina—na hana akeakamai —na kahiko h«»ni—a me na poe i lilo i mau alakai a loea no ka aina hanau. Ka Hopena. I I

1 ♦ * * Ma ke kulanakauhale o Na loka. > ! aia malaila kekahi oale hana kuai 1 meaono pai-ap*la. aHe 20,000 ka 1 huina onaj ai e hoomoa ia ai i kela ‘ me keia la, a kuai aku ika lehu1 lehu. Alaila. be ku!anak«uh:>le » hoonua pai na kanaka o Nu loka , ; no ka hiki ke ai ia keia huina nai i i o 20 000 iloko o ka U hookahi.