Hawaii Holomua, Volume I, Number 39, 27 March 1894 — Ka Mana o ka Balota. [ARTICLE]

Ka Mana o ka Balota.

Ma na aupuni malamalama o ka ii nua nei, ua uleloia ka luana k> ho o ka bal ta, <>ia vale 110 ka mana hookahi o ka ikaika malalo iho o na kaupoku lani, a he n ea ole ka oi o ka pah.kaua a nie ka ikaika o ka pukaniahi kc haawi k kahi lahui i ka lakou olelo hooholo lokahi ma ka balotu. eapono ia ka [ >no, a e ahewa ia ka hewa, 0 k > . kou kuieāna i» n.a ke ano L'hui, a e huoko 5a Kela leo ina iie num kuum ia e hank uiai ,.l o na lani a «ahaha liilii 1 ka mana koho.balota lokahi o ka lehulehu. U Aiuerika ka lahui makee loa I k-.ia uiaua keJ.io bal> ta o ka iiuloau, a i ‘kamoe ia ai Loi k■. na papahele luHikele aupuni me na olelo makia mai k> . . ki.kula mua ia aua a li.ki iloko u keiu la me na huaolelo —“Aupuni no ka Lehulehu, a ua haawi oia i kana mau olelo Iiooh io no ka apono a no ke ahewa, ke ola a me ka make, a inaluna ao o na mea a |>au, o na luna nui hookoo kt>na maua aupuni, aia no ia malalo o

ke koho baluta o ka a<<ao o ka hapanui e lilo ai ka lanakila o ku la a liookoia e hke me ke kanawai. O keia mau hr*ohalikelike ana 110 ko Auienika kulana kupaa a inakee i kei i kuiuuhana hookele aupuni. na 1 ka a<<ao o ka hapanui e kik*>o kana inau olelo hooholo no ka ' hn ko i ke kaulike no ka lehukhu, o Auierlka no ke Aupuni ' a ka lahui Huwaii i nonoi 1 pol.ilei aku nei c haawi ia inai ka ixnio a hooko 5a ke kauhke, ' ina iua ke koho ba!- ‘ta akea e hke nie kona rula maa uiau no ke keneturia makahiki i hala ! ae nei, oia wale no ke alahele liookahi nana e h*»oh«'lo ke . ! kumuhana e pili nei i ke «>la a ' iae ka niake o ka lahui Ilawaii, e uini-a-puaa maoli ia nei 1 e ka {>' ai uuku i makaukau ine I ! na luko o ke kaua, a e hiki «<le ai hoi i ke kanaka Hawaii oiaio : ke hoike piha ae 1 kona inanao kuokoa maluna o kona aina ! hanau pouoi. ♦ 1 He mau hana hoLhaeha ' uiaopopo keia ia kakou e ka lahui Hawaii, ua hana houlolohi o ka hooko ina ka aoao o | ke Aupuni Amenka no ke kaul k ■ o ka ninau e w: *ho nei . iloko o kona lima no ka niakaI iki h.'lookoa i hala ae nei, ! aka, o ko kakou kumu nae hoi ia e ike inaka ai, ina ho kauhke u> na hoa o ka Aha Senate ina ka lakou olelo iiooholo o ka hanohano, a e p.alapala ia ai ko lakou uioolelo me ka peiua ole i na hanauna opio h"U o Hawaii nei no ka Am - rika hana i hooko ai maluua o ? keia lahui i ka nuikahiki poina ole o ke kaili aiua IS93. O ka mana koho no ka hana , kumukauawai a ko Aupuni Pe-Gana e koi mai nei i ka lahui Hawaii e huli aku uia ko lakou aoao, oia no keia muna 1 koho balota a makou e kamailio nei, oia k;i uiana 01 ae maluna o na inana a pau inalalo iho o na kaupoku lani, a ua hiki loa i kona mana ke h<<iko maopopo aku ia Amerika, aole ktii he aupuni i kukuluia 110 ka lehulehu, ina he kakaikal.i wale 110 na poe nana i kukulu malalo o ke kokua o na lako kaua a hiki no i keia la, a ac!e | loa lakou e kuho malalo «< na kumu i kaupaleua iuaopoj)o ia mai ke umi-a-puaa a ke kauaka Hawaii iaia iho, uo ka hoohiki anu o kekahi kauaka ma ke ano maoli o ka onou ia mai o ka ikaika a me ka hooweliweli —“i ke Aupuui P. G. wale no e kakoo ai. aole i kekahi aupuni e ae a Moi paha.” O ke kumuhana hanohano wale no ma ko Aiucrika a«xio o ka Aha Sonate, o ka haawi ia o ka mana koho pilia i keia . lahui uo ka aoao ana e make-

make ai i ke kulana aupuni o Hawaii nei, a ma kona aoao o ka hapanui e houholo ia ai ko Hawaii hnpe*na, ina no ka haule pio ihiko o ka liiua o na mikanele kakaikahi o ka powa, a i » le, e hnihei lu> i paha i ke aupuni kumu malalo oko ka* knu Moiwahiue e ku nei uie ka manao kapaa o ka puuwai kane wiwo <>le. Nola ia. imua 0ko makou lahui o ke k»-ko liookahi. ke lux»maikeike aku m i makou i ka waiwai o ka mana koho bal« ta i loaa i ke kanaka, he kuleana ])ili paa ia no ka lahui «> kekahi aupuni malamalama malalo n ke kumukanawai, a o na hoao ana e kaili ia kela kuleana ma ke ano hnokokono a me ka fco.*wehweli, he kue loa iakalai aupuni 1 ke kaliua e ku nei na lahui mana nui o ke ao nei malalo o ka hoomalu alakai ana a ke kumukanawai. Nolaila, e hoomamao mai e na Hawaii mai ko komo kino ana aku iloko o na hana koho balota a na PoGana e haawi ana i keia Mei ae, a e kupaa mau ko kakou manao no ka pono o kou aina lianau a me kou home, a he mea kanalua olo. aia no he la e loaa hou ai ia kakou kela mnna i «u j)alua aku mai ka mana oki puu e hoowalewale ia mai ii'.M ia kakon i koia la no ke kakuo aku i na hana kanawai o!c a na poe mikanele kipi a me ka powa. E pna mau i kou mnua koho balota a hiki i ka hopena no ka lanakila.