Ke Aloha Aina, Volume I, Number 1, 25 May 1895 — Ka Waipuilani. [ARTICLE]

Ka Waipuilani.

Ma ka hora 3 p. m. o ka la i nehinei ua ike ia he waipuilani e kokoke ana ma kekahi wahi o ke awakai o ke kulanakauhale Momi. I ka hoomaopopo aku a ka poe e nana ana, aia he ano ao pouliuli e kalewa iho ana maluna; aole i emo, ua lilo ae la i wili ao-wai e iho iho ana ilalo me he wai la o ke kai i huki ia ae iluna. Aole i emo, o kona nee hele aku la no ia i ka aina a lele wale ae la no. Na ka poe ia o Ewa e hoike mai, heaha la kana mau hana i waiho iho ai no laila.

Ke Aupuni Heaha Ia? Oia ka Iwi, ka Io, na Olona a me ke Koko o ka Lahui i alakai ia e ka Lolo Noonoo o ka Puniupoo. Ma ka hoakaka maoli ana e like me ka mea maa mai ka manawa kiu hi mai o ka noho ana o na Lahuikanaka, ua ike ia keia mau mahele kaawale eha i alakai la e ka noonoo o ke Poo hookahi. 1. Ka Iwi oia ka Aina. 2. Ka Io oia ka Lahui. 3. Na Olona a me na Aa, Koko, oia na Kanawai. 4. Ke Koko oia ka Waiwai. O Keia mau mahele eha, ua hoomaluia lakou e ka mea hookahi oia ka Lo!o-Noonooo iloko o ka Puniu Poo e kau ana maluna loa iho o ke kino holookoa, oia no ka mea i kapaia—ka Moi a Emepera, a Peresidena paha o ka lahui. He mea pilikia loa ina e nele kekahi o keia mau mea, a he mea hoi e hiki ole ai ke hooholomua i na ano aupuni a pau !oa. He mea ole ka lahui, ina ao!e o lakou aina e noho ai. He mea ole hoi na Kanawai i kauia, ina aole he lahui e hoomalu aku ai, pela hoi, he mea hiki ole ke hookele aku iloko o ka noho aupuni ana, ina he nele i ka waiwai a me ka lako kekahi iahui. Aia no a hui pu ia keia mau mea, oia hoi, Aina, Lahui, Kanawai a me ka Waiwai, alaila, ua hiki i ke Poo o ke Aupuni ke hookele aku, ina oia he Moi, a he Emepera a Peresidena paha. O ka noho kuikahi ana o keia rnau mahele maloko o ke Aupunl oia ka mea e hooholomua loa ia ai ke Aupuni.