Ke Aloha Aina, Volume II, Number 22, 30 May 1896 — E HOIHOI NOU I KE AUPUNI MOI O HAWAII. Ko Dr. Dille manao e pili ana no ke Aupuni Kuikawa e ku nei o Hawaii nei. [ARTICLE]

E HOIHOI NOU I KE AUPUNI MOI O HAWAII.

Ko Dr. Dille manao e pili ana no ke Aupuni Kuikawa e ku nei o Hawaii nei.

— O Di . DiHe o ka Mecodiko Kikowaena- o keia - kuhmakauhale, (Kapalakiko)*ka mea i huJi hoi mai i kela Poalima aku nei, mai iea hele makaikai ana aku nei no na pule " eono ma ka Paemoku o Ha#aii ua uiia aku oia e mea kakau o ka nupepa CāH e pth ana ina helehelena kalaiaupuni o na hana iloko o kela wahi 1 Aupuni Repubalika iwaenako- . nu o ka moana Pakipika. 1 "O ke Aupuni Kuikawa," i wahi a Dr. Dille, me he mea i la ma ka ike aku, e holo m&lie ► ana oia e like me ka makemake 1 o kona mau hoaloha. O ko : Peresidena Dole hooko noeau, 1 a me -kona mau m inao hooko hana ( aole ia he mea ninau ia, a o na poe ikaika loa i ke kokua no ke Aupimi Moi mug iho uei. ua hooia aku lakou i kona naauao a me kona hoopono. Ke hoakaka nei au i keia no ka poe haole aloha alii a me ka poe neeau maoii o ka lahui Hawaii nei. He mapao makemake maoli ma ka aoao o ke Aupuni, e 1 hana iokomaikai aki*.ina ano ' hhoi a pau loa me ke kapatehi e&e, a hoopono (pela paha) , a e hoike, aku iairf iho pela ina mea a pau loa ma na mokupuni. Aka, ma na wahi a pau loa, aia no he mau noonoo e ala mau ana, a he mau manao koho moakaka loa, e hoea mai ana he manao lahui, a ina aole he mau k'uka lahui ana, alaila, he poino no Malia he hoopono kona ano, malia, aole oia he Aupuni no ka lahui holookoa, a ke'manao nei au, aole he mea i ike maopopo maoli i keia mea e like . me ko ke Aupuni ponoi maoli iho? Ua nele maoli oia ina kokua 1 a i ke kulana onipaa, a ua nui : na olelo aeiike no ka hoomau : ana i ka Repubalika. Ua lawe i mai au i ka huaolelo repuba--1 lika ma te ano laula. 1 Apie na kanaka iloko o ke » mele hookahi me keia Aupuni e ku nei. O na poe maoli i hoo- * poino maoliia, ua mahao lakou 1 ua hoohaahaa loa ia lakou, a o 1 ke koena aku, ua hauoli no iakou, me ka hele laki ana ma--1 luna ae o ka ninau, oia ke ano . nui o keia poe e noho āna ma mau mokupuni. Aole loa o lakou manao iki na kekahi mea okoa ae, aia waie no a he mea koko Hawaii ponoi, oia ke ii'o i aiii hoomalu mai no Hawaii (pololei ia). Nana ae oe a puni o Hono-

lulu mai ka wa mai o kc kipi ana i hala ako. Aia neoneo wale no e loaa ai na manao hōpohopo i ke Aupuni, aka, ma na Mokupuni kaawale alpii mai alfH aia he nui loa o na poe manao kue i ke Aupuui. I ka wa e hoea mai ai na poe aWui, aiaila, e ala hou mai «o na poe Hawaii paakiki no ka pono o ke Aiii Hawaii. O kekahi mau ninau i hoea mal fflē konk mau ano oluōlu, ole, oia no ke kulana u>arwai. O ke eke dala a ka Lahui, ua pau mau i ka hoolilo wale ia, a ua nele loa, a o ke dala f ua kiola wale ia he mau huahelu koikoi loa mawaena o na lahui o ka honua nei. Nolaila, ua ike ke Aupuni o Dole iaia iho, aole he wahi'lihi e hoopiiipili aku ai i ke kanaka, nolaila, ke pule nei i ka hoohuiaina, no ka mea, oia wale no kahi hookanaho ana. He mea oiaio, o ka avelike 0 na poe Hawaii, aole loa o la* kou makemake i ke ano o ka huaolelo kookuiaina,. a ina no e woheweheia aku ana iaia \ ke ano o ka iooAuiaima, alaila, j ua uuku loa kona makemake i ke ano o ke Aupuni no ka poei ilikeokeo ma Honelulu. | Ua waiho mai o Liliuokalani 1 Kona kuleana a me Kona mau ponoa meke kuleana i ka Nohoalii. a aia Ia nuwaho o ka ninau.fi* ka manaws mau loa, aka, aia no hoi he wahine okoa, he meaopiopio, e nana mai ana maluna mai o ka morna i ke Aupuni Mokupuni i hooilinaia Nona. Oia no ke Kama'iiiwahine Kaiulani, a oia hoi ka manaolana mau o ka poe aloha-alii. O Kona mau hoa'loha a pau ma na Mokupuni, aole lakou e hookahakaha ana i na kahakai me na puali puhi ohe, aole hoi me na kahili hulumanu Alii, aka, oia mau no nae ke kokoia o ke au o ka iini i keia karkamahine/ Mawahoaeo na mea i ikeia, he Kama'liiwahine maikai O'a, oiuolu, aohohia nui ia hoi, a oia wale no ka mea kupono loa no ka noho ana aku ma ka Nohoalii o Hawau. He Enelani Oia mai waho a loko, a aole: h= mea i ile'e ē ae i kona maikai a me ka hauoli maluna ona e like me Enelani, me Kona Kuhina Noho ma Honolulu, a mekona mau kupa malaila. Nolaila, aia a makaukau o Kaiulani e noho Moiwahine maluna o ke Aupuni e hoihoi ia mai ana laia, alaila, e makena ruanei o na poe hoaioha haole e hrle htili ana iwaena o na papa kahiko, (o na hana pili hoohiwahiwa Moi) i loaa ka mea hoailona Moi. Eia o Hawaii ke waiho wale nei me na mea palekaua ok ma ke aknui akea o ke ku-

!«ii* kākp*. \ Pakipika, he mea pai* ia e na ika&*?<*r , di«mua ona %o a mtt nau ehoea mai n«L A <»wi la ia mana nana ā maiaoai O ka hookaumaha JMii M krkahi Aupuni ia, a hoopiha mai hoi ine iia poe like ole o na lahui he mea no-ia wawahtia ai iloko o na apana iike o£& Māwaho 'ae olaiia. pa Hawaii maoli, nafAm«rika a me na Bndaoi i hanawa ilaik. Na poe (Kauaini) hoahaniiu hoi. aka, aoie nae he poe ak»ha maoli e pili ina no ka ninau o Hawaii He nui no hoi na hekina o na poe Pukiki, lapana» ame na paahana Pake, i hooiele Ki« iii ia mawaena o na mahina ko. O keia mau maheie ekolu o na poe i hoōkomeia m*i, ke waiho mii nei ma huaheiu iidco hoemi iiio o ka R*pubaitka, ko«* waie no aia a hiki ma> ko iakou manawa, ina lakou e hana ana, e kue ana me ka manao like ole ma ka aoao o kd lakou mau Aupuni paliahi» A ina e hoea hou ae ana he haunaele hou, alaila, o Berit<fnia Nui a me na manae ae (ina aole o Amerika Huipuia), le lawe koke i kekahi haa? ma* muii o ke kuhna o ka hoomaiu ana no ko iakou māo a>paj ponoi iho. He mea pono oi loa i na paemoku o Hawaii, e loaa ia he Aupuni ohohia a onipaa hoi a i ole, o ka hoohui mai no me keia aina. ( Pela paha.) O ke kamailio ana ae no ka hookahuli Aupuni, oia mea, aole no ia i manuo loa aku, a ina no i keia manawa, aka. aole ioa o'u manao e kaunakoma ia mea me he kaula la. O ka anoano o ka hookahuli Aupuni, e kupu mai no i kona manawa, O kela alakaua 3n** iho nei, uai lilo no ia i mea lanakila, ina he loaa ia lakou he mea alakai kupono no ka hana i naia. . Ua hoea awiwi loa ae ia, alaila, ua hoopauia me ka pilikia loa, mahope iho o ka hoo ©akaia ana. O na poe Hawaii maoli, he poe hooko pono loa i na kau» oha ina ua alakai ponoia lakou, aka, aia nae he poe alakai pelukua hilinai ole ia, malalo o na noho ana eku nei, aohe a : lakou wahi mea i lilo aku, % ma ka hoohalike ana ae he kama- > ilio wale no, alaila, ua hoi pono ' mai na mea a paū ioa, Ke kau aku nei no na maka ooa poe Hawaii, no ka w$ i e liio ae ai ka paa ana oka Halealii i kekahi Hawaii po- : n oi. Oko iakou manao moakaka ioa maoii f ade loa e hikl 'ke kailiia ka maaao ana e no-

%fek»Nohcaliio na e ka malihini. I fcA MANAO I AUi'UNi J| . Fnrl lln j, % Keoielo nei peg* Harold Frederic tttiiiana akuo k e ;P» Louis I (e a «a r ' Kenera] i hope aku) ua ho<s |ia ae iloko o n tl nupeps mahalo ia iink>,i o ! oakauhale nei. o keii ana o keia Keikinlii op» aekOp oia kekahi pahaohao loa ia Ua manao au he pulel aku nei, ua manao keals Rusia t mamuli o Ha $ ana mai nei o ke aloaiii a Rusia, he meai jke akea aku ai i napoe rant_ina ke ano akea, ua I la ka lakou apana h?rena waiubat4. Ua oleloia ne, eia o ke hooikaika nui nei e hou ia mai ka noho J Moi anao l : arani ual fousia a ui-ha !na Ike AupuiYf'Repul)tlika o 1 a ua ake lo i e hoihoii kekahi ano aup-mi Moii nini, a o ke ;mo Au;m I riala nae k i mea M loa ia. Ina he mea hiki ke bo manao, alaila, ua hiki hoōnoho koke aku i keia patte hou ma ka nohoaiH rani me ka holoponoka ke ohohia nui i? e ka I Farani.