Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIX, Number 42, 7 February 1945 — Ko Maua La [ARTICLE]

Ko Maua La

NA KAIMAUENO KAHALA, Honolulu, lanuari 5. i&4o—Ua haawi ae na kahu ma'i (aurae) ame na iimahana apau o , Thte Queen's Hoapilal, h« palna luau hoomanao la hanau no Moawahine Enuna Kaleleonalani, ma ka pa o ka haukapila. He nui na poe i konoia & he nui nohoi q§, poe i hiki kin-o ae. O maua kekahi i konoia mai, a a ua konoia mai ka'i hoa e haiolelo maluna o ke ola. o Queen Emma, He nui na mea e hoohauoli mai ana ia kela paina luau. Na kalapu hixneni me ko lakou maji kaikamahiae hula. Kekahi mau kalapu jhe hula pw no me na kane. Keka|hi mea nana i hoohauoli loa mai ■ ai maua, oia no ko maua hui ana |a luiu lima me Akimalala Nimitz, | Keneiala Smith ame Kiaaina Stainbaclfc O na manao malak> iho nei o ia no kekahi o na manao i h&'i ia aku e ko'u hoa ma kela auwina Ja. Hookahi haneri me ewalu makahiki i hala ae nei, ma ka la elua o lanuari, 1836, ua hanau ia

mai, e ka High Chiefess Fanny Toung Kekelaokalani he kaikamahine a hea ia o !Emma. No ka maiama ana i kona la hanau kakou e akoakoa nei i keia auwina la paina i na mea āi i hoomakaukau ia ma keia papaaina. Ke hoomanao nei kakou i ka la hanau o keia pepe i pii ae kona kulana a liio i Moiwahine no Hawaii, ame kana kane, Kamehameha TV. Ua kukulu iho iaua i keia haukapila i i kapaia, The Queen's Hospital, he kiahoomanao hoi no keia Moiwahine aloha " o Hawaii. Hamua o kona hanauia ana, ua haawi e ia oia ia Dr, T. C. B, Rooke, ke kane a Grace Kamaikui Young, ke kaikaina hoi o ka makuahine o Q«een Emma. A i kona hanauia ana no, ua lawe ia aku oia ma kā home o Dr. Rooke, a malaila oia i maiamaia ai a hiki i kona male ana i ke kane; a malaila nohoi oia i hoi ai e noho mahope o ka make ana o kana kane, Kameha-

meha IV. I ka makahiki 1840, ua hookomo aku o Dr. Rooke i kana wahi hanai iloko o kekahi kula "o na ! keiki a na alii. He umikumamaha ka nui o na keiki o keia kula; 'he ehiku keikikane a he ehiku kaikamahine. He eono o lakou i lilo he mau moi ame moiwahine no Hawaii. O Alexander Liholiho, oia o Kamehameha IV; Lot Kamehameha, Kamehameha V; William C. Lunalilo, oia o King Lunalilo; David Kalakaua, oia o King Kalakaua; Lydia Kam?Lkaeha ai ole o Lydia Paki, oia o Queen Liliuokalani, ame Emma Rooke, oia o Queen Emma ka wahine a i Kamehameha IV, a o ka mea hoi I nona ka la a kakou e hoomanao

nei i keia la. Hoko o ka mahina o lune la 18, makahiki 1856, ua male ae o Emma Rooke ia Kainehameha IV maloko o Kawaiahao. Na Dr. ! Armstrong (Limaikaika) laua i maie. Ua oleloia he ekoiu tausani ka nui o na kan-aka i komo aku liloko o ka luakini a oia heluna like no mawaho e nana aku ana Ima na pukaaniani. ! I ka la elima o Mei, 1858, ua hoopomalkai mai ke Akua ia : Queen Emma ame ka M9l Kame'hameha IV, a ua hanau oia he Ikeiki kane i hea ia o Kahaku o Hawaii, Prince of Hawaii. Aole "keia pepo i ola loihi, aka, i ka ha 0 kona niau makahiki ua .maiee iho la oia. Hookahi nia|hope o kona make ana, ua make j aku kona makuakane. K'ameha- | meha IV. Uoko 0 hookahi maka:hiki ua nalo aku na maka 0 kt.na : mau mea aloha, aka, l Ulo ia i i mea nana e kaniuhu ai. He wahi moolelo pokole kefcu I ka hala ! ana 0 ka Queen Emaa keiki. ua ihea oia iaia iho, "Kaleleokaiaai»" | (ua lele aku ka'u mea aloha i ka |lani), a i ka hala ana q k&na kaii«?, ua hooiou" t.e oia i kooa inoa ia "Kaleleonal&ni," (ua iek aku ka'u mau mea aloha i ka lani), a keia inoa hope oia i !tstmaaina a! I na makua Ha\v-aii o Tw!a ma\i la»

| Hoko o ka makahiki iS6S, aa . holo v»ku o Queea Ehuvjsi no Euroi P&. a hui ms Qa«ea Yictona o • Enolaiū, Ua liie iaua i mau hoa* jtoha a na ka luake l hookaawale. |X ka m&kaīiiki ISTS» o E:iv- | iua ame Kalakaua u& inoa ka | nolio Moi o Hawaii, a ua olelo ia ■ ioa i waDio ia ke kobo oaa i aa i aole i :j& Ial& o |ka Ahaolelo» ina no puka o Emnii, i H« nvai kahiki o ko Qwen Ikooia oia ana i iaah.<4»s Uio o ka a&ake atva o ikaua IV. a ua k*t« Biau i»akatuki i aa ha- ** i k\*ta poe kanaka, Kc i e Haw^u.

MAI FOIKA 1 KJS Kl-Ai ANA. L SONA KAI A. s kua; i am* fc»*t Mai i kt kuai tm.