Ka Hoku o Hawaii, Volume XL, Number 21, 26 September 1945 — NA MEAHOU O KE AO NEI [ARTICLE]

NA MEAHOU O KE AO NEI

f KA MOMONA R like me na mea i lioike ia «p » pill ana 1 ke kulana al ma īapana, ua 'hoike ia a'e eia o lafww floktx o ke kulana \vi i nn 'meaa! a ela ka lehuīehu iloko o

ke kulana v!Ilh!n. I ka tioll ana, ua loaa aku ka hoomaopopo in ana, ua kaa aku lt© koikol o ka piljkia ma ka aoao o na makaainana i ka nele i na meaa! kuponopono a o na o ke kulana kiekie a'e ame B£ allikoa kiekie, aole lakou i ike l& mea be nele i na meaai niaikai. Kaai nei iakou i na i'o pipi mai kai a momonai a pela me na meaai maikai e a'e. Ua lako mau lakou i na mea maikai. Ua nana fekou ia lakou iho, a hoopoino i na poe haahaa, eia na'e ma ke kulana kaua ua kau nu|, aku ko lakou paulele maluna 0 ua poe haahaa e lilo i mau koa no ke kaua ana no ko lakou aupuni. M& na mea i hoike ia a'e 0 ke kulana laiki ma lapana e emi mai ana ia i kona makahiki i kaahope aku, a ua loaa nui mai ka laiki mai Korea mai. Ma keāa mua aku e lilo hou āna o Korea i aupuni kuokoa, a pau ana ke komo hou ana mai ka laiki 1 lapana. Nolaila, ua hiki ia kakou ke ike a hoomappopo iho ana maoli o na poe kiekie o lapana, ua naoia ia lakou iho a hoopoina i ke, kanaka uuku. E lilo ana nae hoi ia i mea na na naakaaipana . e hoomaopppo ai ma keia mua aku, a aole no e nele ana ko lakou huli kue mai i na poe kiekie 0 ko lakou aupuni. E HOOKOLOKOLO NQ iA NO KE KIPI

LOS ANGELES—Ua hoike ae o Lolo Ameliha, Charles H. Carr, e nol aku ,ana oia no ke. hoihoi ia mal ia nei no ka hookolokolo ia aku o Iva Toguri, ke kaikamahine K?pani i hanau ia ma 1/js Angeles nei no ka hewa klpi. Ma kana noonoo ana ua hiki ? ka Aha Apana o Amelika ke hookolokolo i keia wahine opio no ka hewa kipi. E noi ana oia (Carr) I' ka l<oio Kuhina Clark no ka hookuu ana mai 5 keia wa'hine opio no ka hooW>kjkolo iaj ma Los Angeles. . | Ua puka keia wahine mai ke Kula Nui mai o Kaleponi ma Los Angeles. Oia nei no ka mea i kahea ma ka inoa kapakapa o Tokio Rose.

HOAMANA IA 0 lAPANA TOKIO —He ewalu mau keena kaua i • hoamana ae i ke Aupuni Kepani no ka huli a hoakoakoa ana i na Kepani i koe ma ka papa inoa a Kenelala Miakaaka i niakemake ai e hopu ia. Aole he man&wa i kaupalena ia, aka, ua hoomaopopo a hoao ke Aupuui liepani e hoike mai i kekahi hoailona no ka holopono o ka lakou lawelawe a hooko i ka hana ana iloko o elua la, a i na aole i holopono e hoopau ia no ia.

Ua noi a'e ke aupuni Kepani c haawi ia mai ka ae ia ana no ka hopu ana i aa poe i makemake ia, maliope iho o ko ,Tojo hoaa ana e lawe t kona ola, olai, na Aliikoa Amelika i ai i ka puka o kona honie.

YQKOJIAMiA—Ua haawi a'e ol Kuhiaa mua Tojo i kana pahiī kaua punahele ia Kenelala "Rob-l cri Eicbel.ebeiger, a ua noi uo kou% ,U,u.ikala ia mai. 1 E like me ua meu i holko ia ' iuai ua ala a'e o Tojo mai koxia,| nioe a'e no kona paina mua WJ mahope iho o kona hoao ana o Ta-| \vē i koua ola ponol. Ta paa pu| a'e koiia mau lioa i kukaknka pii i al uo ka hahau ana 1a Puuloa. rVi| haawipio pu mai o AkimaiaU : mada ke kuhlna kaua n\oana o ka i papa kuh&ia o Tojo ms l\owc i»vs ka Ta t»o Shluiada hoao auu o lawo t kona ola pouoi a g\ahop<? iho ua hOi> Joli ola i koua uck>ihxi. T*a lawe ae o Kenelala Sugi-, yama i koua ola ponol tna o Ve ki &o$ i V.ona poo me liona pm iwi&p&na pouoi. mau . Kepaui c aV »o ko"kaht ī \' t ko iakw.inau ola ?iMu>s nm\\>iV i o ka &na i ka hopu ia J

i MAKANA 1A | Ua kau a'e ka liui ona Koa o l ke kaua o na aina e he makama 41000- i ke koa mua i loa e komo «na ke kulanakaUhale o Tokio. Ua holke a'e ka oihana kaua, «oie lakou e papa ana i ka haawi iu ana o ka 1 kekahi koa e ae ana 6 lawe i kela makana i kau ia ai. Ua hoolala kela hui e haawi aku l<kela makana ia Paul B. Davis. Ua hoike a'e ka wahaolelo o j ua hui la o kela dala makana aia i ia mawaena o Davis ame na 1 poe nana i haawi' īnakana aku, , a aole ka oihana kaua e komo ana a akeakea i ua makana la. Uaki no ua kanaka. Aole paha 1 moeuhane mua .e kau ia ana ke koa e komo i mua ana iioko o Tokio. Pokeokeo no ka peiehu. HO.IKE I vKONA MANAO I ko Kenelaia Wainwright lioea i ana aku imua o ka ahaolelo ma ; Wakinekona, a i iawe ia iaku hoi Peresidena Truman no ka ha■uwi ia ana aku o ka. Medala Hoo- | hanohano o ka Ahapleio Lahui, 1 ua hoike aku la oia i kona manao imua oia kino, me ka ha'i ana aku, "aole e pono o Amelika e noho nanea hou me ka palaka a iawa ole ka ikaika e like me ia ■ iho nei ma keia kaua honua elua. ' Ua hoike aku oia, he mea pono o loaa aku i ka ahaolelo na mea apau i lawelawe ia maloko o na hoopaahao o na KepanL

Ua hoike a'e oia, oiai e lawelawe ia ana na hana hoohauoli, rue ke kaumaha nohoi ka huomanao ana a'e i na koa kaulana i haule iho, aole ma ke kahua kaua, aka, 1 make maloko o na l,al«paahao pelapela o ko lakou mau enemi. i Mamim aku o keia ua hoiko aku osa imaa o na Amelika, elna. mau mea ano nui a na Amelika e hoomaopopo loa ai mai ka poi-, do mai o Bataan. Ma keia mua aku, wahi ana', e pono ana o Amelika: I—E hookuoo maluna ona Kepani. ■ ■■ 2—E hoomakaukau mau i ole a1 na koa Amelika e auamo J ua koikoi o ka hoomainoino ana I ma ka make ana o ka pololi.

laia i hoea aku ai 'ma ke ka hua mokulele ma Wakinekona, aia hoi e kakali mai ana kona molrulele iho, ua holo aku la oia a i kana wahine ame ka har.wi ana iho i kekahi honi pumehana, a o ka mua loa hoi iloko o eha makahiki.

UWALO 0 HIGASHI-KUNI TOKJO —Ua uwalo aku Ia o Kuhina Hlgashi-Kuni imua o ka lat hui Amelika e ia Puuloa, oiai o lapana e kukulu aaa j i lahui hou loa no ka maluhia ati.;e j t ke kuikahi.

"Ua lanakila o Amelika a ua haulepio o lapana," j[ ka wa 3, ke kuhina .i pane mai jai i ka leka i kakau ia aku ai e jka. Hui .I'ai Nupepa. . "Ua pau ke kaua a e kanu kakou i ka lili me ka hpowaliawaha. O keia kou manao paa mai ka manawa mai i kukulu ir. ai ua kuhina ( o keia manawa. E na o Amelika . . . aole anei oukou e hoo-j poina ia Puuloa. 0 o kaj lahui Kepani e kapae t aua makou, a hoogoina i hlohioua o kaj po!nōihan u t ku , poka pa liu, a p liōu'ana, tua ke au j p\m! i aloha i ka malu,hiau"

Oiai ua hoohala ke kuhiua i kona ola iloko o ka 'oihana kaua aina, kai hoopaa a'e e hoohauoli ana ka lahui Kepani no ka maeawa mua loa mai iia hooka-uma-ha ana a ka papa ka.ua, ke ano e kuokoa ma ka olelo, a pel.i wale aku. Ua hoike ae a ka papa kaua, ma ke ano e kuokoa ma ka olelo, a 'pela wale aku. Ua hoilee ae ola , e hala ana he manawa loihi a paakiki ma ke kukulu una h6 "lapana Hou." Bla na papa hana hana nui;— 3-* Ke ano o ka liooko ana me ka oiaio i na kumukanawai i hool>olo ia ai ma Potsdara. 2—Ka ai, ka aahu ame kahi e lioomalumalu ai i ka lahui. Ua hoike pu a'e oia. "Ua manao makou e kukulu he lapana hou a maluhia, ua manao makou e kukulu' i aupuni o ke kulana kiekie t aka, e hala ana he mau makahiki no ka hoopau poq,o ana i keia hana. ■ PAA IA HE MOKU KEPANI

KANAIIAI, Kina—Ua p»a ia a'e ka mokuhalihali kaua Ke.i)ani, ka, Alaki, e kekahi nioku kaua luku Amelika, i hoohuoi ia no ka halihali ana i kekahi mau kanaka »no nui a kiekie mai Kina aku no lapana. Ua hoihoi ia mai oo keia awa i ka wa i loaa aku ai ma ka nuku o ka muliwai ¥angtze, no ka nieniele ia ana o ua poe o luna o ua nei. I ka wa i paa ai ua moku nei ua loaa aku he 190 mau Kepani o luna ona, a ua like me papakolu iho ka nui o na poe oluna ia manawa mamua o ka mea i ae ir no ua moku la. Ua ninaninau pakahi ia na. poe oluna o kekahi poe ua paiia na kii a ua hookuku ia me na kii 0 na poe i makemake ia ma ke paa "he poe kaiaima kaua. Ua paa ka moku" Ataki mahope iho y ke alualu ia ana no kahi pokole ka moku Rqbinson, a mahone .iho o )re ki poka ia ana maeaa ak^ 0 kona ihu. Ua hoiko a'e na poe o ka oihana lraua moana Amelika, ua haalele aku kela moku Kepani ia Kanahai, Kina, ma ka la 9 o Sepatemaba a paa ma ka la 14 mai, I'"Ua hoonoho ia aku he 13 poe Amelika no ke kiai ana na luina ( na moku Kepani. 1 Nui no ka akamai aijie ka jnaalea o na Kepani. Ua manao lakou e holo malie a pakele kela poe mai ka hopu pio ia aaa. Ua 01 aku na*e ke akamai o na Amelika mam.ua o lakou a pau iho la i ka hopu ia. mea maopopo loa o na poe i paa iho la he poe i makemake nui ia e hopu.

PAKELE HE HALE Ma kekahi la o kela pule aku nei ua pakele a'e kekahi hale mai lilo .i mpepuu na ke ahi. E Uke me na mea i hoike ia ae ua bo-a ae kekahi Kepani i kaaa kapuahi aila, a kau iho la i kekahi ipuhao ka maiuna o ke k&puahi no k& hoohehee ana i ke ka. Ua Lele aku la oia no kekahi wahi» ? iaia. i nana mai ai ai i kona hale ua ike maila oia i ka punohu" o ka uwahi, ua hoomauao ae la oia i kana ipuhao ka. . holo maila oi£ no koua liomo a ioaa ka huluhulu a hoopio i ke ahi. a pakele kaaahak, lte e a'o aku aua iaia mai no a haaa liou e like oie "Mai ■paino m&'u wale kona home.