Ka Hoku o Hawaii, Volume XL, Number 22, 10 October 1945 — NA MEAHOU O KE AO NEI [ARTICLE]

NA MEAHOU O KE AO NEI

HOI HOU I IH/ULOA Ma na iouo i hoike ia a'o Ua holhol hou uiai la 0 Akimalalu NimiU i kona kahua kikpwaena ma IHiuloa « iike me ia i ka \va i hoomaka ai ke kaua. kela makaliiki aku nei ua nee aku ko Akimaiala Nimitz kaLua kikowaena no ka mokupuui e Guam. I hooneē oia i kona kahua ma kela moknnuni i kokoke kahl a' na moku kaua e hoio aku ai 'a hahau ia lapana. I na hoi raa I*uuloa he loihi okoa hoi ia kowa a na moku e holo ai e ha1a ana he mau la lehulehu ā piha no paha ka pule a oi a hoea i īapana. U« hoike pu a'e oia (Nimitz) e hoomau ia aku ana no o Puuloa l kahua hoolulu kikowaena no ha, aumoku kaua o Amelika ma ka Pakipika nei. 1 Nolaila, e piha mau ana no o Honolulu me na koa ame na luina e Mke me ia I ka wa mamna aku o ke kaua. He mea hoi e pii ai na pomaikai o H»nolulu. Maiia paha ua oi aku no ka makemake ia o Hawaii nei i kabua hoolulu no na aumoku kaua t, Amelika. OI AKU KA POMAIKAE E Hke me na lono I hoike ia mai Tokio mai, o na poe i oi aku ka pomaikai ma lapana, a i hoomaopopo hoi o lakou na poe i ano nele a hune ma ka noho ana mamtia aku o keia kaua iho nei, oia no na poe mahiai.

I keia la aole i lilo na meaai i mau ninau ano nfti ia lakou.

Ua loaa mai keia hoike i na kanaka kakau nupepa Amelika e noho nei ma Tokio mai kekahi kaikamahine Kepani opio o Haruko Tokunaga i hanau ia ma Hawaii nei, a e noho nei ma lapana. Ua hoike a'e oia i kekulana meaai a na poe e noho nei ma Tokio.

O na meaai o ka paina kakahiaka, he uuku loa e lawa ole ai ka mea hookahi. .

Ka paina awakea o i ano like! no, he loaa mai na'e kahi pola j laiki, he elua pola laiki uuku, a 0 kekahi oia ma« meaai ua kupono ka holoholona, a me ka papaa 1 palai ia. ■'"X. Ka paina ahiahi, he elua pola j laiki me ke kai o na mea uiu i' hoomo-a ia he akahi hapa paona 'ia o ka mahina. Aole he kppaa j a he uuku loa kahi paakai e loaa ftna. He kaupalena ia ka palaoa me ke soyu. O ka palaoa he hoohuihui ia me kekahi mau mea e a'e. - : 1 Oka waiubata e loaa no he i paona waiubata no 100 dala KeHe hookahi loaa ana o ke kanake « na keiki mai ka eha makahiki a emi iho iloko o ka manawa o ekolu mahina. O ke kikalika he eha o ka la hookahi. ' ■ ' j Ua hoakaka a'e o Miss Tokunag& ua hapa mai ka uui o na kaa ohua huki lima ma Tokio i keia manawa mamuli no ia o ka nele ana o na kanaka huki kaa i na mea ai kupono. Aole e hiki i na kanaka ke huki a holo me na kaa me na opu i hele a hakahaka. koomaopopo mai nohoi oukou i ka haua a ke kaua maluna o'u," walū a Miss Tokunaga. ' Mamua he 112 oia mau paono. Manao au aole i pilia ko'u niau paotia i ka 10^,"

O kekahi poe e a'e he m&u kupa, Amelika, oia no o Rīchard Fukuda, Takeshi (Murata) Toshii'uku, ame l"asuso Matsuo o Hawaii. O n& poe mahiai, ua loaa ko la- j kan mau m«d\u\a ai c k&nu ai: i kekahi mau mea ai & me-a ulu c | ola ai ka nohona heane anau Weliwēli no ua hana a ke kausk, a aole na'e ma Hawaii nei» Ui hoolako iuai no ke Akua i n& uieai e ola ai n& Hawaii. WAIHO IKONA KOUO Al4l E lvoik*i ana kek&hi lonu no ka w&iho «u* iuaiia o Ekueptjra iliroMto i Noho Aiii i oi« &i oia e j kopu ia iu& ke auo lie m«a Uoalaaia kaua. Ua hoouna mai o Eknepera Hirohito i kekaM o kojva elele 110 ke hoike ana i ke keena o Kenelala Makaaka. He hana paha keia iia Hiroliito |i wuhi e pakeie ui ou mai u». , ahowa ia a hoopai ia x;o ka hewu |hoalaala k&ua.

E haawi ana oia 1 kona noho «iii i kekahi mea okoa. Na keia mua aku nae e hoike mai i na mea apau e piii ana i keia mea e pili *na ia' Kmepera Hiirohito. HE NUI E NOHO WALE NEI Eia Tte pahola nei maluna <1 ka lahui Amelika ka ninau limahana, a ela ke koi nei na limaUana e ho ia o na olohanl, a ua hoopaa | maikai 0 ka nana ina i keia ma- » nawa. ■ ' . ! ■ | Oka nanaina noho waie mamiiii j no ia o na olohana, a ua hoopaa | ia kekahi mau hale hana l«huleh\j, 1 a ua pi! aku la ma kahi o ka 230,,000 poe e noho wale nei, a ua like hae 100,000 ka oi a'e 0 na poe noho wale mamua iho o ka lanakila ana 0 na aupuni huiia maluna o lapana.

Ua hooiala a'e na agena aupunii o ka pau ana l keia pilikia oloha- i Jii. Aia ma kahi o ka 60,000 poeJ o na hale 010 p&pa i olohani a'e. : Ua lohe ia aku no e olohani ana' na limahana ma kekahi mau wahi, j

Ma Detroit, he uuku loa kahi manaolana no'ka pau o ka olohani a na limahana o 86,000, a 0 ka hapanui o lakou he poe no na hale hana otomobile.

Ca oi aku maluna o iwakalua mau hale hoomaemae aila i paa ae, mamuli o. ka olohani ana o ko lakou mau Ua hikī"āTcu ma kahi o ka 21,000 mau limahana e noho wale nei ma Texas me kekahi mau mokuaina e a'e.

He umi mau hale hana i paa ma Texas, a he 15,500 poe i waiho i ka hana no ko lakou hoi ana e hoomahuahua ia ko lakou mau uku hana he 30 pakeneta.

He nui a lehulehu na hale hana i paa ko lakou mau puka mamuli o ka olohani ana o na limahana. Ke pahola nei na hana olohani mai kekahi pea a kekahi pea o ka j aina. " I UA HAALELE IHO I Ma ka huli hoi ana aku nei a ka Mokuahi Matsonia no Amelika |i kau aku ai o Elele ame Joseph iR. Farinatona no Kapalakiko mailalla aku e holo loa ai no Wakinekona, mahope iho o ko laua hoohala i na mahina kāu wela ma Hawaii nei. Ua ukali aku ka laua keiki kane o John ia laua ma kela huakai no Amelika. Ua haalele e mai na'e ka laua kaikamahine ma kekahi manawa i a'e nei i hala no ka hoomau ana i kana mau hana imi naauao ma kekahi o na Kula Nui ma Amelika.

KE K.UMU NUI I MAKE A1 Ua heluhelu kakou i ka moolelo e pili ana ia Ernie Plye i make ai ma Ie Jima, O Pyle kekahi o na kanaka kakau nupepa i lilo i mea nui i ke aupuni Amelika. Ua kaahele ia e ia ma Europa ,a hoi mai a hoouna ia ma na kahua kaua ina na mokupuni i paa ia e na Kepani. O na lono i Loaa mai no kona make ana ma kahi mokupuni o le Jima, O na kumu wale no i hoonaopopo ia i make oia mamuii o ke ki ia ana o na Kepani me ka pu mikini. Ma o aku oia, aole he? mea i manpopo m&oli i k® kumu hui o kona make ana, Ha ka huli hoi ana aku nei i kekahi niau koa no Amelika i a'e ai na mea oiaiō. Ua hoike a'e ua koa nei, ua hai aku o Eroie Pyie ia iakou ka lakou liuakai ma le Jima. I

ko lakou hoea ana ma kekahi wahi, ua pee oia maloko o kona lua a pela nohoi o Emie Pyle. īa manawa ua ki maila na Kepani i ka lakou pu mikini a ku kekahi koa e aku. Ua kiei a'e oia mawaho o kona lua a ia manawa pu no 0 Ernie Pyle i hana ai me kona manao ana e holo aku a hoopakele i ke koa poino a ia manawa no i kani hou mai ia ka pu a na na Kepani a ku o Pyie. Ua hemo aela kela koa a holo aku īa a ki 1 ke Kepani a make oia.

Ua holo aku, oia e hoopakele i ke koa i ki ai i ka. pu a pela oia i hgao ai e hoopakele ia Mr. Ernie Pyle.

O keia iho )a ke*. kumu i make I ai o Mr. Erjiie Pyle, no kona hoao i ana c holo a hoopakele ī ka mea | i ku i ka poka e ka pu & ka enemi. HOOKUU IA . E hoike ana kekahi lono /nai T°kio mai no ka hookuu ia ana mai nei o Iva Toguri, kekahi wahine keps,ni opio i hanau ia ma Los Angeles, a i pahola aku hoi kona kaulana ma ka inoa kapakapa o ka "XiOke o Tokio" malalo o kana' kane Pukiki i mare ai, a e kali ana na'e hoi no ke kahea ia aku e na aliikoa kiekie o ka Mahele Kaua 8. ,

TTa iioea hou aku oia no ka hale radio Tokio, a o kahi ana i hoolele a'e ai i na lono imua o ke ao holookoa i ke kulana kaua o Ainelika.

Ua hanau ia oia ma !Los Angeles, a ua hoi aku no īapana a lilo i mea paa h&na no lapana i ka wa iho nei o ke kaua ma na wahi moolelo o Tokio.

| HAULE KOKA MANAO KUE [ Ma kela pule aku nei i apono ai ka Aha Senate ma Wakinekona i ka inoa o Dean Acheson no ke kulana hope kuhina mokuaina n>a na balota" he 69 i ka hookalii, maKope koke iho o ko Peresidena Trumao hoike ana aku imua oia'kino no kona waiho ana aku he olelo a'e ia Kenelala 'Makaaka, aole e ae i na Kepani e maua'e maluna a'e 0 kona mana. O ka mea i ku'e i ke apono ana 1 ka inoa o Dean Acheson, oia 110 o Senatoa >Vhersy, (Eepuhalika) o Nebraska. Ua hookahua oia i kana kumu hoohalahala ia Aeheson, mamuli no ia o ka Acheson mau olelo nema ia Kenelala Makaaka.

j O ka Acheson nema ia Makai aka, oia no k6 Kenelala Makaaka {kukala ana a'e e hookuu ana oia i ka nui o na koa a koe«he 200,000 . waie no no ka hoomalu ana ia \ Ua hoike a'e o Acheson, "aole ia Makaaka ia kuleana . e hooemi i Ika nui o na koa, a aia waie no ia | kuleana i ka ahaolelo lahui." | I kiaohi ua kue ioa o Senatoa t Chandler, Demokalaka i kela ne|ma ia puna o Makaaka. Ma k&na j haike a'e awle i kauhoa ia aku o j Makaaka i ka nui o na koa e | hoopae aku ai i lapana. Ua waiho , ia ia mana ia Makaaka. j Ina u& ike o Makaaka i kana | e ha«a ai, heaha ka mea i ka n«ma ana. He uau hana hoohaahaawaie no ia, Ua kauoha ia aku na'e o Makaak& aole « hooemi mai i ka nui o na koa kiai ma lapana. Ua hoomau ia na'e kona noho poonui aaa no na Aupuni Huiia ma lapana.