Ka Hoku o Hawaii, Volume XLI, Number 25, 9 June 1948 — Na Meahou O Ke-Ao Nei [ARTICLE]

Na Meahou O Ke-Ao Nei

MAKE HE'KANAKA OPIO Eia ka oihana makai o Honolulu ke noil mol nei I ke kumu o ka rnake ana o HcVbert Hhleo Hattori. he kanaka o 25 na makahiki, a aia hoi he wahlne o Jean Ta«ko Segawa ke waiho la SJoko, 'O ka Halemai iloko o* ko loa. ■? O ka mea i hoomappopo ia, ua hoao laua e lawe i ko laua mau oia ponoi, o ke kane nae hoi o laua kai make. E like me na mea i hoike ia ae, ua loaa aku ko laua mau kmo maloko o kekahi lumi o kelleahi hokele ma .Waikiki. Ua loaa aku laua i ka wahine lawelawe o ua hokeie la, a e moe ana nohoi malalo o ke kapa hookahi, a ua aahu ia nohoi laua iloko o ko laua mau aahu maikai. Ua loaa pu aku he mau leka lehulehu e hoike ana no ko laua inakemake ana e lawe i ko laua mau ola ponoi. Eia hou no ia mati mamo a Waawaaikininaaupo.

AOLE E PAA ANA KA PUKA WAKINEKONA Ua hoike ae la ka wahaolelo a ka Buro o na mahele noii aole he īini 0 ka buro no ke pani ana i kona keena oihanama Honolulu." "Eia makou ke hoonee nei i ko makou mau agena no ka hoi ana aku no Honolulu," wahi ana, "Aole makou e hana ana i keja 1 na i komo mai ka noonoo no ka hoopau ana i ke keena oihana malaila." Ua .wawa ia nae keia mamuli o ka lohelohe ia ana aole i lawa ka waihona dala no ka hoomau ana aku i ko laila keena.

HOAHEWA 1A NA AHAUIA TEL AVIV, Isaraela - - Ua hooili aku la ke aupuni o Tsaraela i na Arabia no ke kue a uha'i ana i ke kauoha no ka hoopau ana i ke ki pu ana ma Palestina ame ke kau leo pu ana aku aia wale no a hoopau na ArablāT — ī ke ki pu ana )it# "alaila e loaa no ia makou ke kuleana no ka hoomau ana aku i kekahi hoolele kaua nui ana." A.MMAN, Trans-Jordan — Ua hoike ae ka Legiona Arabia no ka hooauhee ia ana ka mahelo kaua Tsaraela, ma Romena ame Givt Shaul me ka make ana he 100 mau ludaio. Ua hoike pu ae na mahele kaua Trans-Jordan he 40 mau ludaio mahope iho o ka iele kaua ana mai a na ludaio, he mau haneri ka nui maloko o Trans-Jor<lan īnai ke kukulu hema aku.

PAU MAI KONA KULANA OIHANA MAI Ūa pau ae la ko George F. Lārs"en Jr. noho ana ma ke ano fee poonui no ka Oihana Makai! o Hawaii nei, mamuli o ka hoo- i pau ia ana e na komisina Makaij 0 Hilo nei. | I kinohi ua ano hoplolohe np, 7 Larsen i ka wa i noi ia a3atj al e waiho mai i kona leulana' oihana. O ka pane hope i loaa mai iaia mai ka komisina makai' pau. "Ua pau oe." Ua haawi ia nae hoi, iaia hemanawa hoomaha, a ua hoōmaka aku koha lawe ana i kona manawa hoomaha ma ka Poakahi iho riei. lune 7, a e pau ana iloko o Aukake 15. O kona la hope nohoi ia iloko o ka oihana makni! O na kumu i hoopau ia ai oia mm kona kulana oiliana mai, mamuli o kekahi hana ana i haua ai i kupono ole hohoi iwaena o kana mau makai' O ka lvta oia no kona mare hou ana i ka wahine he hookahi wale no hora mahope iho o kona nioku ana tni kana wahme mua mai. Aole hoi ia he mea maikai i ka r,\onao o ka lehulehu. Ua noho mua no o Lars<?n i hope poonui no ka oihana makai ,m Honplulu a maliope iho hoi--1 hoi ia aku i poonui no ko Maui |Oihana makai a mahopl niai i I hoonee ia tuai ai i Hawaii noi. Ua lawe ae o Anthony Paul kona hope iho i ko kulana pa:\ ana i ka hoeuli o ka hookele an:\ i ka oihana makai. Ho moa maopopo i ka wa e toa ai o Larsen malvopo iho o koiu\ iawe ana s ieona nianawa liooi.uiha e hookohu ia &ku au\a o Pa\ii

!i poonui no ka oihana makai. Ua I kohokoho w.ait ;a i;o o"' ke ■ ka'naka e hoopiha ana i ke kulana iliope poonui oia no o Kapena y \ka Oihana Makaikiu o Hawaii |nel o Gcorgc A, K. Martin, kekahl o na kelkikane o Hcnry Kapuhili Martln, Makainui Kalana mua iho nei. j & iike no me ka hoakaka a I ka buke nei, e like no me kau e ; kanu ai pela no oe e ohi mai ai, i l na no he anoano mo kau e [ kanu ana alaila e ohi mai ana jnb oe i ka hua inoino. I kanu i aku nae hoi oe i ka anoano iraījkai e ohi mai ana no oe i ka 'hua makai. ?: ■ " : v j KA MJEA INO LOA Kupaianaha no paha ke ano 0 ke kanaka, aia he kaiiaka maikai aia nohoi he kaanka inoino. O na poe maikai e lawelawe i ana lakou i na mea maikai a o na poe ino e lawelawe ana i na mea a hana maikai ole. Ua hoomaopopo ia keia ma kela pule aku nei ma Honolulu. Eia iloko o na hale oih&na like ole a pela nohoi me na hokele ke ike ia nei na kini e kuku ana a he i hoailona hoi ia e hoike mai ana 1 ka mea e hoea aku ana malila, ke imi ia nei kekahi waihōna dala no ke ana i kekahi. ano mai e leha nei iwaena o ka ; lahui, a o kekahi o na mai nana ' e luku nei i ke ola o ka lehulehu. 1 Ma kela pule aku nei ua waiho ia aku kekahi kini maloko o ke hokeleo Hale Kix>a. Ma ka hora 2 A. M. o kekahi po ua ike aku no ka haku hale i ua kini !a maloko o ka hokele a ma ka hora 7 oia kahahiaka, ua nalowale iho la ua kini la. Ma ke koho a kela wahine aia palia j ma kahi o ka §5.00 maloko o ua ikini la. [ Kupaianaha nohoi la, ma kahi o ke kokua ana aku i kg aiaheie e hiki ai ke kinai i kela ano mai, ua hao aku la ka piko pau iole a lawe aku.

WEHEIA KA HALE HOU | Ma ka Poaono aku nei r wehel ia ae ai ka puka o ka lumi hoikeike o ka Hui Kaa Island Motors, no ka makaikai ia ana e ka lehulehu. Aia kela hale kaa ma ka huina o na Alanui Kamehameha ame Kumu. O ka pau ana iho nei no ia o kela hale i ka hooponopono hou ia e ke kamana S. Oda, he mea lawe uku pau. Ua hoohui ia kela Hui Kaa Island Motors iloko o Novemaba, 1940, i ka wa i haha hou ia ai kahi hoopiha kakalina ma kalii e ku nei i keia manawa, a ua hana hon ia nohoi ka hale hoahu kaa O na lunanui o keia hui kaa i kukulu ia -ai, oia no penei: peresidena, Guido Giacometti; hope peresidena, Martin Penee; kakau-olelo-puuku, Luigi Giacomētti; papa mana hooko, Bernard K. Chuck, ame S. K. Oda. O ke ano o na kaa a keia hui e kuai nei oia no ke T>3 Soto, na kaa kalaka, na kaia, ke kakalina ame na mea e ae e pili ana no ka pono o na kaa. Ma ka la 10 Apelila, 1946 ua hiki aku ma kahi o ka $26.000 ke poho o ua hui la, mamuli o ke kai hoee iho nei. Ua hoomaka hou ia ke pahonohono ana i ua hale la. Hoko aku nei o Pepeluali 0 keia makahiki ua hoomaka ia ka pahonohono ia «na o ke keena oihana o elua hale ke kiekie 1 hiki aku ka hoolilo ma kahi jo ke $40,000. O ka nui o kahua o ua hus la he 170 ma o ka 1160 k&puai.

HA PAI'A KIHIKIHI HANA Aqje o Honolulu, Maui, sme Hilo nei wale, no ke lawelawe ana i no hans hoomanao i ka la hanau o k<? AUi Kamohanieha, aka, ua komo .pu ae no o fvom ma ka hoomanao pu ana. Ma ke ftabati iho n«?i, uA la\wlawe ra na hana iuwiuanao inaloko o ka Luakini o Mak,uaekaua, a na ka Rov> J«m«s Awai i hal īuai i na mea e pili ana i ke ola o KaineUameha. Ua kaa aku m ka Papa Him«m. o Kalukolu ka himoni ana m«u i kekahi i\j»u him«?ni nia ua 1& ala. Ua mele pu m&i na Ahahui] Kamohan oha Kaahnwanu i| n;au m?l«> v> ko lakou] ahHiuii pouoi. i . j ! L'h mdle ,a jjpnai kekahi nielOj jkuik&wa no k| Ahv Kamcharic~! iha, q ka r»i>3 llimeni o lvsJ«-

ikolu, a o ka himoni hookuu o ke Alii Kanieliameha e lta rajja. Himeni o Kahikolu» a o ka himganaina o i a n a, "E Hawaii Kuu o n o h a n a u e" ame ka pulo hookuu a, ka Rew ! •lamcs Awal, a mele. ia ke melo j lahui o Hawaii noi Hawaii Ponoi. .. . Ua hoea ae ina uu anaina houmanao la na lala o na Ahaliui Kamehameha, Kaahumanu, amo Ka Hale o na Alii. HOO3IAIĪA IA KA HOOKOLOKOLO i.Ma ka Pokahi iho nei i hoomaka ia ai ka hoolohe ia ana o ka hihia o . John Palakiko apie James E. i hopu ia ai no ka hewa Pepehi kanaka ma 0 ka pepehi ana ia AL\s. Theresa Wiider. Ua waho ia* aku laua maloko -o ka Halemai MoLwahine no ka nana ana i ko laua waihona noonoo, a ia laua maloko o ka haleīttai i mahuka mai ai. No ia kumti ua hooholo ka papa kauka nana i nana i ko laua kulana, aole laua i pupule i ko lua manawa 1 lawelawe ai i kela hana" maīuna o kela wahine. Ua hookomo ia aku ka pane aole laua i hewa imua o Lunakanawai Kaapuni Buck. Ua hookohu ia maila na Loio George Kobayashi, Bert Kobayashi. ame T. S. Goo ma ke mio he mau loiō no ke kupale anā i na mea i hoopii ia, Mamua aku ua hana wale kela mau loio ma ke kupale ana i na paahao me ka loaa ole ana o kahi uku ; ma 0 ke noi 'ana aku a ko laua mau ohana. • Ma keia mua koke iho e maopopo ai ka hopena o ka hōoko iokolo ig, ana o mau kanaka. Ma ka hoomaopopo aku hoi malia o hoao ae na loio kupale e paio a noi aku> no ka hoemiia aku o ke kumu hoopii mai ka pepehi kanaka degere ekahi mai a i ke degere elua. HALA AKU MO HONOLULU Ua hala aku o 'Kakiana Makai William Kamau Opio no Honolulu ma kela Sahati aku nei no ke komo pu ana iloko o na hana hopniakaukau. mana mea e pili ana i ke ano o ke kalaiwa ana 1 na kaa otomobile. E malama ia ana kela hana ma ke Kula Nui o Hawaii, e ia i hoike ia ae ai e George F. Larseu Jr., ke poonui o na oihana makai o ke kalana o Hawaii nei. 1 Ua hoomakaukau ia kela papa-: hana no na kumuleula o na kula' kiekie, eia nae ua kono ia mai na makai o na mokupuni mawaho mai o Honolulu no ka hiki aku a komo pu iloko o na hana hoomakaukau e like me ia i hoomakaukau ia ai. KA WAHINE MUA LOA Ua hookohuia mai Tiei o Yo&hiko Tanigawa, he wahine hanau no Roseville, Kaleponi, he inanioi Kepani, no ke kulana Kahuma'i no ka oihana. kaua moana o Amelika. O keia nohoi ka mua o na maa na hanauna Kepani i hookohu ia no ia kulana. Eu\ oia ko lawelawe mai nei i kana hana kahumai ma kekalii halemai ma Long Beach, Kalepoiii. He mea maopopo loa 11% \c\a wahine i hoohamama ae la i puka no na hanauna Kepani o lieia mua aku. HOOPAIIA HE MAI" KAUKA KEI.KM.VNTA He ehiku mau Kauka Kolomania t make msvt n?i m& k* j am&na li kanaka t kuknlu o j «a Amelika no na kalaima i lawe- , lawe ia i ka \va iho nei o ka k&uau Ua «iiewa ia la!to\i no ka pe- ( pehi ana &me ka hoomainoino ana iie uuaani o na jxx x ma na kahua hoamalu o na KoWmania. O koiA poe ka mua loa o na poo he i hoopaiia ai no ka U ia ana maluna o ka amana li e na aha hoo&olokolo Amelika o oihaua kaua. JS I.OAAA ANA NA HOOPII llvV Ua hauoha «« la ko Kuhina Haleleka ,\i. ponalkisvM\ o Amelika no ka U<HMnahuahua ka aku o na nku h«na o na lrr,fthftr,is hatc\ck;v o o Hawaii 23> pa koneia, m-a-lun& ae o ko iakou m&u uku ma-

| E hoomaka ana nolioi kela hooutaliuahua uku ma, ka la 1 o lulai ac nei, a e aiia hoi Leiu i ka uUuliuua, o ua limahana haleleka o ke f teritol'i n.aluna o lea ukuhanp, iliwai iiīc kekahi mau liiaahana aupuaū e ao ma ke. tuiitori i loaa ai na hoo-' mahuahua ana ia o Ifo lakou niau v:ku hana. Ua iioike ue ka oihaua jlialeleka aia ka niana _i ku Kiaiina, Haleleka ka mana ka liooponopono ia ana o ija uku hana j 0 na limahana hajclejca. HOOPA-HULA HE IUOK.UL.UU WAKINEKONA ■ — ,Ua hoole lon ae la o Hope Arlhur W. Radforth i*s._ka ia j ana o ka mokuluu Carp e l:a mokulele o ka Oihana, Kaua Lev,a. He mau minuke J mamua i]'J J aku ua hoike ae la o Lunanu!:a- j ainana Hugh D. Ēcott, (Hep) im ka hoopa-hu ia ana o ka mokuluu a he 50 o ieona luina "i 'hoihoi ia aku no ka halemai 'no ki lapaau ia ana. tJa ninaninau ia ae o Bradfonl ka hope akimalaīa o ka oihana Kaua moanā, e na poe kaHa ūT nupepa ma na mea e pili . ana 1 na hoike i waiho ia. ae e ScotL. j Wahi ana: ' : "Aole ioa he . oiaio o kela ni».u ;nea." PAHOLA KA INO MA PORTLAND E hoike ana lono mai Portland mai no ka pahola a.na ae o kekalii ino nui ma «a mokuaina la ma o ka haule ana iho' 0 kekahi kuaua nui a no ka ikaika loa o ka haule ana a na paka ua eloelo ua kahe maila ka wai a ua hiki ole i ka muliwai ke ale i lea wai, a no ka nui..] ame ka ikaika loa ) o ka wai, j ua, na-ha na pani wsi i hana _ia | Ua kahe maila ka wai me ka! ikaika a halana pu ia kekahij mau kauhale a u? lilo na ai'n 1 ., niahiai i niea ole. Mui kekahi raau j wahi ua hiki aku ka hohonu o ka wai ma kahi o elua hale ka hohonu. Ua lilo aku na hale o ua poino pu no ke ola o kekahi Poe. ' 1 ■] t Ua hoouna ia aku na koa L: ' 1 lahui no ke kokua ana i na haii:;. : i hoopakele i n?. poe" i hoopilikia ! ia e ka wai. Ua kipapa ia na | eke one ma kekaln 'mau ;ii i ' hiki ai ke paa aku i ka ikaik* ! o ka wai. ! \ T Ja lilo ak\i na hale 1 aua poino pu no ke ola kekahi poe. ' j Ua hoonee ia kekahi poe i hiki! aku ma kahi o ke 60,000 a oij aku mai ko lakou mau wahi e j noho ana mamua ō I<a hoea ana aku o ka w/ii kahe malaila. E like me na lono i hoike ia mai o kekahi keia o' na ino nu! loa i ike ia iloko o na makahiki' loihi loa. Aia paha hialuna aku 0 na miliona dala ke poho. Ma na lono hope i! loaa maiia eia no" ka wai ke pn mahuahua ae la, a e hiki aku ar.a paha ma kahi o ke 30 kajpuai ka liohonu. O ke kiekie 'loa keia o ka wai halana ai' Hoko o o0 mākahiki. Ma na kii i hoike ia ae, o iko ana oo i kekahi 'poo kuku a.sr\ 'maluna o kaiipa'ai" o' na i halana ia o ka wai. iko ru ii> a'na nn kaa kuku |ana Hoko o ka \\Tii. F lana pn' ana nohona apaapana papa ik>ko o kahī o lna ia ana o ka wai. i fKF ltOr t R.\ UNA AI OIIA M&Uope ilio o ke kaawale .aku mai ka aina liaijiau aku uei j«o kekhi maii makahiki lehulehu Ihe 22 i huli hoi mai ai o Mvs, | ,i-ouis Outt'eld i Ha\yau noi nio, ( kana kano ameka. laua walu ke;'kikane o 15 makahikL ] jQ k& mua oka ( ,iiua iuui o kana kaue i iiawa^, Ua uuu->e oia i ko kaue iai-<, s ;ua Amelīka. O hana .;:a ? Okaiana, l;c hopo v v iuuu ,no k» Hui Kukuiu\yUa o Oka* ilana, ika niauawa ahe Kun.n |HuU Hawau i na ho]r& o ka po, joia luh o kv; ano maolī o na ]hula Hawaii, a ua Uljo oia i nwa e hooiaha aku ia Hawiūi -uuku ma AuioUka, h o ka o J . aku i ix>e i ike |inaka ok ia Hawaii sxc;. j * O kona ar.u hanau, e ,halA aku $uva lakow r.v> ka ik: ( Ai«A Ul « 0 k>3 u;A'. no Hawau iiou 4 AIA av,:o , juau |Hiio uo* e - "1