Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 6, 31 October 1861 — HE MOOLELO NO KAILIOKALAUOKEKOA—Helu 2. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KAILIOKALAUOKEKOA—Helu 2.

Ninau mai o Kaunhialii, auhea la hM ua wahi kanaka la, i aku ke kaikuahine, iia no i ka hale, i aku la ke kaikunane o kii hoi ha, ae aku la kela o ke kii no ia o kft kaikuahi* oe ia Piilaāu, a loaa e noho ann iloko o ka hale, hai aku la keia i na huaolelo, i l|ii tnai nei au ia oe; ae aku la ua wahi Piila«ju nei, hnele mai la laua nei, mahalo aku la liā wahi kanaka nei i ka hale, i ka i ika lehua, he haie luhua ka hale. Eehia māoli keia, kahea mai lā o Kauakahialii, hele mai, hele aku la o Piilaaua koko* ke aku la, aloha aku la keia f alohā 09 mēka. > nani pau ole, &loha aku ia o Kauakakialii ia | ia, ninau hou mai la o Kauakahialii ia ia, heaha kou mea i hiki ai iuka nei, i aku la o Piilaau, o ko kaikuahine ka mea i lolie i ko'u mea i hiki ai iuka nei, ninau ae la ke Ikaikunane i ke kaikuahin», heaha la koia «ei mea i hiki mni ai i uka nei, hai kumu m<i la ke kaikuahinei i na olelo a Piilaau i pii mai oia i ka laau hale oo ke kaikamahine a ke ālii o Kauai, ninau aku la o Kauakahialii nOtrai, hai inai la ke kaikuahine ia ia, no Kailiokalauokekoa, oinau hou o Kauakahiilīi, he kai '* kamahine maikai nae paha ia, n« »ai la ka , hinikni o ke alii o oukou, i āku la o Piil&au, me oe la nn boi la, he oi Ina nae hni k«u mai* ! k§|« neemi iho kooa ui t oo«do kā k&M« |iiti

■ *i» i ako U o Kauakahwlii» o kii ,h«t b« i «ahine n*'«, i o?at la o ,£itlaatt i «ola * Watt ka'n, i aku ia kela i ke aha hoi, i mai li o PitlfiAU, ina *att e hiki i kai, o kiiik make no ia, i uku la o Kauakahialii, pehea ki ka hoi e loaa ai. . . 1 la o Piiilaau, o oe no ka m*« e loaa r <l» t »na oe e ooho alikealike o ka po, nlik.ealifee o kft ao, alaila, iho oe i kai o Wailiia, \ alaila loaa ka boi ia oe ka #ahine t ae mai la ! kela, o ka pau no ta o ka olelo pu ana o Ka- ! uekahialii me Piilaau, ooho iho la o Kauaka- [ bialii t hootoaf>aa fte la ia ia Kawau, ka ohe J*na, lalau aktt 1« ls, a holoi#iho la ia a maiki'i* wihi iho la ia i Kaahuula a paa, hoohaf*tama ae la in i ke pō» e nei ( a īuiu aku malunn o ka Ba lana kooa manao no kona lehe ana i ua kaikamahine ! nei okai o Wailua, noho iho la ia alikealike | o ka po, lalau aku la ia ia Kawau kaohe, j huli ae la kona alo iluna, ani peahi aku la ia ! Ine ka hae aku ma kona waha, kapu aku la o Pihanakalnni, kapio kaHiau imua kapu k«>lea o Kawau kaohe, E Kaili-e e Kaili-e e Kai-linkalauokekoa-e, ua mne-oe, lohe ae la kahi kunpuu. Ua lai kalett o ka nhe i kai o Wailua nei, hoala aku la ua wahi kabu kuapuu nei i ka hanai, ala mai la kela me ka huhu, i mai la ka hanai, heaha keia au 6 hoala nei ia'u, i aku la ua wahi kahu nei, e ala ae paha oe, i mai la kela, heaha keia, i aku la ua wahi kahu nfei/i kahea ia mai nei oe, i tnai la kela, nawai au i kehea mai nei, i mai ua *ahi kuhu neif mauka iho nei i hea iho nei, iea ka !eo, ua like me ka lea o ka ohe, 0 ka olelo ua like me ka olelo a ke kanaka e hai mai ana i ka inoa o ka aina, pehea inai la ua alii nei, pehen! hui aku la ua wahl kahu kunpuu nei. E i mai ana, o Pihanakalani ka aina o KaWau ka hea tnai nei no i ko inodi E Knili-e, e Kaili e, e KailiokalaUokekoa e, ua inoe od, i aku la ua alii nei, ■ ke kahen anii mai, ae aku la kahi i kahii ue, aoho mea lea rna Wallua nei e li- , ke me kf'in i knhoa mai nei. ■ I mai ua alii nei aole paha auanei e hahea hou mai, mihamin* itin, o ke ala iho la no ia olnua hei a ao ka po ol£lt> aku ia ua alii nei ina Uahea hou mai i keia po haele kaua, ap. ake ona laua nei e po koke aku ka In, a po la u* oiiai, ! mai la ua wahi kahu nei, aola i keia wa ke kahoa ana mai, ninau hnu mni la o Kuiliokalauokekoa, i kn wa hea lu hm', i mai In ua wahi kahu nei, nia a Ini kn kauhale i ka moe, alnil,i kahea mni, kakuli iho la laua nei a liuliu, kahea mni la. Huli ae la ke alo o Kauaknhinlii iluna ke alo, ani peahi aku la keia i ka ohe e hai hou ana, kapu aku la o Pihanakulani, kapio kaniau iinua, Knpu kolea o Knwau ka ohe. E Kaili-e e Kaili-e e Kaiiioknlauokekoa e, Ua moe oe, i mai la o Kailiokalauokekoa, anle au i inoe, ke ala aku nei nnu, e huli aku ana au iu a i loaa oe he wahi aikane of ha'u i huli aku au ia oe a i loaa oe he kane 6 kn'u knne no hoi oe, aka hoi; i huli aku au a he akua oe, o ko'u akua no hoi oe au e hoomana al, aka hoi i hnli aku au a i loaa ōe ia'u he Lio keoieo o ko'u lio no oe e peki mau ai i ke one o Wailua nei, he kuke no hoi ia. Kn hele aku la no ia o laua nei a au i ka muliwai o Wailua, a kau mn kela knpa, pii nku la Inua nei a hiki i ka nnhelehele, me ka lawe kapa no ua wahi kahu kuapuu nei, no ka hnnni, heie āku la laua nei io ia nei, i ke Ih nahele i keia nahele. Pau ae la na wahi •kapa o laua uei i ka lawe ia e ka lau o k« 'laau o ka nahelehele, ike inai la o Kahalele- ' HŌa iuka o Pihanakalani e pii aku ana iloko 6 ka nahelehele. Hele aku la o Kahaielehua a hiki i ke kaikonane, hai aku !a keia, ai ae hoi ko mea au 1 kahea aku nei iloko ka nahelehele, Aole boi oe e pelu iho i hookahi li>aa i koe aku i eha lima e k<»6-mai t ani peahi akd oe i }ohe lau ala, alailn, e like me ke kahe ana nu mafnaa pela no keia kahea ana, me ka olelo iliUi au I kahea ai i kai o Wailua, pau ka olelo ana a ke kaikuahine, hoi mai la iā i kona hale. Kahea āku la ua keiki nei iloko o ka nahelehele, elua kahea on'a a ua keiki nei, i ke kolu o ke kahea ana, hiki laua nei iuka o Pihanakalani, mahalo aku la laua nei i ka maikai o ka aina, hoole laua i ka inalkai o Wailua, aole e like me keia ka noni, hele aku la laua nei iloko o ka mala maia t kalo, uala, ko, o na mea kanu no a pap, o ka aina a pau ka laua e nana ana, hoea mai lā laua innwaho o ka inala ko, a ike aku la lsua oei he haie e ku mai ana, oleln aku la ua wahi kahu kuapuu nei, he kanaka no ka ko keia wahi, i niai la o Kaiiiokalauokekoa, hilahila ino ka hele ana aku, tfa hai mua aku o Kahaleleh la ia Piilaau. Ai ae ke alii o oukou, i Aiai la o PiilaaU ka! i ka hale nei oo ka oe ' o knu ike aku nei no ka la, i aku la o Kaha* lelehua ia Piiilaau, e nana aku paha oe la, nana aku la ua wahi Piilaau oei, a ike aku U e hoea rnai ana laua nei, peē ae la keia Uokoo ka)iale, i aku ia keia ia Kahalele-

hui, he oīaio k», oke aiii io no o makou, heteta*f 14 Mlā nei a hikt. - • i p<tu.) AuhM oe e ka mea naoa e kākau rn»i nei ka «oooleln o Kailīnkalauokēkoa. £ kakeu mai oe I na kiko, a me na (hopuna aoie niake huikau. A i hooku|li oe, alaila,%a pau kē pai ana ma ka Hoku | o ka Pakipika.