Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 45, 31 July 1862 — Untitled [ARTICLE]

0 keia w> ka i ka U i maopopo ai ia kakou « paa I» lal hoihoi i& nuu ai ke ea o k& ain& malKipe ibo : Georg<bE&a!et. i hikl mai ai maanei i ka makahiki rM3, moka maou*» Ben®girrīr makahiki bE>ok&hi tto e ka A<imiral Kiehani Tbofftas, i hiki mai ai waane» malnna o k* j manowa « Dvhliit," ft na Hako George P»aiet «o i (kmkaoi i napa aloha, malanao kooa moku £otoot, i ka maoawa i huki hou ia ae ilona ka Hae Hawaii ! He la keia i waiho kaawale ia no ko kakou hanoli, vo ka hoihoi ia ana mai o ke ea o ke Aiipani, i lilo akd iloko o im la pokoie i paa iā'i ma ka iima o «ftHakaOeorge.Paulei nei, a hooliloia ma ka Inoa o ka Moiwahine o Be* n'lania Noi { a mftmali o ka lokotnaik&i man 0 ko kfckon Lima Kokua Mana Loa ( oa hoihoi ia mai ka hantt o ke Aopnni i kaili wale ia, me ke paa ewaewa a me kē kauiike ole. A oiai aa tnaa ka hanoii ana o na makaainana o ke Anpuni ho keia la i na makahiki 1 hala ite nei, nolaila, e f>ono no ke hooman aku kiikou ma ka malama ana vua ia la, a mai hoonele i na mea maa i fjanaia i na ia i hala nei. -£ $!a kakoa i ke kaknhiaka me ka manao e' honi fttta ka Ipuka ihu i na laulau kuhikuhiniao ka puaa, na iaulaīi āala o ka moa i puholoholo ia, na luau. kwalu ift, a me na mea a patt e kae ai ka puu momoni ai i ke ktthini«i. t*eift no na mea i hanaia ina makahiki i hala ae nei, a mai hoopoini i heia la i na mea mati i hanaift i na tnakahiki i kaa hope ae iiei. H hapai kakon me ka manaoiahk mai o a o, mai kekahi klhi a kekahi, a iloko o ko kakou mahao ftna i na hauoli me na ieaiea, mai poiha kakoU i ke Akua Mana Loa, ka mea nana kakou i hoopakele āo miiilokb o ka pilikia. ~ i :-i : , B&~ I ka nana aku, ua kokoke pau keia kau Ahaolelo e- noho neL I alawa auanei makou i ko makoa maka ma na mea i hanaia e ka Ahaolelo, aole oo makou i ike i kekahi mea i hanaia no ka hoomau.ana o keia lahui ma ka ili o ka honua. Ua ike lea na lala a pau o ka Ahaolelo, ke hele nei keia iahui i ka ole rae ka hikiwawe loa ; ke ike nei iakou i na hale kanaka ole a me ka aina i noho ole ia, o ua pueo a me na kao wale no kn e hele nei ma na wahi, i paapu i kanaka inamna ; akn, he mea ole ia ia lakou ; ke uiau nei lakou i ka hele, ana ma ke ala i hehi makehewa ia no na makahiki he nui i hala ae nei; me he pinao la e hou ana i kona poo ma ka paia o ki hale, aole lakou i aui ae a hoao i kekahi ala hou, malia paha. e hiki no ma kahi i inakemakeia e hiki ai. Ua hoike pinepine mai kekahi o na hoa i ko lakou manao nui i na holoholona ; a o keia piau hoa hoi, aia a hoopukaia mai he kanawai e pili ana i ke ola no keia iahuikanaka, aole lakou i ohikihiki i ke kokuli ma ka pepeiao i iohe pono ; no ka mea, ua hooholo e mamua lakou he ino kela kanawai r ahe maikai keia kanawai. ,ile makehewa ~loa ke kukulu inanao ana imua o lakou, he makehewa loa ka lioike ana imua o lakou na papa helu e hoomaopopo ana he nui na kanaka i pakeleia ma kekahi; a lakou i manao ai e hoopau ; he makehewa ke hoike aku me ke akakā lea, ua kauahai nm \vale ka mal īki iho i aliaa ai i keia lahui mai ke an ia liono mai» a he makehewa no hoi ke oleio kft Luna Makai ua kokiia niii ka meiuhia oke kutanakuuhale ma ia kanawal O keia mau meft a pau loa e laa me ha mea a ka Moi i abko hiai ai iloko o kana haimaltiao i mha o ka Ahaoleio, ua ihlumiia no mawaho ae 6 ko lakou noonoo uia. No ke aha.' No ka mea, i ko makou manao, ua hoohiki e ia ho kekhhi o na hoa mamua o ko lakou kuhoift ana e hana ma ia auo. Aoie hiakhu i hodpiH aka i keia manao i na Ula a pau a ka Ahaolelo ; aka, ke I aku nei makou me kft mahalo, aia no maloko o ka Ahaolēlo kekahi ]»ōe i hana aku me na maka h4auao, a i hoonoo hoi m6 kft manao lokomaikai akea ina pilikia o keia lahui. 0 kft poe hae i k%> $ keia papale, na lakou no e kau iho kt&poOi " Aole kanaka, aole wahi a ka olelo kahikeK Nolaila, e noonoo Oukou e nft kanaka HftWftii t o ke ola, ka oihaimai ole ame ka hoolueiwiki, oi» ka mea e hookahua ai i kekihi lahul; ft īha e hoopilikia ia mau mea» e kapaeia āo bft me& e ae a pau loa, o ka lahtttkft »ea « miUamaia. Olelo no kekahi nnpepa >-laeft ole h*" kumukanawai t na kftaiWft)y tm dute f na auhau, na kula a fcfte na auphhi, iha «> ka poo hiake kft pal(> na o keia lahui. E alano ka Ahaolelo a e ike ika aui o keia pHikiaL Ihft aole i lawa ke dala, e Ok<&aiii lfthtU īkikika b hoopakeleia iote iK>j§ ike kokuft ofe. & aho nt> k« ola ahft me ke kaumaha i ka aie, ihamua o ke kftha ko ohkoh <pbhftku he kupapau 1 kela mau huft, Uft wftibo la hei he l|hui hiki ole ke olano k& iiihmm loa T .no ka inea, aia a niahuahoa ka nui q e hiki ao paha ia lakou ke hookaft i kt aie. holo kft nei kft hiwft m» kft hftle | hankkomaka ftol« pftha e hftlft i&a he mah&ft hookfthit a « wiliift »o kft ®e»l#frhu. Ua mU kift iift kftnftka i heie raalaUft i keiftl*.kfJk Jft % makaikai i keia m£» hou « wftiwftifti kuīfthftkftahftle.

aOT Maloko qJk* nnwepa Polun«a«» o kft r : la a dP liloMka ho«kn#m* n^ikl|4'loike|i aoaiiī ho<£i»cr|ii>ft' p poncpf ■§* poo& kaipee fU%ftg«£i Wia W mala»» anrl da Btsi mKi teko ai o hookamakamA, 3lft Kkahi nnpepa o Laiiina i ka--1862, oa kakaoia kekahi olelo hoike no ka pot*o b keia Kanawai ma kahi e ako, aole eeni na mai, a ine kft lahft a>aa ona mai mai ] loko aeok» hookamakaeia, i keia makahiki i hoao ia ae nei e hoike ia. no ka pono, a me ka pomaikai o keia Kanawal ma na Aaponi e akn, a penei no ka olelo maloko oia Nn~ pepa. "Ua hoike ia maloko ona la moa o keia makahiki e. Dr. Limaikaika, Hope Luna Nana Nni, e malama ana i ka Hale mai alii ma Ma!.ita, (ma ke Kamaena Honna) ia Sir W. H. Martin. K.. C. 13. ka Luna Moana Nni ma ke ILaiwaena Honoa, e hoike ana no ka noi 0 na loina o na moku manuwa ma ia moana 1 T6aa i ha īhai ino o loko ae o kk ' hookamakama, a oi munao oisf, e haha i kekahi bea e piti ft> keia ino, i loohia ia malnna o na luina ooa manuwa malalo ona ; ia inanawa. A i ka nana ana, a imi ia na wahine liookamakama oia aiha, ua ike ia kēkahi poe wahiue he nni wale, a ma ka makaala ana o na Makai, ua loaa ka pomaikai hb bko ae o keia hana ana. oka Avaleki oka ia hookahi ona la mua ona inai ino he 40, 50, kpe nae na mai oia ano ma kahi e aka, aka iloko 0 keia inau hiahina ekdld i hala ae nei, aoīe hookahi mea i loaa i īia mai ino nei> i waiho ia mai malhko o na Hale inai Al|i hei.-' • No keia mau kumu e hoike mai nei ia kakou, a me ka ike uuku o ko kakou Wihi Aupuni uuku, e pono no e noonoo ka poe e kue ana i keia Kanawai, ,aole w.ale ina keia pae aina ka loaa ana oka pomaikai ō keia Kanawai, aka, oft lawa nia na wahi : a pau o n& aiua naauao; nolaila, mai hookiekie ae ke poo me ka mahao iho o kakou wale no Jka poe i haauao, a o kakou wale ho.ke Aupu* ni hookalū nia ka houua nen t ,■> . 0 ka moku kīalua Ānn Ēliza \kxx mai nei ma Honolulu, mai Bosetqna inai, ua houka kaua ia mai offt e na Inikini p ( Patagonia, oiai e ku ana ka moku ma ke Kowao Mageīlan, a ua lanakila lakoii ma ka oneki, me ka pepehi iho a make loa i ka malama moku a me kekahi o na luina, a ua paieele mahuiiehune ke ola o ke kuke, a no ka nui o kona mau eha ua haaīeleia oia ma Vaiparaiso, aole nae i manaom e ola ana oia. Penel ka mooolelo o ia hana make a na Inikini Ma ka iiora 6 o ke kakahiaka o ka la 281 9 Aperiia, i ka wa inolehulehu o kā la, kahea aku la ka maiama nioku i na luina a paU e huki i ka heleuma, a ia manawa.no, leīe kamako māi la inaluna o ka moku na īnikini lie iwakalua paha ka nui. tJa launa oluoiu mai mamua ia mau Inikini hupo, >a nolāila, aole rmajiapitl e koiohe hhalākoil' īa lakou 1 lele mai, holo koke ka inaiania moku ihope, me ke kahea iho i ke kapena e pii fma ka oneki. ta iā i hiki aku ma ka,ipuka oke keena.oialo, ua paki iiilii ia kona poo 1 na pohaku i nouia ena Inikim. Hoao ae la ke kaptina e pii ae iluna, kuia iea niaka ona i ka : pohaku a moku, a poniuniu a aneane hiaule loa koke āe la ia pilikiā) a hoomaka ae la oia e ki akii i na Inikini me kahi piia hooikaika oia ma ia haha me kk wiwo ole a pau na poka he iwakāluākiiihamaliina i ke kiia, a ua nui na Inikini 1 make ioa a eha hoi iua kapena koa loa. Ike ae la na Inikiui e ko ole ana ko lakou iuanao ino, no ka eleu o ke kapeha nia ke kaUa ana, noiaila, haaieW aku ia iakoh i ka moku, aka, ua lawe lakou ika Waāpa liilii. !Pii koke ae ia ke kapena a oneki> a kipu hoii aku lim Inikini, a haalele. koke iakou i ka waapa, a ua iilo ia ma kc kāi r a haiowaie loa, no ka mea, he wa .ua iele hima a mē ka ohu kekahi. Ūa pepehiia a iuake kekahi o na luina 1 ka ihe i houia malalo ma ke keena mamua, ua eha niainoino ke kuke, a o ke kapeiia hoi> Ua houia kona lima a puka mai kela aoao akeia aoao ? ua moku kona maka, a ua nui na eha ma ha wahi e ae 0 kona kino i ua poīmku a ine na newa. 0 ka makaukau a me ke koa maoli o ke kapeua, oia Waie ho ka mea 1 pakele ai keia mqkh 5 ina aoīe ia, ina la ua iilo ka moku a wawahiia. īfir Ua olioli io makou e hooaiai imua o ka lehulehu i ka hemolele a roe ke kiha ole o Rev. (?) ī>* D, BaWwih ( a me kooa hoomuhui pono ana i ke;kfthiwai khla 6 leau i ;oleh»fti ai(oiahoit M B like me kou; inakemake e hana matha kanaka ift eie e hana aku ai ia lakou. ,? No koha waha palolo mau mai i keia nupepa, me ka hoino kumu ole ole iho, ua lilo paha koha hiaka i keleawe maoli; no ka mea, iole 1 hbbkt iki oia i kana hattft khe, hifti uh Ike left dift ui kfeftkea maoli kft ohi iha o kfc dala 6 ĪUihailhi» no konft haha ana pelft; "- '• - ■•> ■ •»•• :.lr m Ui loMi htiiHft ihftkōtt lre palipftlft hōn&a* haina tofti, e i aha f ua kip&ku o f kek?lh» o ka>>e \*m Pikipiki niii kekahi hilawai akh, aole \ fteiift lftkoii -t e Wfti 1 Oikklkwai lakoh khk&ai no ka ohi alia ike dftlft, a upihel» mft)iilft o Mr. a ihāhopemai oka hoopok» ftna he ihih ihahao hhiho i kā > Pakipik»; tft minawft llft hoopukaoia 1 k® oleio papi,—" No ke noi M\ii oie ift wahi ftnft, Olelo ho ki mei nahft i pfet*sfttft ihil ia iaaakoh, he 5 mei wftl«i no « kft&te i hft bftlawai e ikoik6ft mft ti hMia o)e ftkh i kft lfeft itiekfe M Mp c Baklwih. «'He ft!ftn&i l6ih\ ho i »fttat#fti * ii?» .. •» -.w.W 1 " 6»^ s i%meānsē^Jay ttdfti, me he Wfhibe hMheo H

nei Jkeluibi maa oielo koo| e b p k* ro!b| Aole ao e bolo Jloo Mi o<i§Āi| AapiUpM» Ut I nwinao iiai iaj|t o «no na * me lceuk> m&ik&i o kanoho ana, i me . ka oiaio o na mea e Uwelawe ana ma oa , h*nao ke AapanL Hoohoioia. # tcf ne; njp lima i poe Mabaaa /uukn,_. a e i|ku potiota laki>u,—a, *bleiro he r mf*a h ai, aka, he mea e poino maoli ai ke Aupeni o ka Moi, ke lKXjlimalima ia ka poe paahaua he lehnleho me ka uku kupono ole ia lakou. Hōoholoia, Ua ku i ka pono e koho& e kā Moi ma na o!han& a pau o ke Aiipuai, na | kanaka naauao, makaukaa ma na hanao ka lakon man oihana, he poe oluoln, a he akatnal f a lie ano noho pono, ona ole i ofia, hoolkaika mau, makaala, a noiau, mala» ma i ka hanohano kupono, i inea e mahalo akii, a paulele aku ai ka lehulehu ia lakan ; a he Jx>ho e ulru kiip6n6 ia lakoa e hikl ia takou e noho me ka hanohano kupono i ka lakoii"ōihana t 'a me ke ano oka lahui kii£! a lakou e noho ai. Hooholdia. Ua panlele niii loa makpu i ka noiau a me ka akamai o ka Moi, a aole nd 4riakou i manao e koho ana oid i na Kuhina, na Kiaaina, ā Luuakanawai paha, maiioko niiii 6 ha mea> i ku ole i ka pauleie ia e na Lkuamākaāinana, āme ka lehulehu | ' Aka, malnna no-Oia mati liina : niialama i k*k Ihkou mau inoa maikai ma< ke ano o ka lakou hooko ana t ka lakon faau oihana, a ma'ke ano o ka lakou noho ana, ma ke akea, a mk ka ohana. A iia nū Lūimmakaailiaiia pu me ka llhulehu ma ko lako'h ano akamai, a noiaū ihfy e hooholo ai i k6 liikoii tnanab, nia keia ihau āho; o iia kaiiwa o'ka lehulehu. Hooholōiā. Ke i nei na Hoa o keia Hale Ahaolelo, nō lak'ou iho, a ine kd lakou iimu inakaainana, āoft*'Uo i oi aleii kekahi maihlia 6 lakoū, in'ā ka hOohoo mahalo ana i kelahi ōlelo pUi|jai rrtai ksi iioho Alii hiai, a msk|ka mlalama āiia'i kb kiho a hie ka' ka ! Moi, ame ka hoomaikai and ho ke Au|i\ini i | iiooinalu mai ia lakou, i hiki ai ia ke noho' me ke kuonoono, a hie ka oluolli : ;'W ke j makemake hei lakou e'hooholo i na haaWma j kupono e like me ka mea e loaa, mai aiia, i 'inea e ola ai ke Aupuni» > : BQT: Iloko o ka pule i hal» ae nei, aoīe i ku inai. kekahi inoku no.na aina e mai uuhou, nplaila, ,ua nele loa makou; aka i; aia aku niai, e lohe,.no pMia kakou ika niūiou ano nui no; no ka mea, ina ka mea iihiki hope mai hei, ua lolie kakou no ke kaua nui I imua o Richmond a me ka hele ana o I aupuhi ma kekahi aoao ( ho.u aku o keia kuīā-1 , nakauhale e kaua ,ai. Ua mauao kekahi poe ua mapli ,ia lakou, a nolaila.no keia hele -aua o lakou rna kahi e. He mea nui no ia.ke. auheeia lakou, no ka niea, e ae ia no paha ke kuokoa ana o na mokii kipi e na aupuni nui o ,Europa,.a malaila e io.aa ia lakou;ka mana e hopiiplo ina moku manuwa pau, me ka i na ..Elele i na ,aupuni ; e, a -me ka o ua- |. kuikahi, a ne liilei no hoi i na aupuni e, ke _ uwao iwaeutv ,o na aoao elua e kaua inoiho nqi ma Auienkahui. r - "i&p" Ua"lotta -'mai ia inakon kekahi palapalaimdl Lahiiina hidi, 'tfi Khlaiolele, a penei k'aha "He wdhi ihhn'ao koklia i ko k&koii hiakUiiiaka iii'M. Keiiiii, rtō kb laūa hoio aha Ma 'ka hiokli Hōkii&o, rid kōna pilikīai ka pol6ti, ii6 kk ihWiio ole akii o Mr. "Biii(i#iii : a iiī 'i k'a Kt;' I ko'ii hīada6 inaikiia, he oidio kā'M. K£uhi, e hai wMo olē' nei imlia o ka lehuleliu, a hoi i maopopo ai iā'u, aole loa wau i ike, ha hookipa 0 Mr. Baldwiha i ha iuhA o koha apaiia ma kona keeuh; he 15 6*U Uiakahiki o ka noho ana md keiāekalekla. Me kfe āloha no." mea e ikeia'i o na kanawai , e pili ana i na nupepa, ke pai nei makou i keia otelo malaio nei; _ . t 1 4 |ina e oielo ole mai ka poe lawe nupepa i ko IUkoU makehiake e hoopau i ka lawe ana, e hoohiaiiia do ka lakou iiupepa. 2, lua e kanoha mai kekahi mea e hoopau i kana nUpepa, aole nae oia i hookaa mai i kona aie, e hoomauia Uo kana uupepa, aia a hookaa ia ka aie a pah. 1 3. Ind"e kekahi meā i kanā nupepa ma kāhi i hoiliia'i, āole e laWe, e uku ho oia no ka - iiūpepa a hiki i ka manawa i hookaa inai ai oia i kona aie,.' a e kauoha mai e hooiā kaha nUpepa. ! 4: Ina e hele kek&hi inea ma kahi e e noho ai, aole Uae i olelo mai ika Inna kupono, e<uku no oia oo kana popa, e like ine ka īoP hi o ka manawa i hooili ia ,ai. ■WQr U& loaa iā iuakou he paliifjati hdu e, pili «üba i kekahi hāole o Luhāinaphka* be iuß> ahiahin )Kjfind lt6r, « uolaiia, āēle he ;iii-*-ki; ia tnak()tt!be pai: O kel&hi mieA i•- kaUiailioiaM, ia ia Vr»le ho ia; kohā lUnaikehāla, aole kUleaiui 0 na itm e iā thea; a o kekahi 1 hoi, h4 ki ahāhookolokolo hoomaUte hoopOUoiK)no, rta k* hhpepa, kuhikui)] akn nei makou i ko makbu mau hoa i ka olelohoolaha a Mr! dhaBe, ka haolepai kii, maluUa ae o ka haie paipalapala oR M. Wliiinfey. ola poe e m&kemake ana e pai ja ko lakou kii t e tawa ana no ko lakou makemake ia ia. « '£Ui—l ii.Ti~Vi.Tt- - " ■ 19"* Ko»jEft pilikia i keia noAaiUi, ua waiho ia k*mooolelo o k* A.tuiolek); ao ka nnioke kauawai i konō iloko eukeiA paie. ; ' iēh tfa nui $>a iiya kihopaPope i&konJ^ ii n» Romi i keia nahawa. '