Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 30, 7 May 1863 — No ka Hiki o Petero ma Roma. [ARTICLE]

No ka Hiki o Petero ma Roma.

Ua ike ia maka nupepa 44 Kunkoa/'o ka la 28 o Mar«ii, i kakauia e ka mea inna huna o ka iaiani o na " Kekaiii H<>olepope," ka inea naua i kakau i ua palapala ia, me iia manao p»h», ofa ka mea e pio ai ke kukui o ka oiaioi ho'a ia ma ka honua nei, e ku ekaleaiao ke Akua (ekaleaia Bona.) Ua hai mai tnfe He aknka, a ua kuhikuhi mai a mahuahua i n« kumu oiaio o ka hiki ole o Petero i K<>ma, wahi aoa ( he ( * moolel» pope «rate iho oo ia," wahi a k« oiaio ( .he lalau ia Aole oo i enanaa ia'ku ka nui o khna mau oleio ialau a pau i pili i ka hooio ana no kona mahalo «a, mamuli o ka noiau ō kona wehewehe aoa oiai; aka, n« knoa hooie ana niai aohe i hiki o Petero i Koma, aolaila, , eia n»ai ke aaiuoi hoouui, i ike ai oe i kaoiaio, aa hiki o Petero i Kooa, a e iilo' ana pah« keīahoike anai kumu nmiohueoou, a pela oe e ike iho ai i ka makehewa wale no o kau mau olelo a pau e pili aoa i ka hoiuo i j ka oiaīo o ka ekaleaia o ke Akoa. (ekaleaia . Roitia.) l ke kau i ke alii il Calaudio, i ka lokomaikai a ine ka oluolu lna o ko ke Akua malaina eoa (nai ia kakou, aa hele o P«tero } ka «nea Hui a ikaika hai iwaeua o na Apoko* 10, a aae ka pookela o lakou a psu, i Roma (£usebk» liist Eeel. L. % 0 14.) Am la l e ba hua! ua hīki kaf 0 Peteto i Eoißji wahi « Euaehio, ka Bihopa o JCaiaafeiai. , Ke i hou oaai oei oe, " oa kupii mai ka pope oe he pepeiio hao la raa ke poo o oa holoho'.twiK, cofoko h»ōs o ka ekaleaia i kuku> iu ia e Paulo ma Rouia/ } Aoie ipela, tss Peiero oo i kmkulu ka ekaleaia o ke Ak<sa ma Eoo»i i ka «aakahiki a ka Hftkis 44, * P«tero ao hoi i hoopooopooo ilob o na makahiki he 25/ o kona noho kumakauoha aua. A o laaa Hke ao ia ea® Paulo, aohe i ko« ifei ka Peiem io asi i ka Paulo, oia h«okehi oo o U sbbom», » as xaake like laa& eae Ro®«. A no ko l«ua s»ake aea oai ! Roma t i |«So ai o kahua oo ka «nkkioto; £ luki t leit la, rini iwa'ku, kiia*! M tm i eo st b6ti Ako« o ke eluiki»» o - i Wmhi ao "aoloka m*i o Keaomiim

kn pops«/' wahi • iia emw, Ua hooemkai* ka pope t b tn»h«feiki 33. 1 fca m»fcahika 393 kii ialo o E&a»*«tt&£ i »Iā t»«ss ao aia Sw4 f fre ae e&im«a % ku 0 K<>ttPf«aw, oii»hoi o lge{i«fio t S»e «|>{kopc» o« Apelioh*» ftot* -m b« kuom i»atavma, ao{« hoi kemn EoeUa», aka. he iah« Afcoa i» o ka «kaleaia o Hon»a. .\\> ke keneiona mua k««i, Ihi haumana na $oa&« Apo4«Sole t &»S« ia i koo]« j ha ekaleiii Eomi, e tike me aukoo. No ke k«ttelttru «aua Rt> o Polīkapa, ka Epikopo o Scrairene n» ka aina Helew, he haomana oo la oa loane Apmeioie, a ua b*»le iio i* i! Homa e hala*rai me Anlkeio ke ku* kauoha o h va, a boopoQop*>no n<> meia 1 kA la hoaoo o ka pakaa {ola hi>ti aoa.) Hepopenoika makahiki I2i> f o Ireoeo ka hauinana e Polikapa, he pope no ia t oo ke keoeturia aleia la. He pope oo o TeretuH«oa ( ua hanao oia i ka makaliiki 160 o ka H*ku ( aole ia i hool® i ka pope, ao ke keoeioha ekoiu ia, he pope ooia. So ke keoftoria aha o Epipnmo, ma ka aoeo pope no ia, (oi* hoi eha haneri niakahU k») ua haia loa o Kooewūne f hope, noiaela, he p<ipe no mamua'ku o Kone*etine; ua ma> kehewa loa kau olelo ana. ua hoomaka ta ka pope i ka «ra o fCooe«etme, lalau oet He pope no o Ungene, ua han >u oa i ka oiakahiki 185. Ua hjele oo iii ma Koma e halawai me Zepirino ka Pope oi* wa. He oui loa oa pope mamua'ku o Koneaetin<>; e ho»p»u ia paha ka laUu o s n kekehi hooiepope," mk keia weheWehe aua. '< He pope oo o Opeialo, laua o Augutmo, no j oa keoeluHa aiima. M« keia mau pope ka- | k<m,e hoomaka iho ai, he pope oo mamua iho j 0 B«»nepake JV., auhea ka iike ole o keia nie ke alakai hewa, ualike loa, a he oiaio oie na I mea i hoike īa e " kekahi h»n)epope " No- ! iaila, he «nakehewa wale oo ka »Jg|» una, ua hoomaka ia ka pope i ka wa o Kouesetine, e me Honepake III.; he hope luh mai laua, he mua ioa aku oo ka pope. Heoui loa ka poe naauao o ka wa knhiko | i h£>oiii inai he pope uo mainua'ku o ka wa e hoole ia nei aohe pope. i inai o Iruoeo: he pope ta. " Pono na ekaje«ift ke kuikahi ti»e ko Roma, oo ka*mea, aia malaila ka maoa*." (Lib.coiitrahoßreac.-ii.) I mai o Atanaaio i ka pope ia Febike: "ua kukulu o leau Kriato ia oe a me kau poe mua mo kahi kiekie o konu ekalesia; H (Epit. ad>Feticem.) Pela no hoi o Augutino, I wahi ana. " Aia inau, mai kiuohi inai, niu | ka ekaleaia Roma ka mana o ka noif6. Āpogetule aiia." (Epiat. 43 ame 162 ) PeU no hoi i hooia mai ai o Basile r Kinlo t ame Teo%dorcto, aole pau i ka heiuia ka nui o na hoJkf oiaio o ka pope. W Paiapala aku Ja o Jernme i ka pope ia T>aiiiasi, penei : o kelii mea keia mea e ohi pu ole me oe, oia oo ka poe hoomnunauna wale, oia hoi, ka pili ole ia Ki?isto, lie Anikristo ia." (Epist 14 ad Dainas.) Ke hoohalike ia inai uei oukou e ka poe hoolepope, he Anikri«to, wahi a Jerume ma kana paiapala 14 i ka pope ia oAinas Eia kekahi; ika ahnoielo ana ooa Epikopo UIB ma Niee, ika maknhiki 3'25. I hea oe ia Heaha hioi kou mea i kue oie ai i na mea i hoohoioia e ua ahaolelo la, oiai he poe pope lakou a pau? Eiu paha, aoie oe i hanau ae ia manawa, aole hoi i ike ia kou wahi i uoho ai. Ike keneturia 16 wnl&oe nei no ia kou hanau ana, o kou kipi mai nei no ka ia. Alohā ioo oe! i kou kipi i ka ekaleaia o kē Ak'ua, a me kou poho- " la wa mai, Hlo na Pope i mau olii aupuni aioa." Eka hoa, nani op ka nui o kou !alau, aohe i iilo ike ka Pope i aiii aupuni; o kona Wahi no i hoohikiia'i, oia no kona %vahi 1 noho ai a hiki i keia ia, aoie ia i knu'ku ,i na aupuni a pau o ka honua, aole no hoi i hai ia mai/ua noho aHi, oia nia Beritania. Forani, Rusia, a m'e na aupuni e ae, he oie ioa, no. O kahī no i hoohiki ia nona o kona wahi no ia e noho mai la. No kou inanao imi- i hala waie iho no paha ia ea ? Ae, oia no, no ka inea, o ko ookou enemi nui oo ia, o ke kahu hipa o ke Akua e noho ana ma ka honua nei. Aka, aole nae ia he mea e puehu ai ka oiaio, e mau ana oo ia iloko o ka ekaieaia Katolika o Koma. I " Papa ia ka 3aibala, aoie e heluheiuia e na kanaka," maanei au e hooiaio ai, ua Ikuhihewa ioa ka mea oonu ia pianao, ua ike maka au i ka Euanelio a M*&aio, i ainuhiia ma Hawaii nei, i paiia ma Honolulu nei, mai ka mua a ka hope oia Euanelio, maiaila au i maoao iho ai ua wahahee loa ka mea nana ia oleio, a ua oiaio oie kaoa ao ana mat ia inakoo. O ko'u maoao, o oukou oo ka huna i ka oiaio, a ao mai ia niakou i ka hoopunipuni, aloha ino ka lahui Hawaii i ke kuhikuhi pa-ee ia e na kumu kaiavina. % " Hoouna ia kooa mau kahuna' ma ia wahi aku ia wahi aku, a ina hooie ia mai, kaoa koke no lakou." He keu! ka wahahee; i ka hiki mui ana mai o na kumu o ka hoomana katoiika i Hawaii nei, oa paipai k«ke n» kumu kalavina i na 'lii o Hawaii nei e kipaku i na kahuna o ka ekaleaia kaiolika, aole pono ke n««ho ma uka nei, a ua haoknia no ko iakou paipai ana e na 'lii. aole nae lakou i kaua mai e like me keia wahahee nui launa ole, o lakou ka i kaua ia*kū f ā kipiku |oa ia me he mea uhane ole la. c Aole »ae i pili ke'u hoike aoa oo keia no oa aina e aku; aka f no-ko'u one hanau nei oo! Aole no hot i kana mai ka nui lauoa oJe oka ino j hana la aku ilūoa o ua mau kohuhipa ia o ke Akua, e oa kuonu kaUvioa; aka, noho ao ia* kou inalaio o ka hoino ia mai uie ka hoomanawaoui, me he kahu ia i haawi i kooa oia a pau no na hipa. Aole i ike ia kekahi hana «o« e like me keia o oa kumu hoole pope t a ua komo pu oS. Paeie iioko oia heluna. Auhea Ue ko ana o keia mao. oleio ma ka pauku 2 s hoikeāa e kekahi hoole pope mak< "Kuokoa." 'j 3 '* Piha loa na loakini ooa i oa kii a m na mea aoo eae he nui waie." He ia, oo ka mea, o ko oukou eoemi ke kii; mai kuhihewa oae oukou ua bō<»rnana Y*oli ka poe katolika i ke kii me he Akua>« «a kau ia oa k«i a puoi ka luakioi o ke/kua i oaea hoomaoao o» ka poe hemolele/ka wa luUiiko, aole i kau tm i mea boomaar» kohi-i hewa oe! a Jalaa oo hoi kao ao an| » n * o kekahi kumu ao ma ia oihaoa. yko oukoo eoemi oai oo ke kii i oa la moaK ko ike aua i oei mea be kii; «ka, iM hiki aaa am aei o ka hooaaaa Ep«aeionr ® aole oie i hooaele ia i ke kii; ®a® kiiiao kouia, a 'ina' e oaoe kittf#k° ia iiale» «i ik« oo oukou, aobr Ke i hc»a «ai oe, ,s poho ; !«>«» •«. wi»« </!*>.*» He luhi p>»iio bo h* oe,/* a * maaoa oe ; oiam loa; oolaīl», ®e fe« okio 000 ifeo s aoke oa aohe &nJ kek kupwo oo poao aoa «»a 'M* «► k« kipi ao« i fea ©ke Akua. Peia } ka, ifo»& o Su>V«asr 0 ' Kiiaiouia