Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 19, 11 May 1878 — MOOLELO O KA AHAOLELO O 1878. [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHAOLELO O 1878.

I.A ĪIANA 15 l\>nlia, Moi 2—llka linlo o like HK' U:i hoopanoe nnu. Ki\ l'iMoniiloiia mn k;i luiho. l'uli' ke Knlnuuipnle. llolulio lu i;i k;i inouk'lo o k;i ln i hiiln i\ nponoiH. lU'Wilk'lii mni o Mr. Miilhh' Ih> hoo|iii nini llilo nini, i' hookiiiiin nn nini K')ht;\ miii Knlawno mni, a <• hoihoi i,\ mn na hoim>. M'iiihoin iku Konulo MaUma Oln llolulu'ln mni o Mr. Knukau lio lioopii mni Kaaunj.:ili mni, o kuknlui;i i m:\ii hnlo Mini lopora ina n;i :\]i:\nu kolio o koia :\nl'Uiii. Waihoia iko Kotnito Mnlama Ola IK'luhohi liou mni oi:i f ho hoopii no mai l;iila nini, o koho ia i lawu lola m;ii Kannapali a hiki i ī.ahaiua. Wailioia ī ko lvoniito Kaloj>a. Y\ ailio niai ka I'en i na Koniite Mnu o ka hale, ]>oiioi: Komiie no naaina nupnni a rne naluma liou—lloim. W 11 llalntead, J Nawahi, 15 l'alohau, J I Dowsott, S I'aniniii, Komilo, Kalopa, Mahiai a me Uana Lim;\ —llons S W,1,10r, II K uihohuii, ,1 N Kapahu, .1 A KauUau, .1 Keau. Koioilo no ka Malnma 0I;i-IIoiir. W L Moohouua, W M Gihson, W T Mainin, 1) H Mahoe, .T N Kaiaikawaha. Komile no ko na Aiua o—llons. U l?isliop, W 11 Ilftlstoad, .1 Kupau, 0 W l'ilipo,.! W Moanauli oj>io. Koniiio no ka Iloonaaliao—Tlons. W 11 C;ißtlo, W O Smith, K K:\mauolia, 1) Malo, M K Koalawaa. Komiio Koa—llotis. L Aholo, S Kipi, A Knukan, A S ,1 Monnauli. Komiie Waiwai—l loiik. W M (libson, 5 K Kaai, 11 F l>iokerton, D Malo, J Kanai, Komite o na Aha Hookoloknlo—ltons. W O Smitli, \V U <JaHtle, J K llanuna, S Iv Kupihea, G B Paloimu. Komite no ;ia Uuko Helu—llons. R K Bickerton, J Kupau, J Naknleka, J K Kaoliko, D B Mahoe. Komite Hooiaio Bila Kanawai—irons. A R (Jleghorn, J () Doniiuis, J M Kape na, W 0 Smitli, J" Nnwahi. Komite Pai Palapala—Tlieir Exos J MoU Smith, A S llanwell. Iloolaha mai o Mr. Smith i kona nia 1 13ila e lioopau ai i ka mokuna 58 o na Knnawni o e hooniahuahiia ana i na dute mnluna o na waiwai i lawe ia mnj inai na aina o mai. 2 Bila e hoololi ai i ka pnuku j-2V a me 6!50 o ke Kanawai Kivila, e wehe ana ia Kalinlui i awa ku moku uo ka nioku])uni o Maui. 3 lii la e kauuha nua i na Kuhinn e kaapuni i na mokupuni a p;iu. 4 Bila e kanoha ana i ke Kuhina Knlaiaiua o. kauolia oia i kokahi mea e hole e ana a e n.nia i na wahi kupono no ka eli ana i na lua wni, a mo na w.iiwai e ao. 5 Biln kanawni e ]>ili aii;t no ka hnna niia i nn iilnnui a me na nlnhaka iu> ka mokupuni o M.iui. (> l!;la k.mawai e kauolin nna i ka Pnpa Oln e knkiilniii i llalomai no ka apa na o Wailuku. Iloolnlia nini o JMr. (,';i8tlo i kona manao o Inwo niiii an» oin i keia inau lnla mnlnlo ilio : I Hila e hoololi ai i ke knnawni o. liiiopau ana i ka mokunn l<> o n.i kanawni 0 IK7O. -I liila e lioololi ai ika pnuku (il(i o ko knnawni kivila, e pili niin i n;i pnl;i|>ala ae liolo. :> liila e hoonoho ni i aupuui km uiaknulinlo nin Ilooolnfll. lloo' uia mai l;o Kiiliina Waiwni i kona mauao, o hiwe mai nua oin i ka HMa llnnwina iiuiia o ka hale niii ka la npopo. Wnilio hou mai oia he 01010 hooholo, e kauoha ana i ke Komile AVae i kolioia no ka nnna ana i na hookohu o na Luiounakaainana, ePnoonoo koko lakou a hoike inai i ko Inkou mnnao no na hookohu o na Lunaniakaainnna malalo iho nei : JKa uai no Lihue & Koloa, Knuai, ,1 Naknloka 6 S K Kupihen 110 Molukai & Lanni, S Knanaaua no Ewa & Waianae, Oului. Ilooholoia. Iloolaha mni o Mr. Kipikona i kona ninnao, o lawe mai ana oia ho I>ila o pili ana no ka hoomal: ualiiia ana i keia lahuikiinakn. Iloolaha m:ii ka Loio Kuliina i kona niamio, o lnwe mai ana oin lie mnn Liln : 1 liila e hoololi ai ī kn pauku 2 a mo 13 o ka inokuna |6 o na knimwni o 1870. 2 liihi e hooinnopo))!) una i ka mniiii o na Aha Knn])tini i liko'ai nu k:v Alia Kiokio 3 Hiln o pili aua no na palnpnlii ae holo. lloluhelu mai o Mi'. Mulo hoolelo hooliolo, e kauohn iuia i ka Lunnkaiiawiii Kiekie 0 hoohikiia un'lii i lioolnki ole in iiu'hinei. 111• 11111eIn mni o Mr, Aholo lio 01010 liooliolo o kanoha nnn i ko Knknuoleln e |>ai 1 i na Komile Mnu, a o Imawi pnknlii ia na kope iua hoa o kii halo, llooholoia,-

1 limlaha niiii Mr. Pokokoua i koiia ma--11:10, e lawo iuai ana oia he hila e |>ili ana no ka hooinoe nnn i niau nlanni hao. Uoluhelu inai oMr Moananli opio ho olelo hooholo, o kanoha ;uiu ī ka makni o ka hnlo o hoolako mai i na lioa o ka hale i inau huke kauawai. Hooloia Noi uiui o .Mr. Knai o knpaeia na rula, a e lioike inni ke Kotnito W;ie no ka nana nnn i na hookt.hu o na Lunaiiiakaainaiia i hoohiki 010 īa. l'a apouo l:\kou ina hooki>li u. Aponoia, Noi nini o Mr, Kakela opio, o kauohn in kn Lunakniinwni Kiekio e hoohiki inni i na lioa ī hoohiki 010 ia. N'oi liou iuai oia e hoopanee ka hale. lloolein. Noi uiai o Mr, Mahoo e kohoia ke Komito e paue aku i kn haiolelo wehe a ka Kāmailio mni o Mr. Nawahi e kue ana 1 ke noi, no kn liko ole o ka lniiolelo wehe a k:i Moi me ke lCumukanawai. Mahopu ilio o ka hoopaapaa ia ann, ua kohoia i mau Komite noonoo i ka haiololo a ka Moi, oia o Mahou, Kipikona, Palohau, Kakela innkua a moKipi, Ileluhelu niai o l'okekona lio olelo hooholo, e halawiu ka Aliaolelo ma ka hora 12 o kela iue koia ta, a ma ka Ponono i ka liom 10 am. Ilooleia. Hoolaha mai o Mr. Kean, e lawe mainna 1 ,i !,:■ hila e hoololi ai i ka pauku 480 o ke kaiii.wai kivi!a. Heluhelu inni o Mr. Kealawaa he 01010 iiooliulo, e kauohaia ka lawo lel.a mai Hilo a liiki i I'una, e hele niauka o Olaa, a mai lailii nku a hiki i I'mia a me Kau. Noi inai o Mr. Knai e hoopnneo ka hale a ka hora 10 apopo. L\ han-A 4. Poalima, ]\lei 3—llalawai ka Ahaolelo ma ka horn 10 a >m e like me ka mea niiia mau. Poresi(lona ma ka nolio. Pule ke Kalumnpulo. Uoluhelu ia ka moolelo o ka la i linla a aponoia. Ileluhelu mai 0.1 Nawahi i keia mnu hoopii malalo nei mai ka Apana mai o Hilo. 1 li. hoomneia i'alnnui hao ma ka Apana o Ililo. 2 li l.oeniiia ka uku o ka iMoi, na Kuhiiia a me na Luua Aupuni. 3 li wehe akeaia na kai lawaia a pan o kein anpuni. 4 E hookaawaleia o Hilo Akau i Apaiia Hookolokolo okoa. 5 K hoihoiia aku ke dala a.Nanikaiina, i kuai ni i ka ninn aupuni, a i ole i;i, e lm» awi in nku ka l'alnpala Sila Nui iaia, aole nne loan akn ke Sila Nui. 0 kn hoopii mua, uii wnihoia aku i ke KomiU: o na Aii?a Aupuni a ine na llana lloii. Oka hoopii elua me ke kolu, ua waihoia nku i ke Komile Waiwai. O k:i hoopii ehii, ua waihoia aku i ke Komito Ilookolokolo. Ilehilieln inai o J A Knukau ī keia nian hoopii malalo iho: 1 K lioemiia k;i auhau holoholona. 2 li hookiui i ka auhau o na mnkn.i inea keiki lohuleliu. O ka hoopii mun, un wnihoia i ke Iv< - mile Wniwai, a o ka lnn, i ko Komilo l loakalokolii. lloliilk Iu m;ii o .1 N Knpnhu he hoopii mni I'uua mai, e hoonoiiia ko koho aim ia M Koalawaa. Waihoini ke Komite Hooko)okolo. Heliihehi mai o Hl'aiiiniii he hoopii miii lloiiohiln in;ii, o pnpa nun i ka lawe iina miii inn linii'. hnna iloko nei. Waihoia i ke Komiio Kiih'p». Hehilielu mai o J K liaoliko he hoop,ii mai Koolaupoko mni, i S>4ō,(>olJ no lea hana aiia ike nlauui pali o N'uuanu. Wni lioia i ke KomiU! <> nn liaiia lioii. Ilehiholu mai o M Koalawaa he hoopii mai Puiia mni, i $500 no ka inoiio kumi)ku. , Waihoia i k(> Komite o na Aina Anpuiii uie uii h.'ina hoii. llehihelu u\;ii o A Knukiui lie hoopii inni Waiiiie.ii, J\attai nini, isl,ooo no ka hnnn nna i kekalii alanui olaila. Waihoia i ko Koinite o na Aiua Aupuni me na hana hou. Noi o R F Bickei'ton no|ka hiki ana rani o ka Hoa llnnohnnoo Koua Ilema, uolni la, e wniiio ia nku koua liookoliu ma kn liuui o ko Komilo wne i kolioia e nana i na hookohu o na Lun:iuiakaniiiana, lloolioloia. iila ko kiipneia ana o na ru!n, ua hoike waha m;ii ko Kouuto o apono nun i ke kohoia aua o K Kauiauohii i Lunnmal.aainana no Kona Hoiun. Aponoia ka hoike. Noi ke lii Kani o honla hou ia k:\ noonoo ann no kn Olelo Houholo a H h' liiokei'ton, o hnlawiu ka Ahuololo ma kn honi I'2 o kelii n iuo koia la, a ina ka lioia 10 ma ka l'oaono o kolan nie keia ]iulo. 1 fo•»lvin,

Na 01-KI-O 111101101.0 MK NA HII.A. Iloolnha niaio W II llalstea,l e la'we mai ana oia ho Hila « hoololi ni i ka pau« ku B() a ine t»I ona Kanawai o 187<>, e hoolionio nna i keknlii nuiu pauku ma ka 01010 ll.awaii i paa ole. Hoolnha m*i o J N Kapahu e lawe mni ana oia ho liila e hoololi ai i ka I'auku M4.'i o ke Kanawai Kivila, Hoolalia mai o J \V Moannuli opio, e lawo mni anaoia he liila e lioolo'li ai i ke Kaiiawni i nponoia i 1 f<M. lloolaha inai o S Kannaaim, o lawo mai aim 01 a he liila e hoololi ai i ka I'auku 613 o ke Knnawai Kivila. Iloolaha mai o P H Mahoe e lawe mai pna oia ho Bila e hookuu akea ana i na fcai lawaia. Iloolalia mai o I) jSlalo e lawe mai ana oia he hoololi no ka Pauku 31 o ke Kuniukanawai. Helnhelii mai o J A Kaukan he Olelo Hooholo, e liookiiawaleia i $!5 000 no nn lilo o keia Ahnolelo, hoihoi hou ia. Iloolalia m,ii o W 0 Smith he Bila e Fioolo!i ai i ka Pauku 592 o ke Kanawai Kivila. Hoolaha mai o J K Kaoliko e lawe mai aila oia he Bila e hooloh ai ika Pauku 1 a me :) o ke Kanawai o pili ana ika pepeMa me ke kuai ana i ka io hipi, i aponoia ma ka la 15 o Dokemaha, l87(i. Heluhehi mai o J N Kapahu lie Olelo Uooholo, e hookaawnleia i $300 uo ka hnn:l hou ana ika uapo o Kaalualu. Wnilioia i ke Koiuilo o na Aina Aupiini me na hana hou. .Holiihehi mai ka Loio Kuliina no ka m,anawa inua he Bila e hoopau atta i ka i J {i,nkji 3 a me 8 o ke Kanawai e pili ana i U Oki Mare. Waihoia no ka helulielu elua ana mnlalo o na liula, Ilelulielu mai ke Kuhiua Waiwai no ka luanawa mim loa i ka Bila Ilaawiua : nia ke i'iei, ua kapaeia na Hnla a hehihelu ia ma ke poo, a waihoia aku no ka heluhelu elua, Jloolaha mai o J K Ilannna he Bila e hoololi ai i ka Pailku 4 o ka Mokuna 14 o na Knnawai o 1870. Ileluhelu umi o K Kamauoha he Olelo Ilooholo, i $2,000 no ka hana a»a i ke alanui inai Kapua a hiki i Kealakekua Waihoia i ke Komite o na Aina Aupuni a me oa hana liou. Ilehihelu mai .o L Aholo he Olelo llooholo, e ukuia i §2,000 no kekahi liauka noho iiaa ma L ihaina. Waihoia ike Komite Malama Ola. Iloolaha m.ii o II Knihelani e lawe mai nna. oia he Bila e hoololi ai i ka Pauku <b0 o ke Kaunwni Kmla, j Hoolaha mai o (_t B I'alohau i kona ma- I nao e lawe mai he m:m hila e hoololi ai i i,a Pauku ai, 23, a me 24 o k* K..m.,.ka- j Hehihelu mai o R F Hiekeilon he Olelo Ilooholo, n hnawi akn ka Ilale i wahi maikai e nolio ni na knknu nupepa i hiki ai ia lakou ke hoolaha aku i ka laliui i ka I kakou inan hana iloko o keia llalo, i iko miii ni ko kakou poo nana i koho aiai. Kainailio mai o J Nawalii ma ka aoaoj kue i ka 01010 Ilooholo, a wahi nna, ua hiki no ke lioonohoia keia poe ma knlii o, a nia no o lohe pooo ole Inkon, 110 lnkou iio ia huwa. Ika uinauia ana, ua liooleia ka Olelo Hooholo. Hool.ilia nini ko Kuliinn Waiwai, e lawo niiii aiia oia he hila e hoololi ai l ka Pi»uku,l*jt) o k<; K.inawai KiviU. Ilelulielu oiai o .1 Kauai he Olelo llooholo, o lo.uia kn Hae Hawaii inalnna o ka pahuhao oka Hali Aupuiii ma na la a piiu e nolio ai ka Ahaolelo. Ilooleia. Ilohiliolu inai o I) .Malo he Olelo llooholo ī $3,000 iio ka hana ana i na aianui o Miinoa, Palolo n nie Knlihi-uka. Wai» hoin i ke Koinite o nn Aina Aiipuni a me na haiiii liou. Ilehiholu inai o M Kealawaa he olelo hooholo, i Jpl,00l) no ka liana ana i ke iilaimi o l'una. Wailioia i ke koinitu o na aina Aupiini a mp na hana liou. Ma ke noi a D B Malioe, ua knpaeia na niln a hoike niai la ke Komil& i kohoia e pane i ka Ilaiolelo Alii, na makankau ka lakon olelo pane. Apouoia me na hoololi Heluholu mai o R F Biekerton he olelo hoolii)lo, i $ >,00,) i)o na alanui o llanin» kna. Wnilioia i ko Koinito. o na Aina Aupinii nio na Inna liou. Holuhehi m,ii o J N Knpahn he olelo hooliolo, i $'2to iio ka Uah'pnnhao o Kail. Waihoia i ke Komiio o na Aina Aupuni mo nn hana hou. Ileluhehi nini o 1) Mnlo he 01010 hooh< • 10, e lioole ana t ka niniiii o ua 'lii i hooh « ki «lo ia, nole o lakon kuleana kau Kaiiiiw:ii, M.ihopi! o k:L h'itop:irip;uua ana na hooloia ka 01010 hooliolo, ~ ' Noi o R K liiokoi ion e hoohiki ia ko Kakauolelo oka Halo. Hoohol ,ia.

M:i k« noi !i K Kaai, ua lioopaneo la ka llale a noho hou nu ka hora 10 apopo. La. hana 6. I'oaono, Mei 4—llalawai kaliale e liko mo ka hoopanee ana. Ka I'erDsideua ma kanoho. Pulo ke Kahunapulu. lleluhelu ia ka moolelo o ka la i hala a apouoia mo na lioopouopono. Xa Pai.apala llpopii. Ileluholu mai o Mr. Kaukau, he hoopii mai Waiuiea Kauai mai e noi nfai ana, e hookaawale ia i puu dala no ka hana ana i hale paahao no \V r aimea. Waihoia i ke Koinile o ia hana. līelulie.lu mai o Mi\ Palohau, he hoopii mai Puna raai, e mahalo ana i ke kupono o ke kohoia ana o Kealawaa i Lunamakaainana no Puna. Hoihoi hou ia. Ileluhelu inai o Miv Mal o , he hoopii mai Molokai mni, e hoonoa ia ke koho balota ana ma Kalaupapa, iAlolokai. Waihoia i ke Komiie o ia hana. Heluhelu mai o Mr Kaoliko, he hoopii mai Koolaupoko, e hookaawaleiai ?>4,000 110 ka palekai o Waiahole. Waihoia i ke Koinite kupono. Ileluhelu mai o Mr. liamauoha, he hoopii mai Kona llema, e hookaawale ia i $'2,000 no ka hana ana i na alanui o Kona Ilenia. Waihoia i ke Koinite kupono. Ilelulielu inai o Mr, Paniani, e iapaan na kanaka Hawaii me ka laikini 010, hf hoopii mai Hilo mai. Waihoia i ke Komite o ia hana. lIOIKK A na Komiīe. Ilaiuheln mai o Mr. Kipikona. ka lunahoomalu o ke Komito Waiwai, e noi mai ana, o na hoopii no ka weho ana i na kai lawaia, e waiho aku ma ka lima o ke Komite o na Aha Hookolokolo Aponoia. Ma ke ūoi a ke Kuhina Waiwai, ua kapae ia na rula, a heluhelu mai la oia he olelo hooiiolo ano hila kaoawai. no ka manawa mua, e hookaawole ana i $15,000 no na lilo o keia Aliaolelo o 1878. Ma ke kapae hou ia. ana o na rula, ua hooholo loa ia e kakau p'oepoo mamua o ko ka Mo« "kakau inoa ana mai. Na Olklo llooiiolo me Bila. Ileluhelu rtiai o Mr. Keau ho bila no Ka manawa mua, e hōopau ai i ka paokii 480 o ke kanawai'Kivila. Waihoia i ke Komite o ia liana. 'H" Heluhelu hou mai oia he olelo hooholo, e hook:iawalei(i i no ke Alnnui ICu. la, mai ke Alanui Nnuanu a hiki i ke Ala. nui Liliha. Waihoia i ke Komite o ia liana. Heluhelu mai o Mr. liapahu he olelo hooholo, e hookaawaleia i $2,003 no ka lawe ana mai i ka wai o Waiohinn mai ke kuinu w»i mai a hiki i ke kulanakauhaie. Waihoia i ke Komite o ia hana. Heluhelu maj o Mr. Kuihelani no ka nianawa mua, he bila e hoololiai i ka paukn ?6'o o ke kanawai kivila, i hoololi ia i ka !BCfS, e pili ana i ka nui o na Lnn&makaainnna, e hoonoho ana i Lunamakaainana okoa no Ilonnaula. Waihoia i ke Kotnite o ia liana. Ileluhelu mni o Mr. Smith nif ka innnawa nimi, hel>ila o honpau ai i ka mokuna 58 o na kanawai o 1870, e pili ana i ka hoom:rhuahua aua i na dutc maluna o na waiwai komo inai. Waihoia i ke Komitc o ia liaua. lJt'lnlie!u hou mai oia no ka manawa inua, he hila e hoolilo ana i ka Aha Apana o Wailukn i Alia Hoomalu. Waihoia . i ke Komite o ia liana llonlaha mai o Mr. Pekekona, e lawe mai imaoia liehila e hoopau ai i ka mokuna 13 o na kanawii o 1870. Il'iolaha mai o ]Mr. llalstQad, e ]awe mai ana oia he hila e hoakaka ana i ka j nui o na dala ohi mun ke kepa ia ko kana- I ka inalalo o na haku hsna Heluholu mai o Mr. Kaiaikawaha he olelo hooholo, e hookaawaleia i $1,4V0 no kekukulu ana i Hale llookolokolo no Waialua Ileluhelu mai o Mr. Kaanaana no ka nianawa mua, he bila e hoololi ai i k.a pauku 513 o ke kanawai kivila, e hookuu ana i na mea haiolelo Euanelio, aole e auhau ia. Waihoia i ke Komite o ia hana. Hoolaha mai o Mr. Kakela opio, e lawo mai ana oia he hoololi no ka rula 62 o ka hale. Iloolaha mai o Mr. Knpalm, o lawem*i ana oia lie bila ehaawi nua i ka mana i na Lunakaunwai Hoomalu a apana paha o hookoloknlo i na hihia koi poho a hoopaahao howa. Ilelnhelu hou mai oia no ka manawa mua, he bila n hoololi ai i ka pauku U2:i o ke kanawai kivila. Waihoia i ke Kor mito oia hana, Iloolaha mai o Mr Kauai, e lawe mai aua oia lie bila'e hoololi ai i ka pauku I*2 o ka niokuna o ke kauawai hoopai'ka-

ileluhelu iiou mai oia he olelo hooholo, e hoolakoia mai na ho& o ka hale i 50 poo leta pakahi. līogleia Heinhelu mai o Mr. Martin li<» olelo liooholo, e kauoha ana i ka Papa Ola o hoouna aku i ki> laau hipaaa a me kekahi luna no ka apana o Kau. Waihoia i ke Komite o ia hana. ileluhelu hou mai oia he olelo hooholo, e hookaawaleia i $5,000 no na alanui o K&u Waihoia ike Komite oia hana. ilelnheiu mai o Mr. Kaanaana he olelo hooholo, e hookaawaleia i puu dala do ka Kale Hookolokolo a me ka Hale Paahao o Kiva Iloihoi hou ia, Ileluhel» mai o Mr. Kaukau he olelo hooholo, e hoolakoia mai na napepa Ko Hawaii Pae Aina, Kuokoa, a ine na nupepa haole elua ina hoa oka hale liooleia. Helulielu mai o Mr. Kealawaa he olelo hooholo, e hookaawaleia i #800 no ka I-lale Ht.-okolokolo d Puna. Waihoia ike Koraite o ia liana. Hehihela mai o Mr. Kaiaikawaha, e hookaawaleia i $f,OOO no ke alanai ma. Kamananui, Waialua, Oahu. Waihoia i ke Konike o ia liana. Hoolaha hou mai oia, e lawe mai ana oia he bila e auhau ai i laikini no ua Hui Panihakahaka. Hoolaha hou maioia, e lawe mai ana oia he bila e hoomoe ai i mau alahao liilii ma ka mokupuni o Oahu nei Holulielu raai o Mr. Kaa a,ana he olelo liooholo, e hookaawaleia i $300 no ka. hale hookolokolo a me ka hale m.% Ewa. Waihoia iko Ivomite oia haua. lleluhelu mai oMr Nawahi he olelo hooholo,,e kauohaia ke Knhina e koho i kanaka naauao nana e nana i na mekini mahua pau, a o kana hooiaio ana, oia ka mea e aponoia u ke au{>uni, alaila, aeia ia mekini he kupono, Waihoia ike Komjte o ia hana. Beluhelu mai o Mr, Kaai he olelo , hooholo, e kanolia ana i kh KakauWlelo e lioolilo pololei'i ha lilo o jka Abao)e!o ? oia bpi na dala hq. XhOQkajvrealb ia. "Hōōholoia. Hoolaha mai ka Loio Kuhina he bila bou e hookomo ma kahi t»4ca bifa mua. Heluhelu mai o Mr Nakaleka he hlelo iiooholo, e kauoha- ana i ka £oio Kūhina-e hoopii i ke Kuhiha Kaiaiaioa, ka Lu»a. Auhau a me ka Lnna Heiu' o Molokai & Lnnai, a me ka Papa N'ina 6 Kalaup'apA, Molokai, no ko lakou āna i kē koho balota me ke kue ike kanawai. Hooholuia Heluhelu mai o Mr. Kaai heolelo hooh'olo, e nknia na Laiia o ka hale eHike me ka nku oke kan i haja Hooholoia, penei e uku ai. Kakauolelo $10 no ka la, Malieleolelo $10 no ka la, Klele .$2 uo ka la, Pulumi hale $3 no kirla, Kahunapule $250 no ke kau Afraol«lo, Makal o kk hale $250 no ke kau Ahaolelo, a nie iia' keneta uku' mile, Heluhelu mai o Mr. Kaan.iana no ka manawa mna, he bīla e hoololi ana i ke kanawai « pili ana i ke kuai a me ka pepehi ana ina bipi. Waihoia ike Komite lloolaha hou niai oia he bila e hoololi ai i ka pauku 3 o ka mokuna 14 o na kanawai o ISīO Xoi inai o 3lr. Aholo e hoopanee ka hale a uoho hou ma ka. hora 10 a-h o ka Poakahi. Hooholoiu La. hana 6 Poakahi, Mei o—Halawai ka Ahaolelo ma ka hora 10 ajr e like me ka hoopanee ana. Peresi(lena ma ka'Noho. Pule ke Kahunapule. Helnheln ia ka moolelo o ka !a i liala a aponoia. Ka PAr.Arnr.A lloopii. Heluhelu inai o 3lr. Nawahi he man hoopii elua mai Ililo mai, e noi ana i ke Aupuni e hoomoe ia i nianni hao raa ka Apana o Ililo. £ hoakea hou ia na alaiuii Anpuni o Hilo, i 50 kapnai hoiī aku ko akea. Waihoia ike Komite ona Aina Anpuni me na Hana Hou. Heluhelu mai o Mr. Kamauoha he hoopii mai Kona'Hema mai, e hoopauia ke Kanawai e pili ana ina lio kea. Waihoia i ke Koinite Waiwai Hoike a 3A Ko*ite. Heluhelu mai o Mr. W O Smith, ka Luna Hoomaln o ke Koinite o na Ahahookolei ka hikou lioike penei: 1 G ka lioopii a Naaikanna e noi ana i ke Aupu'ni e iiaawi aku i ka Sila Nni no kekahi apana aiaa ana i kuai ai rae ke Aupuni, ua apono ke Kotaite i ka Palapala. Iloopii, me ke kauoha pu i ke Kuhina Kalaiaina, e haawi 'aku i ka | Palapala Sila, a i ole. e hoihoi aku i ua | dala he Vi 35. \ 2O kn hoopn mai Hilo m'ai, e noi ana ' e hoonoho iai Lnnnkaua'wai uo> Hilo Aka* ua apono.ko Komite ia hoopii.

3 ~0 ka hoo|))L mni liilo iuai, ē-iioi, m;ū | &na e lioanoa 'ia na kai lawaui. 1 Ua m:inao kc.Ko«ite o kuuolv.ua ko Kulmm Kalniaina e hoike mai'i kaiiui o na' kui lawaia mai Hnwaii'» Niihau. Wmhola ku hoik« ra#h papa.. NA f Or.icLO Uooholo >JTS N <1 BU.A. Heluhelu mai o Mr. \V 0 S"iitli 1)« ole-' 10 hooholo, e k»uolia nna i ko Kak-auolelo e haawi.aku i na l)ila a pau i |oaa aku ia i» maka.lima o ke. Koraito Hooponopono Bila Kanawai i ka la i loaa aku ai ia.ia, Hoololi mai oMr. Aholo.i ka la mahopo iho o ka loan nna ak» iuia. • Ilooholoia ka olelo hooholo me ka. hoololi. Ma ke noi a Mr NakiUeka, na kapaeia' na īula, a.Hapaiia ka uoōooo ana .no na Lnna o ka llale, koo ke Kahunapulo rao l<a ilaleni p ka llalo. ]sToi o ōtr. Nakalekn, Kakauolelo, 1,000 <kla no ko Kaii Noi oMr Palohau, Ka kauololo, 500 elala no ko Kau. Noi o Mr. Aholo, Kakauolelo 10 Jala no ka l:i. Ma ka niuauia ana. ua liooholo hOu ia no o like rae ka uku raaa mau. llelulielu mni o Mr. Ilalstcad 110 ka piauawa 'mua ho liila o hōokomo ai i ua PiuikuOU a nio 61 ma ka olelo Hnwaii, o ke Knuawai e pili-nna i ka liana a me ka hooponopono ana o ua liihia Ivaraima i aponoia niiL ka la 15 o ScpU ISTI3. Wailioia i ke Komito Hooponopono Bila Kanawai. llelulielu mai o Mr. Kakela opio i kana hoololi no ka Rula62 oka Ilale. Ilooholoia e pai ia ia hoololi, a nn hoololi e ao o na Kau i hala i hookoiuo oleia maloko o ka Enke E-ula. Iluolalia mni o Mr. Bickerton he hoolo--11 no ka Kula 3S o.ka Ilale. Hululielu inai o Mr Bickprton no ka manawa nma, he bila e hoopau ai i l<a Mokuna 13 o na Kanawni o 1870, a e hoala hou ai i ka Pauku 61 <5 o ke Kauawai Kivila.■ Wnihoia i ke Kooiito Hoopouopono Bila Kanawai. Iloolaha mai o Mr. Kanai i kona manao e lawe mai i t)ila e" hoololi ai i ka Pauku 1 o ka Mokuna 39 o na Kanawai o 1876 e pili aua i ka auliaq hōloholona. Huolalm mai o Mr Kamauoha i koua tyanao e lawo mai i bila o Uoololi ai i na Piuiku 118, 119 a me 120 o ke Knnawni Kivil». Heluhelu mni ka Loio Knhina no ka manawa mua, ho bila e hookomo ai tn» kahi'o ka bila ti.ua o hoololi ana i ke Kanawai o pili an'ā i ko Oki Marc, i aponuia i 18f0 Waihoiaike Koiuito Ilooponopono Bila Kanawai. Noi ke lii Kaai e hoopaneo ka Hale, n haiawai-hou ma ka hora 10 apopo, oīai, ke hoi mai.uei ka llooilina.Alii maluna o ka niokuahi "Wilmington" ina. ka nuku o