Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 28, 13 July 1878 — KA LUAUI HILI PALANI. [ARTICLE]

KA LUAUI HILI PALANI.

I kekahi mauawa i au wale ka la, ain he k:innka mahini e noho ana me kana knika mahino oke kahunapulo oia npaua, ua ana iai#, a nmni-o iho la e hoohauoli nuiia kona piuiwiii, im. e loaa kekahi la kaawahni e no na pmi i ke kula o ua kaika'.nahine nei. I kokahi la, olelo nk« la na kahunapule nei iaia, A ! e kuu kaikanmliiuo alolia mii. e hni aku wau i ka mea a kaua e haua ai i loaa ka la kaawale no kaun. Mawaeuakonu o keia pnle, o moe ue ilnna o kou wahi moe e hoomaimai ai, n mai ala mai oo a e ok'lo aku i kou makuakaue he mai loa oi>; aole e hiki ke nla, a e hoonawaliwnli i ko leo e like me ke nno o ka ]>oe pilikia loa. E uwe no hoi oe 1110 ka leo nui ehnelia, a pela oo e hoomau aku ai a hiki i ka la pnle. la la, mahope o ka'u l.oiolelo, alaila, e olelo nkn au, ina he niea mai ko ka liale. he keiki, he wahine paha, ho knne, makua kniie a pela aku, e liele i ka Mauna Uele i Waie, alaila e hikiwawe lou koua ola. E h.nia no au pela uu'u, wuhi a ke kaiA hiki mai ka manawa i olelo ia'i, hooa iia kiiikaiiiahiiie nei, pilikia l'oa iho !a ka hi e lioona aku ai no ka ol'uoln o kana kaiI ka la pule, pine aku la ia i kona makuakanu, maoli au, tne he mea la o kokoke inni aua ko'n mnnawa, aka nae, mamua o ko'u niake ana, ho nke nui au e lohe hou i ka haiolelo a ke kahunapule e hai mai ai i keia la. Anwe ! e kuu kamalei wahia ka ninkna aloha, aule oe e hele o nui loa aunnei kou pilikia, e aho no owau ke iiele e hoolohe a hoi mai hai aku ia oe Ae, wahi a kaua n.ili.nili, e hoolohe po no iio uae oe. I» mana wa, liuliu koke ae la kela a hele aku la. Amahopeoka hiiueni ame ka heluhelu ana, hai mai la ke kahunapule i kana haiolelo e like me ka laua i aoao ai. A ina nae o ka mea e hele ana, e lawe i wahi kea laau, tue kekahi lau laau, (lauiel,) aluila liiki i ua mauna la. Ika pau ana o ka pule, iniki akn la no ua wahi kanaka nei no ke kea a me ka lan i,ke kahunapule, a hoi aku la i ka hale ine ka manao oiioli, a hai aku la i keia nuhou muikai i kana kamalei, me ka olelo pu aku e helu koke ana wau i keia manawa. Aole i liuliu kona hala ana aku ala koke komo ana no kahi kahunapule.' (A mall'i' la e waiho iki kakou ia laua e lai pouo ilio :.i ke kaiinu ana, a e nana iki hoi i ka lina Aole i li.iliu ka hala ana aku o ka makuakaue, halawai mai la ia me kona hoahanau, he kuai hua kana hana, a e huli hoi ana i kona home. Aloiiu no oe, wahi aka hoahanau, e hele ana oe iliea ? I Wale, wahi aua, ua mn.i loa ia kuu kaikamahine, a i inehinei, haiolelo mai ko makou kahunapule, ina e hele ka makua o ka mea mai, nlaila e ola koke ka pilikia, a noiaila, ua hanwi inai keia ia'u i keia kea ine ka lau, a o ka'u mua ia e anoinoi noi Anwe 1 u kuu hoahanau aloha, he wahi lapu wale loa no ka oe i ka pan: 'wale uku i kana. Ao'e anei oe i inanao. ho niakumnke ia e loaa ka wa kupono e kamailio ai ine leau koikamahine, a noh.ila kona moa i luii mai In i kela mea i hele 00. Aloha ino, walii u ke kanaka mahiai ina i.o lioi paha uei i maiwo muā, mai maloeloeole la hoi nei mau iwi, "kni no paha ia hai ka make, eia no ka i ka piko poE kau mai oe maluna o ke kna a na'u oe e hoihoi i ka hale i ike maka oe. I ko laua nei,kokoke ana aku i ka bale, lohe e niai ia laua i na leo ano lealea, Ua maikai a pau i malama ia no na la nui, a haua iho la no hoi iua mea ai ono loa I ko laua ni-i inanawa ilai"-pono iho ai, a ua ono ka ai ana, kikeke aua no kekahi mea ma ka puka. Nmau raai la ua kaikamahine nei, owai kyhl ? Owau no ka hoahanau o kou makuak.ine, a e oluolu oe e hookipa ia'u no keia po Ika makeke nku uei au, nno ke ahiUa helii mai nei oe i-ka manawa pilikia loa, wiihi 'a ke kaikamahiue, a uo kou hele hookahi aua maī uei, e noho no oe maanei, a hoonohoia iho la leeia ma kahi kokoke i kapuahi, a noho hou iho la no lana e hoonuu ina mea ai", me ke kono ole mai iaia nei e hauoli p„ mo lann. A liuliu iki, nimin ae la ua walii kahunapulo nti i kuna hon, he hiki no paha ia oe ke hiuieni. Ae, man.ua i k'o'u mauawa liilii, „ l)a ano poinii i keia manawa. E hoao ae no hoi pnhu oe.

Alaila, liooinuka ae la ua kaikamalfine la "A inaikai maoli kuu hoouua nua U'ale."' A hui niai la kahi knhunnpulo "A il .ila oia o noho ai no ka mnkahiki okoa a keu ; A e hala ka mnnnwa me ka olioli nni." A pao ne la ka Inua nei mele niin, puka ana no ka leo o ka hoahanuu oka inea hale, "Ke hoolohe mai nei no nuaneī oo e Hilipalani aloha, Hoaha la l«iu inea e nolio malie nei, Oiai ua kokoke, kokoke loa." A hui pn mni la no hoi ua kanaka mahiai nei, "AUole au-e hiki kb hoolohe hou A nJSrS e hoao au i kuu lima." A iiiu keia mau hua, U-lo ae la ia mailoko inai o ka hinai, a |»opo ae la i ua wnhi kahunapule iHu me ho « ahi puolo lole ln, a kiola aku ln iwaho, "kahi e uwe a e uwi ai na niho." Pau ao ln, Good Hyo.